Rok
|
Wyróżnieni
|
Uzasadnienie
|
Źródła
|
1966
|
Alan Perlis
|
Za wpływ na rozwój zaawansowanych technik programowania i budowy kompilatorów.
|
[7]
|
1967
|
Maurice V. Wilkes
|
Profesor Wilkes jest znany jako projektant i wykonawca pierwszego komputera wykorzystującego program przechowywany w pamięci wewnętrznej. Zbudowany w 1949 roku EDSAC używał pamięci rtęciowej. Znany jest również jako współautor książki Preparation of Programs for Electronic Digital Computers z 1951 roku, w której razem z Davidem Johnem Wheelerem i Stanleyem Gillem wprowadzili koncepcję biblioteki programistycznej.
|
[8]
|
1968
|
Richard Hamming
|
Za pracę nad metodami numerycznymi, automatycznymi systemami kodowania oraz kodami wykrywającymi i korygującymi błędy.
|
[9]
|
1969
|
Marvin Minsky
|
Za pracę nad sztuczną inteligencją.
|
[10]
|
1970
|
James H. Wilkinson
|
Za badania w dziedzinie analizy numerycznej w celu ułatwienia stosowania komputerów cyfrowych wysokiej prędkości, otrzymał specjalny dowód uznania za pracę w obliczaniu algebry liniowej i wstecznej analizie błędów.
|
[11]
|
1971
|
John McCarthy
|
Wykład dr. McCarthy’ego „Obecny stan badań nad sztuczną inteligencją” jest tematem, który pokrywa obszar, w którym osiągnął poważne uznanie za swoją pracę.
|
[12]
|
1972
|
Edsger Dijkstra
|
Edsger Dijkstra był główną osobą wnoszącą wkład w późnych latach 50. XX w. w rozwój Algolu, wysoko poziomowego języka programowania, który stał się przykładem przejrzystości i matematycznej dokładności. Jest jednym z głównych przedstawicieli sztuki języków programowania i nauki z nimi związanej w ogóle, a także ogromnie przyczynił się do naszego rozumienia ich budowy, opisu i realizacji. Piętnaście lat jego publikacji rozciąga się od artykułów teoretycznych na temat teorii grafów, do podstawowych podręczników, wyjaśniających tekstów i filozoficznych rozważań w dziedzinie języków programowania.
|
[13]
|
1973
|
Charles W. Bachman
|
Za wybitny wkład w technologię baz danych.
|
[14]
|
1974
|
Donald E. Knuth
|
Za poważny wkład w analizę algorytmów i projektowanie języków programowania i szczególnie za wkład w Sztukę programowania poprzez znaną serię książek pod tym samym tytułem.
|
[15]
|
1975
|
Allen Newell Herbert Simon
|
We wspólnych naukowych staraniach, rozciągających się przez 20 lat, początkowo we współpracy z J.C. Shawem i RAND Corporation, później wraz z licznymi kolegami z wydziału i studentami Carnegie Mellon University w Pittsburghu, wnieśli fundamentalny wkład w badania nad sztuczną inteligencją, psychologią ludzkiego poznania i procesem ewidencji.
|
[16][17]
|
1976
|
Michael O. Rabin Dana S. Scott
|
Za wspólnie napisaną pracę Finite Automata and Their Decision Problem, która wprowadziła ideę niedeterministycznego automatu skończonego dowodzącą, iż jest ogromnie wartościowym pojęciem. Ich książka jest nieprzerwaną inspiracją dla późniejszych prac w tej dziedzinie.
|
[18][19]
|
1977
|
John Backus
|
Za dogłębny, wpływowy i trwały wkład w projekt praktycznych metod wysoko poziomowego programowania, w znacznej mierze poprzez pracę nad Fortranem i za płodne publikacje na temat formalistycznych procedur dla dokumentacji języków programowania.
