Klisino

Klisino

wieś
Kościół w Klisinie
Państwo	Polska
Województwo	opolskie
Powiat	głubczycki
Gmina	Głubczyce
Liczba ludności (2022)	598[2]
Strefa numeracyjna	77
Kod pocztowy	48-100[3]
Tablice rejestracyjne	OGL
SIMC	0494261
Położenie na mapie gminy Głubczyce Klisino
Położenie na mapie Polski Klisino
Położenie na mapie województwa opolskiego Klisino
Położenie na mapie powiatu głubczyckiego Klisino
50°18′11″N 17°48′33″E[1]

Klisino (niem. Gläsen) – wieś w Polsce, położona w województwie opolskim, w powiecie głubczyckim, w gminie Głubczyce, na ziemi prudnickiej.

Leży na terenie Nadleśnictwa Prudnik (obręb Prudnik)^[4].

Integralne części wsi Klisino^[5]^[6]

SIMC	Nazwa	Rodzaj
0494278	Klisinko	przysiółek

Historia

Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1245, z dokumentu księcia opolsko-raciborskiego Mieszka Otyłego. Kolejnymi właścicielami wsi byli: biskup ołomuniecki Brunon z Schauenburga, jego stolnik Herbord, a od drugiej połowy XIII wieku król czeski Przemysł Ottokar II Wielki i wchodziła w skład klucza dóbr królewskich. W XIV i XV wieku majątek Klisino przechodził w ręce kolejnych panów (m.in Larischów). Od XVI wieku właścicielem Klisina był hrabia von Cobb, a także arystokratyczna rodzina Mettichów z Prudnika. Wieś wchodziła w skład dóbr zamku w Łące Prudnickiej. W połowie XVII wieku nowymi właścicielami wsi był ród von Herberstein. W XVIII wieku dwór przejęła rodzina von Gruttschreiber. Do 1742 wieś należała do powiatu sądowego głogóweckiego w Monarchii Habsburgów^[7]. Po I wojnie śląskiej znalazła się w granicach Królestwa Prus i weszła w skład powiatu prudnickiego w prowincji Śląsk^[8]. Na początku XIX wieku właścicielem wsi został Anton Forni, a następnie nabył ją baron Alexander von Prittwitz. Do 1816 roku Klisino należało do powiatu prudnickiego. W związku z reformą administracyjną, w 1816 Klisino zostało odłączone od powiatu prudnickiego i przyłączone do głubczyckiego^[9]. 3 maja 1921, po wykonaniu akcji „Mosty” w Racławicach Śląskich rozpoczynającej III powstanie śląskie, w Klisinie skryli się prudniccy powstańcy. Ostatnim przedwojennym właścicielem wsi był Johannes von Eiche-Polwitz. W styczniu 1945 przez Klisino przeszły kolumny więźniów niemieckich obozów koncentracyjnych. W toku tzw. „marszu śmierci” wiele osób zmarło lub zostało zamordowanych przez Niemców^[10]. W czasie II wojny światowej wieś została zajęta przez Armię Czerwoną około 24 marca 1945r. (w tym dniu zajęto Głubczyce).

W latach 1945–54 wieś należała i była siedzibą gminy Klisino. W latach 1954–1959 wieś należała i była siedzibą władz gromady Klisino, po jej zniesieniu w wyniku zmiany siedziby w gromadzie Szonów. Miejscowość uzyskała tytuł Najpiękniejszej Wsi Opolskiej w konkursie Piękna Wieś Opolska 2009^[11].

Zabytki

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są^[12]:

• kościół par. pw. Podwyższenia Krzyża Świętego, pochodzący z XVI wieku, pierwotnie drewniany, przebudowany na murowany w latach 1867–1869. Znajdują się w nim kamienne płyty nagrobne restauratorów kościoła (m.in. Władysława von Tschetschau-Mettich) oraz płaskorzeźba Fryderyka von Reichenbacha – koniuszego biskupów wrocławskich
• plebania, z 1855 r.
• zespół pałacowy, z poł. XVII w., XVIII/XIX w., XX w.:
  • Pałac w Klisinie
  • park angielski; z okresu panowania rodziny von Prittwitz pochodzi park położony przy pałacu oraz aleja lipowa w kierunku Pomorzowic (Pommerswitz)
• spichrz dworski, z XVIII/XIX w.
• dom nr 42 (d. 11), z XIX w., nie istnieje.

Religia

W Klisinie znajduje się katolicki kościół Podwyższenia Krzyża Świętego, który jest siedzibą parafii Podwyższenia Krzyża Świętego (dekanat Głogówek)^[13].

Turystyka

Oddział PTTK „Sudetów Wschodnich” w Prudniku ustanowił turystyczną Odznakę Krajoznawczą Ziemi Prudnickiej, którą zdobywa się poprzez zwiedzenie odpowiedniej liczby obiektów w miejscowościach położonych na ziemi prudnickiej, w tym w Klisinie^[14].

Przypisy

1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 54155
2. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-05] .
3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 475 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
4. Bank Danych o Lasach – Mapa [online], bdl.lasy.gov.pl [dostęp 2021-01-23] .
5. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
6. GUS. Rejestr TERYT
7. Johann WolfgangJ.W. Wieland Johann WolfgangJ.W., Principatus Silesiae Oppoliensis exactissima Tabula geographica, sistens Circulus Oppoliensem Ober-Glogau Gros Strehliz, Cosel, Tost, Rosenberg, Falckenberg & Lubleniz, Norimbergae: ab Homannianis Heredibus. Cum Spec. S. Caes. Rque Mtis Privilegio, 1736 . Brak numerów stron w książce
8. AndrzejA. Dereń AndrzejA., XVIII-wieczna rewolucja, „Tygodnik Prudnicki”, Antoni Weigt – redaktor naczelny, 18 (441), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 6 kwietnia 1999, s. 17, ISSN 1231-904X .
9. AndrzejA. Dereń AndrzejA., Historia Powiatu Prudnickiego [online], powiatprudnicki.pl [dostęp 2022-04-16]  (pol.).
10. JózefJ. Mycak JózefJ., Ewakuacja więźniów oświęcimskich przez teren powiatu prudnickiego, „Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego”, 2 (106), czerwiec 1978, s. 52 .
11. Jan Wac, Klisino - najpiękniejsza wieś, w: Kalendarz Głubczycki 2010, Rada Miejska w Głubczycach, 2010, s. 36, ISSN 1231-4803
12. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo opolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024, s. 25 .
13. Parafie według dekanatów [online], www.diecezja.opole.pl [dostęp 2023-05-01]  (pol.).
14. Regulamin Odznaki Krajoznawczej Ziemi Prudnickiej [online], prudnik.pttk.pl [dostęp 2024-01-01] .

Linki zewnętrzne

• Klisino, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 156 .