Kwanggaet’o Wielki

Kwanggaet’o Wielki

광개토대왕

Imię koreańskie
Hangul 담덕 Hancha 談德 Transkrypcja poprawiona Damdeok Transkrypcja MCR Tamdŏk Wymowa (IPA) [dam.dʌk̚]
Imię koreańskie pośmiertne Hangul 국강상광개토경평안호태왕 Hancha 國岡上廣開土境平安好太王 Transkrypcja poprawiona Gukgangsang-gwanggaetogyeong-pyeongan-hotaewang Transkrypcja MCR Kukkangsang-kwanggaet’ogyŏng-p’yŏngan-hot’aewang Wymowa (IPA) [kuk̚.k͈aŋ.saŋ.kwaŋ.ɡɛ.tʰo.ɡjʌŋ.pʰjʌŋ.an.ɦo.tʰɛ.waŋ]
Kwanggaet’o Wielki (rysunek współczesny)
władca Korei (Koguryŏ)
Okres	od 391 do 413
Era panowania	Yŏngnak (영락)
Poprzednik	Kogugyang
Następca	Changsu
Dane biograficzne
Data urodzenia	374
Data śmierci	413
Przyczyna śmierci	choroba
Miejsce spoczynku	Kungnae-sŏng
Ojciec	Kogugyang
Dzieci	Changsu

Kwanggaet’o Wielki (ur. 374, zm. 413) – władca koreańskiego państwa Koguryŏ, panujący w latach 391–413^[1].

Pod jego rządami Koguryŏ weszło w swój „złoty wiek”^[2], stając się jednym z mocarstw Dalekiego Wschodu^[3][4]. Kwanggaet’o prowadził liczne kampanie^[1], przyłączając do Korei zachodnią Mandżurię^[5], a nawet część Mongolii Wewnętrznej i Kraju Nadmorskiego^[6]. Koguryŏ kontrolowało też większość Półwyspu Koreańskiego, wychodząc za rubież rzeki Han-gang^[1].

Panowanie

Właściwie miał na imię Tamdŏk, był synem Kogugyanga. W 386 został wyznaczony na następcę tronu^[7].

Kwanggaet’o zasiadł na tronie po śmierci Kogugyanga w 391 roku. Przy swojej intronizacji ogłosił erę Yŏngnak (영락) i przyjął tytuł T’aewang (태왕, chiń. 太王; dosł. „Największy Król”), co było równoważne z „cesarzem”^[8], czyniąc swój kraj oficjalnie równym cesarskim dynastiom chińskim^[1][9].

Korea za czasów Kwanggaet’o

W latach 392–396 wdał się w zbrojną konfrontację z Baekje. W 392 zajął 10 miast^[7], a w 395 odparł kontrataki Baekje^[10]. Gdy w 396 armia Kwanggaet’o wkroczyła do Wiryesŏng, stolicy Baekje, przeciwnik skapitulował. Hołd władcy Koguryŏ złożyli wówczas: król Asin, jego młodszy brat oraz dziesięciu urzędników dworskich Baekje^[11][12][13]. W 400, 405 i 406 roku Koguryŏ było atakowane z północnego zachodu przez Późniejsze Yan; Kwanggaet’o odparł te ataki, zaś po zmianie króla na tronie Yan zawarł z nim pokój w 408 roku^[7].

Ponadto w latach 400 i 404 odpierał najazdy Wa (Japończyków) w południowo-wschodniej części Półwyspu^[11][14].

Kwanggaet’o Wielki zmarł w wyniku bliżej nieznanej choroby w wieku 39 lat. Za bojowe zasługi pośmiertnie nadano mu imię Kwanggaet’o, czyli „rozszerzający ziemie”^[7].

Osiągnięcia Kwanggaet’o są opisane na Steli Kwanggaet’o, wzniesionej w Ji’an w 414 roku^[11]. Monument wystawiony przez króla Changsu, następcę Kwanggaet’o, jest największą grawerowaną stelą na świecie^[15].

Przypisy

1. Lee Ki-baikK., A New History of Korea, Harvard University Press, 1984, s. 38, ISBN 978-0-674-61576-2 [dostęp 2022-01-15]  (ang.).
2. Ainslie ThomasA.T. Embree Ainslie ThomasA.T., Encyclopedia of Asian history, 1988, s. 324, ISBN 978-0-684-18899-7  (ang.).
3. John Morris Roberts: The History of the World. Oxford: University Press, s. 443. ISBN 978-0-19-993676-2. (ang.).
4. Hugh Dyson Walker: East Asia. A New History. AuthorHouse, s. 6–7. ISBN 978-1-4772-6517-8. (ang.).
5. Owen Miller, Lee Injae, Pak Jin Hun, Yi Hyun Hae: Korean history in maps. s. 49. ISBN 978-1-107-09846-6.Sprawdź autora:3 oraz 4.
6. StephenS. Kotkin StephenS., DavidD. Wolff DavidD., Rediscovering Russia in Asia, Routledge, 2015, ISBN 978-1-317-46129-6  (ang.). Brak numerów stron w książce
7. Kim Bu-sikB., Samguk sagi, M.N.M.N. Pak (tłum.), t. 2, Moskwa: Vostochnaya literatura, 1995, s. 82–83  (ros.).
8. Goguryeo's Worldview and Three Kingdoms, „Korea Now” (32), Korea Herald, 2004  (ang.). Brak numerów stron w czasopiśmie
9. Cho Yŏng-gwangY., 광개토왕비에 보이는 대외 관계와 고구려 천하관에 대한 연구 현황과 과제, „동북아역사논총” (49), 2015, s. 47–86 [dostęp 2022-01-15]  (kor.).
10. Kim Bu-sikB., Samguk sagi, M.N.M.N. Pak (tłum.), t. 2, Moskwa: Vostochnaya literatura, 1995, s. 156  (ros.).
11. JenniferJ. Crewe JenniferJ., Sources of Korean Tradition, Columbia University Press, 1996, s. 24–26, ISBN 978-0-231-51531-3  (ang.).
12. Koguryŏ – the origin of Korean power & pride, 2007, s. 137, ISBN 89-91448-83-6 .
13. 이윤섭: 광개토대왕과 장수왕. 이북스펍, 2014. ISBN 979-11-5519-132-3. (kor.). Brak numerów stron w książce
14. TakashiT. Hatada TakashiT., V. DixonV.D. Morris V. DixonV.D., An Interpretation of the King Kwanggaet'o Inscription, „Korean Studies”, 3 (1), University of Hawaii Press, 1979, s. 1–17  (ang.).
15. Choe Sŭng-PhilS.P., 세상이 깜짝 놀란 우리 역사 진기록, 뜨인돌출판, 2010, ISBN 978-89-5807-473-1  (kor.). Brak numerów stron w książce

Linki zewnętrzne

• King Gwanggaeto the Great [online], KBS World Radio [dostęp 2019-01-26] [zarchiwizowane z adresu 2016-10-12] .

Kontrola autorytatywna (osoba):

• ISNI: 0000000121332328
• VIAF: 52967542
• LCCN: n79094577
• GND: 1013706420
• SUDOC: 112629849
• NKC: jo2016930338
• NTA: 363048375
• J9U: 987007349659105171
• KRNLK: KAC201618718