Kalendarium historii Kambodży

Zasięg imperium khmerskiego
Indochiny Francuskie w 1913 r.
Pol Pot
Sporna świątynia Preah Vihear
Hun Manet w 2019

Kalendarium historii Kambodży – uporządkowany chronologicznie wykaz dat i wydarzeń z historii Kambodży.

  • I w. n.e. – założono państwo Funan na terenie obecnej Kambodży[1]
  • VI w. – państwo Czenla podbiło państwo Funan[1]
  • IX w. – powstało państwo Khmerów[1]
  • I poł. XII w. – król Surjawarman II zleca budowę Angkor Wat[2]
  • 1181-1218 – panowanie Dżajawarmana VII, szczyt potęgi państwa Khmerów[2]
  • XIII w. – imperium Khmerów zaczęło upadać[1]
  • 1432 – Tajowie zdobyli Angkor, imperium Khmerów przeniosło stolicę z Angkor do Phnom Penh[1]
  • XVI w. – pierwsi Europejczycy dotarli do obecnej Kambodży[1]
  • 1884 – Francja uznała Kambodżę za swoją kolonię[1]
  • 1887 – Kambodżę włączono do Indochin Francuskich[1]
  • 1941–1945 – okupacja japońska[1]
  • 1945–1946 – okupacja przez Tajlandię[1]
  • 1949 – Francja przyznała Kambodży niepodległość w ramach Unii Francuskiej[1]
  • 1955 – Kambodża wystąpiła z Unii Francuskiej i została członkiem ONZ[1]
  • 1970 – w wyniku zamachu stanu przeprowadzonego przez gen. Lon Nola obalono księcia Sihanouka. Wkrótce potem Sihanouk założył Zjednoczony Front Narodowy Kambodży (FUNK). Wybuch wojny domowej[1]
  • 1975 – oddziały FUNK zdobyły Phnom Penh, władzę objęli Czerwoni Khmerowie (na czele z Pol Potem), szefem państwa został ponownie Sihanouk[1]
  • 1975 – Kambodża zmieniła nazwę na Demokratyczną Kampuczę[1]
  • 1976 – Czerwoni Khmerzy zmusili Sihanouka do rezygnacji ze stanowiska[1]
  • grudzień 1978 – przeciwnicy Pol Pota utworzyli Zjednoczony Front Ocalenia Narodowego Kampuczy[1]
  • 1979 – nazwę państwa zamieniono na Ludową Republikę Kampuczy[1]
  • 1987 – po raz pierwszy przeprowadzono spotkanie Sihanouka z premierem rządu w Phnom Penh Hun Senem[1]
  • kwiecień 1989 – nazwę państwa zamieniono na Kambodżę[1]
  • sierpień 1989 – w Paryżu zwołano konferencję w sprawie Kambodży[1]
  • październik 1991 – na konferencji paryskiej uzgodniono powołanie Najwyższej Rady Narodowej pod przewodnictwem księcia Sihanouka[1]
  • maj 1993 – pod nadzorem ONZ przeprowadzono wybory parlamentarne, zbojkotowane przez Czerwonych Khmerów[1]
  • listopad 1993 – przywrócono monarchię[1]
  • 1997 – Hun Sen odsunął od władzy partię monarchistów[1]
  • 2001 – Zgromadzenie Narodowe i Senat zatwierdziły ustawę o powołaniu trybunału do osądzenia zbrodni Czerwonych Khmerów[1]
  • 2003 – w wyborach parlamentarnych wygrała ponownie Kambodżańska Partia Ludowa[1]
  • 2004 – Norodon Sihanouk abdykował. Władzę po nim objął jego syn Norodom Sihamoni[1]
  • 2008 – w wyborach parlamentarnych zwyciężyła Kambodżańska Partia Ludowa, choć w opinii zewnętrznych komentatorów, głosowanie nie było w pełni uczciwe[3].
  • lipiec 2010 – na karę 35-letniego więzienia skazano Kaing Guek Eava, naczelnika więzienia Tuol Sleng (wyrok później skrócono, a następnie zamieniono na dożywocie)[4][5]
  • 2011 – wybuchły walki na granicy z Tajlandią, o sporną świątynie Preah Vihear. W tym samym roku podpisano zawieszenie broni, potwierdzające status quo[6][7].
  • 2012 – w pekińskim szpitalu zmarł były król Norodon Sihanouk[8].
  • 2013 – w wyborach parlamentarnych po raz kolejny wygrała Kambodżańska Partia Ludowa, choć według opozycji w trakcie głosowania doszło do najpoważniejszych w historii nieprawidłowości. W związku z tym, na wschodzie kraju wybuchły protesty[9].
  • 2018 – w wyborach parlamentarnych zwyciężyła Kambodżańska Partia Ludowa, zyskując wszystkie miejsca w parlamencie. Przez brak możliwości głosowania na główne partie opozycyjne, wynik wyborów był podważany[10].
  • lipiec 2023 – w wyborach parlamentarnych kolejny raz zdecydowanie wygrała Kambodżańska Partia Ludowa, po tym jak wykluczono z głosowania niektóre ugrupowania opozycyjne[11].
  • sierpień 2023 – wieloletniego premiera Hun Sena zastąpił na tym stanowisku jego syn, Hun Manet[12].

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab Kambodża. Historia, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2015-09-04].
  2. ↑ a b John Audric, Angkor i Imperium Khmerskie, Państwowy Instytut Wydawniczy, 1972, ISBN 83-06-00090-0 [dostęp 2023-11-12] (pol.).
  3. ↑ Grupa Wirtualna Polska, UE: Wybory w Kambodży nie spełniały standardów [online], www.money.pl, 29 lipca 2008 [dostęp 2023-11-11] (pol.).
  4. ↑ Rozliczenia zbrodni Czerwonych Khmerów. polskieradio.pl, 2015-01-05. [dostęp 2015-09-04]. (pol.).
  5. ↑ KAING Guek Eav. eccc.gov.kh. [dostęp 2015-09-04]. (ang.).
  6. ↑ Znowu walczą o kawałek dżungli - Świat - Informacje - portal TVN24.pl - 01.05.2011 [online], web.archive.org, 28 czerwca 2011 [dostęp 2023-11-11] [zarchiwizowane z adresu 2011-06-28].
  7. ↑ Peter Shadbolt, Thai villagers return after verdict on disputed Preah Vihear temple [online], CNN, 12 listopada 2013 [dostęp 2023-11-11] (ang.).
  8. ↑ Wyborcza.pl [online], wyborcza.pl [dostęp 2023-11-11].
  9. ↑ Twierdzą, że wygrali wybory w Kambodży. Opozycja: były nieprawidłowości [online], TVN24, 29 lipca 2013 [dostęp 2023-11-11] (pol.).
  10. ↑ Cambodia election: Ruling party claims landslide in vote with no main opposition, „BBC News”, 29 lipca 2018 [dostęp 2023-11-11] (ang.).
  11. ↑ Al Jazeera, Cambodia PM Hun Sen’s party claims ‘landslide’ in flawed election [online], Al Jazeera [dostęp 2023-11-11] (ang.).
  12. ↑ Cambodia: PM's son Hun Manet appointed next ruler in royal formality, „BBC News”, 7 sierpnia 2023 [dostęp 2023-11-11] (ang.).
Kalendaria państw Azji

Azja

Strategi Solo vs Squad di Free Fire: Cara Menang Mudah!