Kalendarium Wojska Polskiego 1850–1865

Artur Grottger, Bitwa, grafika z cyklu Polonia, 1863

Kalendarium Wojska Polskiego 1850-1865 – wydarzenia w Wojsku Polskim w latach 1850–1865.

1853–1856

• trwała wojna krymska^[1]

1861

październik

• W Genui została założona polska szkoła wojskowa, a przeniesiona później do Cuneo (Piemont)^[2].

1862

czerwiec

• powstanie Centralnego Komitetu Narodowego^[1][3]

14 sierpnia

• aresztowanie i osadzenie w Cytadeli Jarosława Dąbrowskiego^[1][4]

1 października

• ujawnienie się Komitetu Centralnego i ogłoszenie programu politycznego^[1]

1863

3 stycznia

• Komitet Centralny podjął decyzję o rozpoczęciu powstania^[5][4]

Aleksander Sochaczewski Branka 1863

14–15 stycznia

• trwa branka (pobór młodzieży do wojska)^[5][4]

15 stycznia

• Komitet Centralny podjął decyzję o rozpoczęciu działań z 22 na 23 stycznia 1863 roku^[5][4]

19 stycznia

• Ludwik Mierosławski mianowany został dyktatorem powstania^[5][4]

22 stycznia

• wybuch powstania zbrojnego, ogłoszenie manifestu oraz dekretu o uwłaszczeniu^[5][6]

23 stycznia

• pierwsze starcie oddziałów polskich z rosyjskimi nocą z 22 na 23^[7]

3 lutego

• bitwa pod Węgrowem^[5]

15 lutego

• dyktator Ludwik Mierosławski przybył na Kujawy^[7]

17 lutego

• bitwa pod Miechowem^[5]

19 lutego

• klęska Mierosławskiego pod Krzywosądzem i Nową Wsią. Upadek dyktatury^[5][7]

11 marca

• dyktatura Mariana Langiewicza^[5][8]

19 marca

• upadek dyktatury M. Langiewicza^[5][8]

10 maja

• powstanie Rządu Narodowego złożonego z przedstawicieli obozów „białych” i „czerwonych”^[5][8]

15 maja

• wojska rosyjskie przechwyciły i rozstrzelały Zygmunta Padlewskiego, dowódcę powstania w Kaliskiem i Płockiem^[8].

12 czerwca

• Karol Majewski formuje Rząd Narodowy „biały”^[5][8]

8 sierpnia

• zwycięstwo wojsk powstańczych pod Żyrzynem^[5][9]

16 września

• obalenie rządu Karola Majewskiego. Rząd „wrześniowy”^[5][9]

17 października

• Romuald Traugutt objął władzę dyktatorską^[5][9]

15 grudnia

• rozkaz Traugutta dotyczący reorganizacji sił zbrojnych^[5][9]

1864

17 stycznia

• zwycięska bitwa powstańców pod Iłżą^[5]

21 lutego

• klęska wojsk II Korpusu pod Opatowem^[5]

1 kwietnia

• władze rosyjskie aresztowały Romualda Traugutta^[10]

10 kwietnia

• aresztowanie Romualda Traugutta^[5]

5 sierpnia

• stracenie na stokach Cytadeli Romualda Traugutta i jego współpracowników^[5][10]

19 grudnia

• aresztowanie ostatniego naczelnika Warszawy Aleksandra Waszkowskiego^[5]

1865

24 maja

• stracenie ostatniego partyzanta ks. Brzóski w Siedlcach^[5]

Przypisy

1. Kozłowski i in. 1966 ↓, s. 517.
2. Kurkiewicz, Tatomir i Żurawski 1974 ↓, s. 165.
3. Kurkiewicz, Tatomir i Żurawski 1974 ↓, s. 157.
4. Kurkiewicz, Tatomir i Żurawski 1974 ↓, s. 158.
5. Kozłowski i in. 1966 ↓, s. 518.
6. Kurkiewicz, Tatomir i Żurawski 1974 ↓, s. 158-159.
7. Kurkiewicz, Tatomir i Żurawski 1974 ↓, s. 159.
8. Kurkiewicz, Tatomir i Żurawski 1974 ↓, s. 160.
9. Kurkiewicz, Tatomir i Żurawski 1974 ↓, s. 161.
10. Kurkiewicz, Tatomir i Żurawski 1974 ↓, s. 162.

Bibliografia

• Eligiusz Kozłowski, Andrzej F. Grabski, Andrzej Nadolski, Tadeusz Nowak, Stefan Kuczyński, Janusz Sikorski (red. naukowy), Zdzisław Spieralski, Stanisław Herbst, Józef Dutkiewicz, Jan Wimmer: Zarys dziejów wojskowości polskiej do roku 1864 cz.II. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1966. ISBN 0-907587-99-2.
• Eligiusz Kozłowski, Mieczysław Wrzosek: Dzieje oręża polskiego 1974-1938 cz.II. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1973.
• Władysław Kurkiewicz, Adam Tatomir, Wiesław Żurawski: Tysiąc lat dziejów Polski; Kalendarium. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1974.