|
[20]
|
1978
|
Robert W. Floyd
|
Za istotny wpływ na metodologię tworzenia wydajnych i niezawodnych oprogramowań. Za pomoc w ufundowaniu badań nad istotnymi dziedzinami informatyki: teorii parsowania, semantykę języków programowania, automatyczną weryfikację formalną, automatyczną syntezę programów, i analizę algorytmów.
|
[21]
|
1979
|
Kenneth E. Iverson
|
Za pionierski wysiłek w językach programowania i matematyczny zapis z którego wynikł język programowania obecnie znany jako APL, za jego wkład w realizację systemów interaktywnych, edukacyjne wykorzystanie APL i w teorię i praktykę języków programowania.
|
[22]
|
1980
|
C. Antony R. Hoare
|
Za istotny wkład w określenie i projekt języków programowania.
|
[23]
|
1981
|
Edgar F. Codd
|
Za zasadniczy i trwały wkład w teorię i praktykę systemu zarządzania bazą danych a zwłaszcza w model baz danych oparty na postulatach relacyjności.
|
[24]
|
1982
|
Stephen A. Cook
|
Za postęp w zrozumieniu teorii złożoności obliczeniowej w sposób znaczący i dogłębny.
|
[25]
|
1983
|
Dennis Ritchie Ken Thompson
|
Za ogólny rozwój teorii systemów operacyjnych, a szczególnie za napisanie systemu operacyjnego Unix.
|
[26][27]
|
1984
|
Niklaus Wirth
|
Za rozwinięcie szeregu nowatorskich języków programowania Euler, Algol W, Pascal i Modula. Pascal stał się językiem ważnym z punktu widzenia edukacji, a także podstawą do dalszych badań nad językami, systemami i architekturami komputerowymi.
|
[28]
|
1985
|
Richard M. Karp
|
Za trwały wkład w teorię algorytmów, włącznie z rozwojem wydajnych algorytmów dla problemu przepływu w sieciach oraz innych problemów optymalizacji kombinatorycznej, identyfikację wielomianowego czasu wykonania z intuicyjnym pojęciem algorytmicznej wydajności i to, co najbardziej znaczące, wkład w teorię NP-zupełności. Karp wprowadził nową metodologię dowodzenia NP-zupełności problemów, co pozwoliło zidentyfikować wiele zagadnień teoretycznych jako trudne obliczeniowo.
|
[29]
|
1986
|
John Hopcroft Robert Tarjan
|
Za fundamentalny wkład w projektowanie i analizę algorytmów i struktur danych.
|
[30][31]
|
1987
|
John Cocke
|
Za znaczący wkład w teorię i projektowanie kompilatorów, w architekturę dużych systemów i w rozwój architektury RISC; za wynalezienie i usystematyzowanie podstawowych przekształceń optymalizacyjnych używanych obecnie w kompilatorach: redukcję siły operatorów (ang. reduction of operator strength), eliminację wspólnych podwyrażeń (ang. elimination of common subexpressions), alokację rejestrów (ang. register allocation), propagację stałych (ang. constant propagation) i eliminację nieużytecznego kodu (ang. dead code elimination).
|
[32]
|
1988
|
Ivan Sutherland
|
Za pionierski i wizjonerski wkład w grafikę komputerową, którego początkiem był Sketchpad i jego dalszą kontynuację.
|
[33]
|
1989
|
William Kahan
|
Za istotny wkład w analizę numeryczną. Czołowy ekspert od obliczania liczb zmiennoprzecinkowych. Kahan oddał się sprawie „zrobienia bezpiecznego świata dla obliczeń liczbowych”.
|
[34]
|
1990
|
Fernando J. Corbató
|
Za pionierską pracę w uporządkowaniu pomysłów i kierowanie rozwojem systemów komputerowych na dużą skalę, ogólnego przeznaczenia z podziałem czasu i zasobów, CTSS i Multics.
