|
Izydor (patriarcha Konstantynopola)
Izydor, gr. Ισίδωρος, Isidōros (zm. 1350) – patriarcha Konstantynopola od 17 maja 1347 do 1350.
Życiorys
Izydor Wukiras początkowo uczył się u Gerazyma Eubejskiego w Tesalonice. Około 1320 r., zainspirowany wspomnieniami swego mistrza, współpracownika Grzegorza Synaity, opuścił Tesalonikę i udał się na górę Atos, gdzie został uczniem Synaity[1].
17 maja 1347 Izydor, wówczas już biskup Monemwazji[2], a przy tym uczeń i przyjaciel Grzegorza Palamasa[3] został wybrany na, opustoszały po usunięciu przez cesarzową Annę Jana XIV Kalekasa, tron patriarszy[2]. Wcześniej przyjęcia tej godności odmówili Grzegorz Palamas i czcigodny Sawa z klasztoru Watopedi. Nowo wybrany patriarcha wyświęcił 32 nowych biskupów życzliwie nastawionych do idei teologicznych Grzegorza Palamasa, którzy podpisali tomos z 1347 r. 21 maja Izydor koronował po raz drugi cesarza Jana VI Kantakuzena. Tej wiosny powołał też Grzegorza Palamasa na stolicę metropolitalną Tesaloniki w miejsce usuniętego Hiacynta[4].
Wiosną 1347 r. nieco ponad 20 biskupów wystąpiło przeciw ustanowieniu Izydora patriarchą. Dystansując się od potępionego Akyndyna, wydali własny tomos, w którym składali z urzędu Izydora (ustanowionego, ich zdaniem, bezprawnie i przy pomocy władzy świeckiej i podejmującego szereg bezprawnych czynności) i Grzegorza Palamasa, obwiniając ich o szpiegowanie i prześladowanie opozycji, bezbożność, oddzielanie dzieci od rodziców pod pozorem ascezy (zarzut dotyczył przepowiadania Izydora w Tesalonice, w okresie gdy był jeszcze osobą świecką), ikonoklazm i odrzucenie przedmiotów sakralnych. W sierpniu 1347 r. po nieudanych próbach doprowadzenia opozycjonistów do posłuszeństwa Izydor i jego synod formalnie złożył zbuntowanych biskupów z urzędu. Wykonanie postanowień synodu zostało jednak odłożone w czasie w nadziei na ich nawrócenie[4].
Izydor zmarł w 1350 r. Żywot Izydora opisał w latach 1355–1357 patriarcha Filoteusz Kokkin[1].
Przypisy
Bibliografia
- M. M. Bernatsky: Grigorij Pałama. [w:] Prawosławnaja enciklopedia, Т. 13., ss. 12–41 [on-line]. [dostęp 2012-12-08]. (ros.).
- R. Browning: Cesarstwo Bizantyńskie. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1997, s. 212–213. ISBN 83-06-02615-2.
- Venance Grumel, Traité d'études byzantines, « La Chronologie I. », Presses universitaires de France, Paryż, 1958, s. 437.
- Donald Nicol: Les derniers siècles de Byzance. Paryż: éditions Texto, 2008. Brak numerów stron w książce
- M. Żełtow: Grigorij Sinait. [w:] Prawosławnaja enciklopedia, Т. 13., ss. 50–68 [on-line]. [dostęp 2012-12-08]. (ros.).
