Opinogóra Górna (gromada)

Opinogóra Górna

gromada
1954–1973
Państwo	Polska
Województwo	warszawskie
Powiat	ciechanowski
Data powstania	5 października 1954
Data likwidacji	1 stycznia 1973
Siedziba	Opinogóra Górna
Szczegółowy podział administracyjny (1954)
Liczba sołectw 8
Liczba reprezentantów
Liczba członków GRN (1954) 17
brak współrzędnych

Opinogóra Górna (alt. Opinogóra-Górna^[1]) – dawna gromada, czyli najmniejsza jednostka podziału terytorialnego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w latach 1954–1972.

Gromady, z gromadzkimi radami narodowymi (GRN) jako organami władzy najniższego stopnia na wsi, funkcjonowały od reformy reorganizującej administrację wiejską przeprowadzonej jesienią 1954^[2] do momentu ich zniesienia z dniem 1 stycznia 1973^[3], tym samym wypierając organizację gminną w latach 1954–1972^[4][5].

Gromadę Opinogóra-Górna (pisownia z łącznikiem) z siedzibą GRN w Opinogórze Górnej utworzono – jako jedną z 8759 gromad na obszarze Polski^[4] – w powiecie ciechanowskim w woj. warszawskim, na mocy uchwały nr VI/10/1/54 WRN w Warszawie z dnia 5 października 1954. W skład jednostki weszły obszary dotychczasowych gromad^[6] Bogucin, Czernice, Kąty, Opinogóra Górna, Opinogóra Dolna, Opinogóra Kolonia i Zygmuntów^([7]) oraz północna część obszaru dotychczasowej gromady Elżbiecin o powierzchni 109 ha (której południowa granica przebiega od drogi łączącej na wschód drogą polną gromadę Elżbiecin z gromadą Opinogóra Grn. do szosy Pomorze-Opinogóra, natomiast wschodnia i zachodnia granica po starej granicy gromady Elżbiecin w kierunku północnym) ze zniesionej gminy Opinogóra^[8], ponadto obszary wieś Patory z dotychczasowej gromady Załuże-Imbrzyki i wieś Rembówko^([7]) z dotychczasowej gromady Rembowo^([7]) ze zniesionej gminy Bartołdy, w tymże powiecie^[1]. Dla gromady ustalono 17 członków gromadzkiej rady narodowej^[9].

1 stycznia 1958 do gromady Opinogóra Górna przyłączono obszar zniesionej gromady Dzbonie w tymże powiecie^[10].

31 grudnia 1959 do gromady Opinogóra Górna przyłączono kolonie Trętowo-Połzy, Załuże-Imbrzyki i Załuże-Niemierzyce ze znoszonej gromady Wola Wierzbowska w tymże powiecie^[11].

31 grudnia 1961, na mocy Uchwały Nr IV-19/61 z 27 września 1961, z gromady Opinogóra Górna wyłączono wsie Kołaki-Kwasy i Koterman, włączając je do gromady Szulmierz w tymże powiecie^[12]. Ostatecznie zrezygnowano z tej zmiany, ponieważ na mocy Uchwały Nr IV-19/61 z 22 listopada 1961, tego samego dnia (czyli 31 grudnia 1961) z gromady Szulmierz wyłączono wsie Kołaki-Kwasy i Koterman, włączając je z powrotem do gromady Opinogóra Górna w tymże powiecie (na uwagę zasługuje fakt, że późniejsza uchwała nie cofnęła tej pierwszej, jedynie "włączyła" z powrotem te miejscowości do ich pierwotnej gromady, mimo że data projektowanego manewru nie weszła nawet w życie)^[13].

31 grudnia 1962 do gromady Opinogóra Górna przyłączono wsie Chrzanowo, Chrzanówek, Elżbiecin i Władysławowo z gromady Gostkowo w tymże powiecie^[14].

1 stycznia 1969 do gromady Opinogóra Górna włączono wieś Pomorze ze zniesionej gromady Gostkowo w tymże powiecie^[15].