|
[35]
|
1991
|
Robin Milner
|
Za trzy odmienne i skończone dokonania:
- 1) LCT, mechanizacja „Logiki funkcji obliczeniowych” Scotta, prawdopodobnie pierwszym opartym na teorii, a zarazem praktycznym narzędziem dla automatycznego dowodzenia twierdzeń;
- 2) ML pierwszy język uwzględniający wielokształtny typ wnioskowania, razem z mechanizmem typowania dynamicznego wyjątków;
- 3) CCS, ogólna teoria współbieżności. Dodatkowo, sformułował i mocno zaawansował pełną abstrakcję, naukę o związkach zachodzących pomiędzy semantyką operacyjną a znaczeniową.
|
[36]
|
1992
|
Butler W. Lampson
|
Za wkład w rozwój rozprowadzanych osobistych środowisk komputerowych i technologii ich wykonania: stacji roboczej, sieci komputerowej, systemu operacyjnego, oprogramowania, monitora, bezpieczeństwa teleinformatycznego i procesora tekstu.
|
[37]
|
1993
|
Juris Hartmanis Richard E. Stearns
|
W dowód uznania za przełomową pracę, która ustaliła fundamenty pod dziedzinę teorii złożoności obliczeniowej.
|
[38][39]
|
1994
|
Edward Feigenbaum Raj Reddy
|
Za pionierskie projekty i konstrukcje wielkoskalowych systemów sztucznej inteligencji, pokazujące praktyczne znaczenie i potencjalny komercyjny wpływ technologii sztucznej inteligencji.
|
[40][41]
|
1995
|
Manuel Blum
|
W dowód uznania za wkład w rozwój teorii złożoności obliczeniowej oraz jej zastosowań w kryptografii i weryfikacji formalnej.
|
[42]
|
1996
|
Amir Pnueli
|
Za wprowadzenie logiki temporalnej do informatyki oraz znaczący wkład w weryfikację systemów i programów.
|
[43]
|
1997
|
Douglas Engelbart
|
Za inspirującą wizję przyszłości komputerów interaktywnych i wynalezienie kluczowych technologii pomocnych w realizacji tej wizji.
|
[44]
|
1998
|
James Gray
|
Za wkład w dziedzinie teorii baz danych, szczególnie w dziedzinie przetwarzania transakcyjnego.
|
[45]
|
1999
|
Frederick P. Brooks Jr.
|
Za wkład w dziedzinie architektury komputerów, systemów operacyjnych i inżynierii oprogramowania.
|
[46]
|
2000
|
Andrew Chi-Chih Yao
|
Za wkład w rozwój teorii obliczeń, a w szczególności teorii generatorów liczb pseudolosowych, kryptologii i złożoności komunikacyjnej.
|
[47]
|
2001
|
Ole-Johan Dahl Kristen Nygaard
|
Za współtworzenie koncepcji obiektowych języków programowania i opracowania języka Simula.
|
[48][49]
|
2002
|
Leonard M. Adleman Ronald L. Rivest Adi Szamir
|
Za pomysłowy wkład w uczynienie kryptografii asymetrycznej użytecznej w praktyce.
|
[50][51][52]
|
2003
|
Alan Kay
|
Za pionierską pracę nad obiektowymi językami programowania jako lider zespołu tworzącego język Smalltalk i fundamentalny wkład w rozwój komputerów osobistych.
|
[53]
|
2004
|
Vinton G. Cerf Robert E. Kahn
|
Za pionierskie prace nad internetem, wliczając w to projekt i wykonanie podstawowych protokołów komunikacyjnych TCP/IP i za przewodnictwo w badaniach na Internetem.
|
[54][55]
|
2005
|
Peter Naur
|
Za wkład w definicję języka Algol 60, konstrukcję kompilatorów oraz sztukę i praktykę programowania.
|
[56]
|
2006
|
Frances E. Allen
|
Za wkład, który zasadniczo poprawił rozwiązywanie problemów w programach komputerowych, oraz przyspieszył użycie wysokowydajnych obliczeń.
