Klemens Kosyrczyk

Klemens Kosyrczyk

Klemens Norbert Kosyrczyk

Prezbiter
Data i miejsce urodzenia	26 sierpnia 1912 Mysłowice
Data i miejsce śmierci	28 kwietnia 1975 Chorzów
Redaktor naczelny „Gościa Niedzielnego”
Okres sprawowania	1945-1950
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Inkardynacja	Archidiecezja katowicka
Prezbiterat	16 maja 1992

Klemens Norbert Kosyrczyk, pseudonimy „Ireneusz Pogodny”, „Kos”, „Ksiądz Klemens”, „Stach Kropiciel” (ur. 26 sierpnia 1912 w Mysłowicach, zm. 28 kwietnia 1975 w Chorzowie) – duchowny katolicki, felietonista, tłumacz, więzień Dachau i Mauthausen-Gusen, redaktor naczelny „Gościa Niedzielnego” w latach 1945-1950.

Biografia

Urodził się w rodzinie wielodzietnej kolejarza Klemensa i Marty z d. Kania. Ukończył szkołę powszechną, a następnie Państwowe Gimnazjum Klasyczne im. Tadeusza Kościuszki w Mysłowicach, gdzie 18 maja 1931 zdał egzamin dojrzałości. Jako alumn Śląskiego Seminarium Duchownego w Krakowie od 13 października 1931 studiował filozofię i teologię na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Święcenia kapłańskie przyjął z rąk ks. bpa Stanisława Adamskiego 28 czerwca 1936. Potem krótko duszpasterzował w swojej rodzinnej parafii w Mysłowicach^[1][2][3].

W roku akademickim 1936/1937 otrzymał z inicjatywy bpa Stanisława Adamskiego stypendium na studia w Wyższej Szkole Dziennikarskiej w Warszawie. W 1937 został skierowany na praktykę dziennikarską do ”Małego Dziennika". Po niej został wikariuszem parafialnym w Parafii św. Marii Magdaleny w Chorzowie Starym^[1][2].

W kwietniu 1940 został aresztowany i osadzony w obozie koncentracyjnym w Dachau (nr obozowy 3658), potem w Mauthausen-Gusen. Po powrocie pracował w Parafii św. Antoniego w Rybniku (grudzień 1940). Później powierzono mu kierowanie parafią w Knurowie i Krywałdzie (wrzesień 1942) oraz w Nierodzimiu w powiecie cieszyńskim (od 1943). Mianowany został zastępcą proboszcza w Wodzisławiu Śląskim (styczeń 1944) oraz w Parafii św. Józefa w Rudzie Śląskiej (listopad 1944)^[1][2][4].

W latach 1946–1947 był niedekretowanym katechetą w Państwowym Liceum Pedagogicznym w Katowicach, duszpasterzując w tym czasie w katowickiej parafii mariackiej. W styczniu 1950 został substytutem parafii w Murckach, w lipcu 1950 natomiast administratorem parafii Wełnowiec^[5]. Jako administrator (od sierpnia 1952), a następnie proboszcz (od sierpnia 1953) kierował parafią w Istebnej na Śląsku Cieszyńskim. W styczniu 1957 został proboszczem Parafii św. Józefa w Rudzie Śląskiej, a we wrześniu 1963 Parafii MB Szkaplerznej i Św Piusa X w Jejkowicach w powiecie rybnickim^[1][2][4].

W międzyczasie rozpoczął pracę w redakcji „Gościa Niedzielnego” (luty 1945), którego był redaktorem naczelnym w latach 1945-50. W okresie od 10 października 1950 do 18 grudnia 1952 oraz od 25 listopada 1956 do 25 grudnia 1957 pełnił funkcję członka komitetu redakcyjnego tego tygodnika. W 1957 wziął udział w V Kongresie Światowej Prasy Katolickiej w Wiedniu. W 1970 uczestniczył w pielgrzymce byłych więźniów obozów koncentracyjnych do Dachau i Rzymu. Z pracy duszpasterskiej zrezygnował ze względu na stan zdrowia w maju 1972^[2][6].