Gromada przetrwała do końca 1972 roku, czyli do kolejnej reformy gminnej^[16]. 1 stycznia 1973 w powiecie ciechanowskim reaktywowano gminę Opinogóra Górna^[17] (do 1954 w brzmieniu gmina Opinogóra).

Przypisy

1. Uchwała Nr VI/10/1/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 5 października 1954 r. w sprawie podziału na gromady powiatu ciechanowskiego; w ramach Zarządzenia Nr Or. V-0/1/54 Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 29 listopada 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 4 października 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 1 grudnia 1954 r., Nr. 11, Poz. 67)
2. Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
3. Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
4. Podział administracyjny Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Warszawa: Urząd Rady Ministrów – Biuro do spraw Prezydiów Rad Narodowych, 1956. Brak numerów stron w książce
5. Mała Encyklopedia Powszechna PWN. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1959. Brak numerów stron w książce
6. Gromady istniały także po II wojnie światowej jako jednostka pomocnicza gmin.
7. Obwieszczenie Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 8 marca 1956 r. w sprawie sprostowania błędów w tekstach uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 5 października 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi, ogłoszonych w Dzienniku Urzędowym Wojewódzkiej Rady Narodowej Nr 11 z dnia 1 grudnia 1954 r. pod poz. 67. (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 14 kwietnia 1956 r., Nr. 3, Poz. 14)
8. Przez pomyłkę nie podano nazwy gminy docelowej (sprawdzone w publikacji Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa)
9. Uchwała Nr L/195 Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Ciechanowie z dnia 4 października 1954 r. w sprawie ustalenia liczby członków gromadzkich rad narodowych (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 7 października 1954 r., Nr. 9, Poz. 40)
10. Uchwała Nr V/23/57 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 15 listopada 1957 r. w sprawie zniesienia i utworzenia niektórych gromad w województwie warszawskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 5 grudnia 1957 r., Nr. 6, Poz. 69); na mocy Zarządzenia Nr Or. III-38/31/56 Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 30 października 1957 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 26 lutego 15 listopada 1957 r. dotyczących zniesienia, utworzenia, zmian granic niektórych gromad oraz przeniesienia siedzib niektórych gromadzkich rad narodowych w województwie warszawskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 5 grudnia 1957 r., Nr. 6, Poz. 67)
11. Uchwała Nr IV-9/59 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 18 września 1959 r. w sprawie zmian granic niektórych gromad i przeniesienia siedzib niektórych gromadzkich rad narodowych w województwie warszawskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 15 grudnia 1959 r., Nr. 12, Poz. 438)
12. Uchwała Nr IV-19/61 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 27 września 1961 r. w sprawie zmian granic i nazw, utworzenia i zniesienia niektórych gromad oraz przeniesienia siedzib niektórych gromadzkich rad narodowych (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 15 grudnia 1961 r., Nr. 13, Poz. 292)
13. Uchwała Nr V-29/61 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 22 listopada 1961 r. w sprawie zmian granic i nazw niektórych gromad, oraz przeniesienia siedzib niektórych gromadzkich rad narodowych (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 15 grudnia 1961 r., Nr. 13, Poz. 293)
14. Uchwała Nr VI/25/62 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 19 grudnia 1962 r. w sprawie zmian granic i nazw niektórych gromad oraz przeniesienia siedzib niektórych gromadzkich rad narodowych (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 16 stycznia 1963 r., Nr. 2, Poz. 5)
15. Uchwała Nr XVI-67/68 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 29 czerwca 1968 r. w sprawie zniesienia i utworzenia niektórych gromad w województwie warszawskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 5 sierpnia 1968 r., Nr. 10, Poz. 89)
16. Wykaz miast, osiedli i gromad: stan z dn. 1 I 1971 r., Cz. 1. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny – Biuro Spisów, 1971. Brak numerów stron w książce
17. Uchwała Nr XX/93/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 1 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie warszawskim