W roku 2024 została przywrócona stacja kolejowa PKP Katowice Murcki ramach programu rządowego. [1]
Charakterystyka
Stacja Katowice Murcki składa się z dwóch peronów i trzech krawędzi peronowych[2], a także z budynku dworca kolejowego położonego przy ul. Tartacznej, wyburzonego w 2018 roku[3].
Stacja znajduje się w południowej części miasta, w dzielnicy Murcki[4]. Na placu przed wyburzonym dworcem kolejowym nadal funkcjonuje przystanek komunikacji publicznej ZTM Murcki Dworzec PKP z którego wg stanu z września 2020 roku kursuje jedna linia (nr 973) oraz lokalni przewoźnicy[5].
Historia
Budynek dworca przy ul. Tartacznej, wyburzony w 2018 rokuPrzystanek autobusowy Murcki Dworzec PKP
Pociąg pasażerski z Pszczyny w pierwszym roku funkcjonowania przyjeżdżał do Murcek o godzinie 14:50 i miał tu 5 minut postoju[1]. Dnia 24 stycznia 1884 roku linię kolejową znacjonalizowano, a wraz z tym stację w Murckach[10].
Po nacjonalizacji przystąpiono do dalszej rozbudowy sieci kolejowej, związanej z rozwojem górnictwa węgla kamiennego. Na początku XX wieku przystąpiono do budowy magistrali z Sośnicy do Ligoty i przy okazji zmodernizowano w 1904 roku stację w Ligocie. Zmieniono również przebieg sieci kolejowej w kierunku Murcek – zlikwidowano dotychczasowe połączenie do kopalni Murcki, a wraz z nią wybudowano nowe przez Ochojec i stację w Murckach, stając się stacją węzłową dla trzech kierunków: Ligota, Szopienice Północne i Tychy[11]. Obecnie linia ta stanowi ona ciąg trasy kolejowej nr 142[6].
Dnia 24 czerwca 1950 roku oddano do użytku z Murcek połączenie do papierni w Czułowie przez dawną stację Katowice Murcki Towarowe[12]. Główna trasa biegnąca przez Katowice Murcki (nr 142) została zelektryfikowana 4 marca 1961 roku[6]. Odcinek trasy Murcki – Janów został zlikwidowany w 1966 roku[6]. Dnia 15 listopada 1968 roku oddano do użytku łącznik między Muchowcem a Murckami (linia nr 652). Dwa lata później został on zelektryfikowany[13].
Kasę biletową na dworcu zlikwidowano we wrześniu 1993 roku. Stację Katowice Murcki po zamknięciu przebudowano na posterunek odstępowy, przystanek osobowy i ładownię[2]. Ruch pasażerski przez Murcki został zawieszony 25 czerwca 1994 roku[6]. Przed 2000 rokiem zamknięto odcinek do stacji towarowej przy kopalni Murcki[12]. W czerwcu 2005 roku na odcinku od posterunku odgałęźnego Staszic do Katowic Murcek został zlikwidowany fragment linii nr 652 do Muchowca[13]. Dnia 6 maja 2008 roku posterunek odstępowy Katowice Murcki został zakończył funkcjonowanie. W latach 2010–2012 rozpoczęto likwidację infrastruktury – zlikwidowano perony, boczne tory, a także rozjazdy[2].
Dworzec kolejowy przed wyburzeniem pełnił funkcje mieszkalne, a wnętrza obiektu posłużyły również jako scenografia do filmu Lecha Majewskiego pt. Angelus. W czerwcu 2016 roku w dworcu kolejowym na piętrze wybuchł pożar, który strawił konstrukcję poddasza i dachu. W wyniku pożaru budynek wyłączono z użytkowania[14]. W dniu 9 października 2018 roku ceglany budynek dworca po 148 latach istnienia został zburzony[3].
W latach 2018–2020 wzdłuż zlikwidowanej stacji trwała przebudowa linii kolejowej nr 142 na całym odcinku Katowice Ligota – Tychy[15].
W ramach Rządowego programu budowy lub modernizacji przystanków kolejowych na lata 2021–2025 zaplanowano budowę przystanku kolejowego o tej samej nazwie w lokalizacji dawnej stacji z terminem do IV kwartału 2023 roku[16][17].
↑Zarząd Transportu Metropolitalnego: Rozkład jazdy ZTM. rj.metropoliaztm.pl. [dostęp 2020-08-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-08-29)]. (pol.).
↑ abcdefRyszardR.StankiewiczRyszardR., MarcinM.StiasnyMarcinM., Atlas linii kolejowych Polski 2010, Rybnik: Wydawnictwo Eurosprinter, 2010, R16-R19, ISBN 978-83-926946-8-7.
