Petrel boniński[4] (Pterodroma hypoleuca) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny burzykowatych (Procelariidae). Występuje na wyspach północnego Oceanu Spokojnego. Nie jest zagrożony.
Spód skrzydeł petrela bonińskiego, trzymanego przez badacza
Petrel boniński ma ciemnoszary wierzch ciała i jasny, białawy spód[10][11]. Ptaki obu płci wyglądają podobnie. Na wierzchu skrzydeł widoczny jest czarniawy wzór w kształcie litery M, także czapeczka lub kaptur są podobnie ciemne. Na białym spodzie skrzydeł odznaczają się kontrastowe czarne pręgi, szersze niż u petrela czarnoskrzydłego (Pterodroma nigripennis). Także lotki pierwszorzędowe są w dużej mierze czarne. Petrel boniński upierzeniem może przypominać znacznie większego petrela hawajskiego (P. sandwichensis), ale ten gatunek ma ciemniejszą czapeczkę i węższe pręgi na skrzydłach[11].
Występowanie
Gatunek rozmnaża się na wolnych od drapieżników japońskich wyspach z archipelagów Ogasawara (Bonin) i Kazan, oraz w zachodniej części archipelagu hawajskiego[3], od French Frigate Shoals po Kure[10][7]. W czasach historycznych gnieździł się także na głównych wyspach Hawajów[10]. Jest spotykany od poziomu morza do 918 m n.p.m.[3] Poza okresem lęgowym niewiele petreli bonińskich pozostaje w wodach Hawajów, ptaki rozpraszają się na obszarze Pacyfiku, głównie między tym archipelagiem a Japonią[10].
Pożywienie
Ptaki te żerują daleko od brzegu, zwykle samotnie, ale mogą dołączać do stad mieszanych gatunkowo. Żywią się rybami, głównie świetlikowatymi i przeźreniowatymi, choć istotnym elementem pożywienia są dla nich także kałamarnice, w szczególności strzalikowate. Polują na powierzchni wody lub unosząc się ponad nią[10].
Zachowania
Pisklę petrela bonińskiego ukryte w norze
Petrel boniński lata szybko, jest też bardziej zwrotny niż inne petrele[10]. Tworzy kolonie lęgowe, do których powraca w sezonie lęgowym[10]. Gnieździ się w norach w piaszczystej ziemi lub w zagłębieniach skalnych[3]. Ptaki wiążą się w długotrwałe pary, samica w sezonie składa tylko jedno jajo; oboje rodzice uczestniczą w opiece nad pisklęciem. Na Hawajach jaja są składane zimą, w połowie stycznia (inaczej niż u petreli hawajskich, które rozmnażają się latem); pisklęta stają się zdolne do lotu w czerwcu. Ptaki rywalizują o nory z większym burzykiem klinosternym (Ardenna pacifica). Zdarza się, że pisklęta petreli, które późno się opierzą są zabijane przez powracające burzyki[10].
W 2004 roku oceniano liczebność tego gatunku na około milion osobników. Populacja petreli maleje, głównie ze względu na drapieżnictwo i konkurencję ze strony gatunków inwazyjnych. Historycznie przyczyniły się do tego królik europejski (Oryctolagus cuniculus), szczur śniady (Rattus rattus) i szczur polinezyjski (R. exulans), które zostały wytępione na większości wysp[3][10]. Po ich usunięciu populacja petrela bonińskiego szybko wzrosła. Obecność szczurów śniadych pozostaje problemem na części japońskich wysp, jednak wykorzystywanych przez tylko 5% rozmnażającej się populacji. Na części wysp na ptaki polują także myszy domowe (Mus musculus)[3].
Zasięg występowania petrela bonińskiego jest bardzo duży. Pomimo spadkowego trendu liczebności jego populacji, jest ona nadal duża i tempo spadku nie kwalifikuje go obecnie do kategorii gatunków narażonych na wyginięcie. Petrel boniński jest uznawany przez IUCN za gatunek najmniejszej troski, choć drapieżnictwo, wpływ człowieka, skażenie oceanu i zdarzenia losowe mogą w przyszłości doprowadzić do spadku jego populacji[3].
↑Pterodroma, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A.Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2023-01-19](ang.).
↑hypoleuca, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A.Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2023-01-15](ang.).
↑ abcdefghijklBonin Petrel, [w:] Wildlife Program [online], Department of Land and Natural Resources Division of Forestry and Wildlife, 2023 [dostęp 2023-01-18](ang.).
.jpg)
.jpg)