|
[57]
|
2007
|
Edmund M. Clarke E. Allen Emerson Joseph Sifakis
|
Za wkład w rozwój Model Checking jako wysoko efektywnej technologii, szeroko stosowanej w budowie sprzętu komputerowego i oprogramowania.
|
[58][59][60]
|
2008
|
Barbara Liskov
|
Za wkład do praktycznych i teoretycznych podstaw języków programowania i projektowania systemów, zwłaszcza odnoszący się do abstrakcji danych, odporności na błędy i obliczenia rozproszone.
|
[61]
|
2009
|
Charles P. Thacker
|
Za pionierski projekt i realizację pierwszego współczesnego komputera osobistego – Alto.
|
[62]
|
2010
|
Leslie Valiant
|
Za przełomowy wkład w teorię obliczeń, w tym obliczeniową teorię uczenia się (PAC), złożoność obliczeniową, obliczenia algebraiczne, teorię obliczeń równoległych oraz rozproszonych.
|
[63]
|
2011
|
Judea Pearl
|
Za wkład w sztuczną inteligencję poprzez rozwój rachunku różniczkowego dla rozumowania probabilistycznego i przyczynowego.
|
[64]
|
2012
|
Shafi Goldwasser Silvio Micali
|
Za teoretyczne podwaliny kryptografii oraz za wprowadzenie nowych metod efektywnej weryfikacji dowodów matematycznych w teorii złożoności.
|
[65][66]
|
2013
|
Leslie Lamport
|
Za wkład w teorię i praktykę systemów rozproszonych i równoległych, w szczególności za wprowadzenie koncepcji przyczynowości i zegarów logicznych, bezpieczeństwa i żywotności oraz spójności sekwencyjnej.
|
[67]
|
2014
|
Michael Stonebraker
|
Za wkład w rozwój założeń i praktyk podstaw nowoczesnych baz danych.
|
[68]
|
2015
|
Whitfield Diffie Martin Hellman
|
Za wkład we współczesną kryptografię.
|
[69][70]
|
2016
|
Tim Berners-Lee
|
Za stworzenie World Wide Web, pierwszej przeglądarki internetowej oraz podstawowych protokołów i algorytmów internetowych.
|
[71]
|
2017
|
John L. Hennessy David Patterson
|
Za systematyczne, ilościowe podejście do projektowania i oceniania architektur komputerowych mające trwały wpływ na przemysł mikroprocesorowy.
|
[72]
|
2018
|
Yoshua Bengio Geoffrey Hinton Yann LeCun
|
Za przełomy konceptualne oraz inżynieryjne, które uczyniły głębokie sieci neuronowe krytycznym komponentem Informatyki.
|
[73]
|
2019
|
Edwin E. Catmull Patrick M. Hanrahan
|
Za zasadniczy wkład w grafikę komputerową 3D i za rewolucyjny wpływ na obrazy generowane komputerowo (ang. CGI computer-generated imagery) wykorzystywane w produkcji filmowej i innych zastosowaniach
|
[74]
|
2020
|
Alfred V. Aho
Jeffrey Ullman
|
Za algorytmy i teorię leżącą u podstaw implementacji języka programowania oraz za syntezę tych i innych wyników w swoich książkach, które kształciły pokolenia informatyków.
|
[75]
|
2021
|
Jack Dongarra
|
Za wkład w algorytmy numeryczne i biblioteki, które umożliwiły oprogramowaniu obliczeniowemu o wysokiej wydajności dotrzymywanie kroku z eksponentacyjnymi ulepszeniami sprzętu przez ponad cztery dekady
|
[76]
|
2022
|
Robert Metcalfe
|
Za wynalezienie, standaryzację i komercjalizację technologii Ethernet
|
[77][78]
|
2023
|
Awi Wigderson
|
Za fundamentalny wkład w teorię obliczeń, w szczególności za zmianę rozumienia roli losowości w obliczeniach, a także za dziesięciolecia intelektualnego przywództwa w informatyce teoretyczne
|
[79]
|