| Do 1204 |
|
|---|
W Nicei
1204–1261 |
|
|---|
| 1261–1453 |
|
|---|
| Po 1453 |
- Gennadiusz II Scholar (1453–1456, 1458, 1462–1463, 1464)
- Izydor II Ksantopulos (1456–1457)
- Sofroniusz I Syropulos (1463–1464)
- Joazaf (1464, 1464–1466)
- Marek II Ksylokarawes (1466)
- Symeon I z Trapezuntu (1466, 1471–1474, 1481–1486)
- Dionizy I (1466–1471, 1489–1491)
- Rafał I (1475–1476)
- Maksym III Manasses (1476–1481)
- Nefon II (1486–1488, 1497–1498, 1502)
- Maksym IV (1491–1497)
- Joachim I (1498–1502, 1504)
- Pachomiusz I (1503–1504, 1504–1513)
- Teolept I (1513–1522)
- Jeremiasz I (1522–1546)
- Joannik I (1524–1525)
- Dionizy II (1546–1555)
- Joazaf II (1555–1556)
- Metrofan III (1565–1572, 1579–1580)
- Jeremiasz II Tranos (1572–1579, 1580–1584, 1587–1595)
- Pachomiusz II (1584–1585)
- Teolept II (1585–1586)
- Mateusz II (1596, 1598–1602, 1603)
- Gabriel I (1596)
- Teofan I Karikes (1596–1597)
- Melecjusz I Pegas (1597–1598, 1601)
- Neofit II (1602–1603, 1607–1612)
- Rafał II (1603–1607)
- Tymoteusz II (1612–1620)
- Cyryl I Lukaris (1612, 1620–1623, 1623–1635, 1637–1638)
- Grzegorz IV z Amasei (1623)
- Antym II (1623)
- Cyryl II Kontares (1633, 1635–1636, 1638–1639)
- Atanazy III Patelaros (1634)
- Neofit III Nicejski (1636–1637)
- Parteniusz I (1639–1644)
- Parteniusz II (1644–1646, 1648–1651)
- Joannik II (1646–1648, 1651–1656)
- Cyryl III (1652, 1654)
- Paisjusz I (1652–1655)
- Parteniusz III (1656–1657)
- Gabriel II (1657)
- Parteniusz IV (1657–1662, 1665–1667, 1671, 1675–1676, 1684–1685)
- Dionizy III (1662–1665)
- Klemens (1667)
- Metody III (1668–1671)
- Dionizy IV Muzułmanin (1671–1673, 1676–1679, 1682–1684, 1686–1687, 1693–1694)
- Gerazym II (1673–1674)
- Atanazy IV (1679)
- Jakub (1679–1682, 1685–1688)
- Kallinik II (1688, 1689–1693, 1694–1702)
- Neofit IV (1688)
- Gabriel III (1702–1707)
- Neofit V (1707)
- Cyprian I (1707–1709, 1713–1714)
- Atanazy V (1709–1711)
- Cyryl IV (1711–1713)
- Kosma III (1714–1716)
- Jeremiasz III (1716–1726, 1732–1733)
- Paisjusz II (1726–1732, 1740–1743, 1744–1748)
- Serafim I (1733–1734)
- Neofit VI (1734–1740, 1743–1744)
- Cyryl V (1748–1751, 1752–1757)
- Kallinik III (1757)
- Serafim II (1757–1761)
- Joannik III (1761–1763)
- Samuel I Chaceres (1763–1768, 1773–1774)
- Melecjusz II (1768–1769)
- Teodozjusz I (1769–1773)
- Sofroniusz II (1774–1780)
- Gabriel IV (1780–1785)
- Prokopiusz I (1785–1789)
- Neofit VII (1789–1794, 1798–1801)
- Gerazym III (1794–1797)
- Grzegorz V (1797–1798, 1806–1808, 1818–1821)
- Kallinik IV (1801–1806, 1808–1809)
- Jeremiasz IV (1809–1813)
- Cyryl VI (1813–1818)
- Eugeniusz II (1821–1822)
- Antym III (1822–1824)
- Chryzant I (1824–1826)
- Agatangel (1826–1830)
- Konstancjusz I (1830–1834)
- Konstancjusz II (1834–1835)
- Grzegorz VI (1835–1840, 1867–1871)
- Antym IV (1840–1841, 1848–1852)
- Antym V (1841–1842)
- German IV (1842–1845, 1852–1853)
- Melecjusz III (1845)
- Antym VI (1845–1848, 1853–1855, 1871–1873)
- Cyryl VII (1855–1860)
- Joachim II (1860–1863, 1873–1878)
- Sofroniusz III (1863–1866)
- Joachim III (1878–1884, 1901–1912)
- Joachim IV (1884–1886)
- Dionizy V (1887–1891)
- Neofit VIII (1891–1894)
- Antym VII (1895–1897)
- Konstantyn V (1897–1901)
- German V (1913–1918)
- Melecjusz IV Metaksakis (1921–1923)
- Grzegorz VII (1923–1924)
- Konstantyn VI (1924–1925)
- Bazyli III (1925–1929)
- Focjusz II (1929–1935)
- Beniamin (1936–1946)
- Maksym V (1946–1948)
- Atenagoras I (1948–1972)
- Dymitr I (1972–1991)
- Bartłomiej I (od 1991)
|
|---|
|
|