Podczas pobytu w Rudzie Śląskiej inicjował diecezjalny kult św. Piusa X. Był też inicjatorem nabożeństw dla emerytów i emerytek^[1][6].

Zmarł 28 kwietnia 1975 w szpitalu w Chorzowie. Msza pogrzebowa została odprawiona w Katedrze Chrystusa Króla w Katowicach. Ks. Kosyrczyk pochowany został na Cmentarzu przy ul. Henryka Sienkiewicza w Katowicach^[6].

Działalność pisarska

W „Gościu Niedzielnym” zasłynął zwłaszcza jako felietonista (pisał m.in. w gwarze Gawędy Stacha Kropiciela oraz Silva rerum, które podpisywał pseudonimem „Ksiądz Klemens”). Przetłumaczył z języka niemieckiego m.in. teksty kazań znanego kaznodziei wiedeńskiego Abrahama a Santa Clara, powieść Wilhelma Hünermanna (drukowaną w odcinkach w „Gościu Niedzielnym” pt. Piekarczyk z Tasowic) i książkę Klemensa Tilmanna, wydaną przez Księgarnię św. Jacka w Katowicach pt. Droga w słońcu^[7]. Swoje felietony i artykuły drukował nie tylko w „Gościu Niedzielnym”, ale i w innych tygodnikach i miesięcznikach oraz wydawnictwach zbiorowych. Wspomnieniowy tekst Od radlińskiego adwentu do wrocławskiej septuagesimy. Szkic biograficzny (1974) poświęcił kard. Bolesławowi Kominkowi^[2][6].

W 1994 wydano w Katowicach wybór felietonów ks. Kosyrczyka pt. Gawędy Stacha Kropiciela^[8]. Szereg jego felietonów znalazł się też w wydaniu zbiorowym, zawierającym teksty różnych autorów Śląskie gawędy Stacha Kropiciela, wydanym w Opolu w 2015^[9][10][11].

Przypisy

1. Kosyrczyk Klemens. www.encyklo.pl. [dostęp 2017-02-08]. (pol.).
2. Norbert Niestolik: Śląskie groby ludzi Kościoła. Ksiądz Klemens Kosyrczyk. jankowice.rybnik.pl. [dostęp 2017-02-08]. (pol.).
3. Adam Kafka: Kapłani wyświęceni w czasie przynależności parafii do diecezji katowickiej (od 1925 roku). www.nspjmyslowice.pl, 2013-02-18. [dostęp 2017-02-08]. (pol.).
4. O parafii. Proboszczowie. www.sjozef.pl. [dostęp 2017-02-08]. (pol.).
5. Historia parafii. www.nmpwelnowiec.katowice.opoka.org.pl. [dostęp 2017-02-08]. (pol.).
6. Alfred Sulik: Galeria zasłużonych mysłowiczan. Kosyrczyk Klemens Norbert. www.myslowice.celniej.pl. [dostęp 2017-02-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-02-11)]. (pol.).
7. Klemens Tilmann: Droga w słońcu. Katowice: Księgarnia św. Jacka, 1948. (pol.). Brak numerów stron w książce
8. Klemens Kosyrczyk, Józef Smandzich (wybór): Gawędy Stacha Kropiciela. Katowice: Kuria Metropolitalna, 1994. ISBN 83-901087-2-0. (pol.). Brak numerów stron w książce
9. Piotr Drzyzga: Śląskie gawędy Stacha Kropiciela. kultura.wiara.pl, 2015-04-01. [dostęp 2017-02-08]. (pol.).
10. Józef Pixa (oprac.): Śląskie gawędy Stacha Kropiciela. Opole: Katolickie Stowarzyszenie "Civitas Christiana", 2015. ISBN 978-83-941244-0-3. (pol.). Brak numerów stron w książce
11. Cmentarz przy ul. Henryka Sienkiewicza w Katowicach. www.polskie-cmentarze.pl. [dostęp 2017-02-08]. (pol.).

Kontrola autorytatywna (osoba):

• ISNI: 0000000385914188
• VIAF: 244999846
• PLWABN: 9810635428505606
• NUKAT: n94206822