Pomnik Stanisława Staszica w Warszawie

Pomnik Stanisława Staszica w Warszawie

Pomnik na terenie kampusu SGGW
Państwo	Polska
Miejscowość	Warszawa
Miejsce	ul. Nowoursynowska 159
Projektant	Stanisław Lipski
Całkowita wysokość	ok. 2,5[1] m
Data odsłonięcia	1976
Ważniejsze przebudowy	2007
Położenie na mapie Warszawy Pomnik Stanisława Staszica w Warszawie
Położenie na mapie Polski Pomnik Stanisława Staszica w Warszawie
Położenie na mapie województwa mazowieckiego Pomnik Stanisława Staszica w Warszawie
52°09′43,200″N 21°02′46,187″E

Pomnik Stanisława Staszica – monument znajdujący się przy ul. Nowoursynowskiej 159 w Warszawie, na terenie kampusu Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego (SGGW).

Opis

Pomnik autorstwa Stanisława Lipskiego został ustawiony w 1976, w 150. rocznicę śmierci Stanisława Staszica, na trawniku przed pałacem Prymasowskim przy ul. Senatorskiej 13/15^[2]. Powstał z inicjatywy Towarzystwa Przyjaciół Warszawy, a wśród fundatorów było m.in. Stowarzyszenie Wychowanków SGGW^[2].

Z uwagi na ograniczone środki finansowe postanowiono ufundować głaz z napisem pamiątkowym, a w przyszłości ustawić posąg Stanisława Staszica opartego o głaz^[2]. Głaz narzutowy, w którego górnej partii w wydrążonej niszy wykuto twarz Staszica^[1], pozyskano ze stołecznego Muzeum Ziemi, a niski postument wykonano z granitu strzegomskiego^[2]. Upamiętnienie powstało nie na osi pałacu, ale z boku, na linii między pawilonami bocznymi^[3].

Na głazie umieszczono napis^[2]:

Stanisław Staszic (1755−1826). Wielki patriota, mąż stanu, przyrodnik, działacz oświatowy, społeczny. Prekursor geologii, górnictwa, hutnictwa i spółdzielczości. Protektor nauk rolnictwa i leśnictwa. W 1976 roku w 150 rocznicę śmierci składa hołd − Naród.

Po sprzedaniu pałacu Prymasowskiego spółce Zjednoczone Przedsiębiorstwa Rozrywkowe pomnik znalazł się na prywatnym gruncie^[4]. Rozważano przeniesienie go m.in. przed XIV Liceum Ogólnokształcące im. Stanisława Staszica lub na dziedziniec przed dawną Biblioteką Uniwersytetu Warszawskiego przy ul. Krakowskie Przedmieście, jednak te lokalizacje nie uzyskały akceptacji autora pomnika^[4].

W 2007 w czasie remontu dziedzińca pałacu monument został zdemontowany i umieszczony w magazynie w Julinku^[4]. Po interwencjach władz SGGW został przewieziony na teren uczelni^[5] i ustawiony przed budynkiem Wydziału Leśnego, Wydziału Technologii Drewna i Wydziału Zastosowań Informatyki i Matematyki przy ul. Nowoursynowskiej 159^[6].

Przypisy

1. Irena Grzesiuk-Olszewska: Warszawska rzeźba pomnikowa. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2003, s. 135. ISBN 83-88973-59-2.
2. Wiesław Głębocki: Warszawskie pomniki. Warszawa: Wydawnictwo PTTK „Kraj”, s. 81. ISBN 83-7005-211-8.
3. Stanisław Lorentz: Pałac Prymasowski. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1982, s. 149. ISBN 83-01-02663-4.
4. Tomasz Urzykowski: Dlaczego zniknął pomnik Staszica. [w:] Gazeta Stołeczna [on-line]. warszawa.wyborcza.pl, 15 czerwca 207. [dostęp 2021-08-29].
5. SGGW w hołdzie Stanisławowi Staszicowi. [w:] Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie [on-line]. [dostęp 2021-08-29].
6. Mapa Kampusu. [w:] Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie [on-line]. [dostęp 2021-08-29].