Paul Constantinescu

Paul Constantinescu

Data i miejsce urodzenia	30 czerwca 1909 Ploeszti
Pochodzenie	rumuńskie
Data i miejsce śmierci	20 grudnia 1963 Bukareszt
Gatunki	muzyka poważna
Zawód	kompozytor, pedagog

Paul Constantinescu (ur. 30 czerwca 1909 w Ploeszti, zm. 20 grudnia 1963 w Bukareszcie) – rumuński kompozytor i pedagog.

Jeden z najpopularniejszych współczesnych kompozytorów rumuńskich^[1] , którego twórczość wytyczyła kierunek nowej generacji rumuńskiej muzyki^[2] .

Życiorys

W latach 1928–1933 studiował w Konserwatorium w Bukareszcie u Nicolescu (teorię muzyki), A. Castaldiego (harmonię), Mihaila Jory (kontrapunkt), Dimitrie’a Cuclina (estetykę muzyki i formy muzyczne), Constantina Brăiloiu (historię muzyki) i S. Popescu (dyrygenturę chóralną). Następnie w latach 1934–1935 kontynuował naukę w Wiedniu u O. Kabasty (dyrygenturę) oraz u Franza Schmidta i Josepha Marxa (kompozycję)^[1] [2] .

Jako pedagog wykładał w Academia de muzică religioasăa harmonię, kontrapunkt i kompozycję (1937–1941). Potem przez 4 lata wykładał w Școala de muzică militară (1941–1944). W latach 1941–1963 był profesorem harmonii w konserwatorium w Bukareszcie^[1] [2] . Był pierwszym rumuńskim nauczycielem, który wprowadził do swoich wykładów naukę harmonii muzyki ludowej i średniowiecznego śpiewu bizantyjskiego. W obu tych dziedzinach prowadził naukowe badania, także ze specjalistą od muzyki bizantyjskiej Ionem Petrescu^[2] .

Działał jako dyrygent koncertowy i operowy. Pisał też artykuły z zakresu krytyki muzycznej m.in. do czasopisma „Muzica”, „Muzica și poezie”, „Contemporanul” i „România Liberă”. W 1962 został członkiem korespondentem Academia Română^[1] .

Twórczość

Rumuński folklor był istotną inspiracją jego twórczości. Wykorzystywał oryginalne tańce i pieśni ludowe in crudo – bez ich muzycznego przetwarzania. W jego kompozycjach można odnaleźć skale charakterystyczne dla muzyki rumuńskiej, specyficzne układy metro-rytmiczne, rubato, typową instrumentację. Wszystko to nadało jego twórczości indywidualną witalność zaprawioną melancholijną melodyką, czym zyskał sobie dużą popularność^[1] .

Drugim ważnym źródłem inspiracji jego działalności kompozytorskiej była średniowieczna muzyka bizantyjska i ogólnie tradycyjna muzyka kościelna, co jest widoczne zwłaszcza w jego muzyce chóralnej, na przykład Liturghia în stil psaltic (1935) lyb oratorium bizantyjskie Patimile și Invierea Domnului (Męka i zmartwychwstanie Pańskie) (1947). W tej dziedzinie twórczości również udało się Constatninescu wypracować indywidualny styl, który służył jako podstawa dla szkoły narodowej^[2] .

Ważniejsze kompozycje

(na podstawie materiałów źródłowych^[1] [2] )

Utwory sceniczne O Noapte furtunoasă (Burzliwa noc), opera komiczna w 2 aktach, 1935 Nuntă în Carpați (Karpackie wesele), balet, 1938 Spune, povesteste, spune, balet-pantomima, 1947 Pe malul Dunarii (Nad brzegiem Dunaju), scena muzyczno-choreograficzna, 1947 Pană Lesnea Rusalim, opera heroiczna, 1956Î Înfratire (Zbratanie), balet, 1959 Utwory orkiestrowe Suita romăneasca, 1930/1942 Burlesca na fortepian i orkiestrę, 1937 Sinfonietta, 1937 Symfonia, 1944/1955 Tańce symfoniczne: Olteneasca (wołoski), 1949 Ciobănașul (pasterski), 1949 Joc din Oaș (taniec z Oas), 1950 Briul (taniec z paskiem), 1951 Huțulca (huculski), 1952 Sîrba (serbski), 1954 Balada haiducească (Ballada hajducka) na wiolonczelę i orkiestrę, 1950 Koncert fortepianowy, 1952 Rapsodie oltenească, 1956 Koncert skrzypcowy, 1957 Koncert harfowy, 1960 Simfonia ploieșteană, 1963 Koncert potrójny na skrzypce, wiolonczelę, fortepian i orkiestrę, 1963

Utwory kameralne i instrumentalne 2 studii în stil bizantin na trio smyczkowe, 1929 Kwintet na skrzypce i instrumenty dęte, 1932 3 karykatury muzyczne Din catanie (Z lat służby wojskowej) na 2 rogi, 2 trąbki, perkusję i fortepian, 1933 Sonatina în stil bizantin na wiolonczelę lub altówkę, 1940 Koncert na kwartet smyczkowy, 1947 Piese na fortepian, 1963 Utwory wokalne i chóralne Liturghia în stil psaltic, 1936 Ryga Crypto și, Lapona Enigel (Król Crypto i Laponka Enigel), ballada na recytatora, kontralt, sopran i orkiestrę, 1936/1951 Patimile și Invierea Domnului (Męka i zmartwychwstanie Pańskie), oratorium bizantyjskie, 1946/1948 Nașterea Domnului (Narodzenie Pańskie), oratorium bizantyjskie, 1947 4 madrygały na kwartet wokalny i fortepian, do słów M. Eminescu, 1954 Muzyka filmowa 1943 – O noapte furtunoasă 1946 – Floarea reginei 1950 – Rasuna valea 1951 – Toamna în delta (dokumentalny, krótkometrażowy) 1953 – O scrisoare pierdută 1956 – La „Moara cu noroc”

Przypisy

1. Schaeffer 1984 ↓.
2. Cosma 2004 ↓.

Bibliografia

• Bogusław Schaeffer: Constantinescu Paul. W: Encyklopedia muzyczna PWM. Elżbieta Dziębowska (red.). Wyd. I. T. 2: CD część biograficzna. Kraków: PWM, 1984. ISBN 83-224-0112-4. (pol.).
• Viorel Cosma: Constantinescu, Paul. W: The New Grove Dictionary of Music and Musicians, vol. C. Oxford University Press, 2004. ISBN 978-0-19-517067-2. (ang.).

Linki zewnętrzne

• Paul Constantinescu w bazie AllMusic (ang.) (ang.)
• Paul Constantinescu w bazie Discogs.com (ang.)
• Paul Constantinescu w bazie IMDb (ang.)

Kontrola autorytatywna (osoba):

• ISNI: 0000000080870030
• VIAF: 7578066
• LCCN: n86873108
• GND: 135402727
• BnF: 13936573s
• SUDOC: 200931377
• SBN: CFIV217334
• NKC: kup20010000016807
• NTA: 14010805X
• Open Library: OL5862733A
• PLWABN: 9810573356605606
• NUKAT: n99009250
• J9U: 987007259793705171
• LNB: 000291642
• CONOR: 76142947
• ΕΒΕ: 93954
• LIH: LNB:B2zr;=CA

Encyklopedie internetowe:

• PWN: 3887619

Identyfikatory zewnętrzne:

• Olympedia: 2000605