Hruzdowo (obwód witebski)

Hruzdowo

Груздава

Cerkiew św. Jana Chrzciciela w Hruzdowie
Państwo	Białoruś
Obwód	witebski
Rejon	postawski
Populacja (2009) • liczba ludności	134
Nr kierunkowy	+375 2155
Kod pocztowy	211858
Tablice rejestracyjne	2
Położenie na mapie obwodu witebskiego Hruzdowo
Położenie na mapie Białorusi Hruzdowo
55°00′52″N 27°00′39″E

Hruzdowo, Gruzdowo (biał. Груздава) – wieś na Białorusi w obwodzie witebskim w rejonie postawskim. Wchodzi w skład sielsowietu Juńki. Leży 15 km na południowy wschód od Postaw.

Siedziba parafii prawosławnej (pw. Narodzenia św. Jana Chrzciciela)^[1] i rzymskokatolickiej (pw. Podwyższenia Krzyża Świętego).

Wieś szlachecka położona była w końcu XVIII wieku w powiecie oszmiańskim województwa wileńskiego^[2].

Nazwa

Mieszkańcy miejscowości mówią o pochodzeniu nazwy od jednego z gatunków grzybów (грузды [hruzdy]). Jednak bardziej prawdopodobna wersja mówi o pochodzeniu nazwy od wyrazu груд- [hrud], oznaczającego wzgórze, kurhan. Ma to odniesienie do ukształtowania terenu, centrum wsi góruje nad okolicą 15-20 metrów.

Historia

Wieś Hruzdowo (Hrozdowo) została opisana w Słowniku Geograficznym Królestwa Polskiego. Z opisu wynika, że w 1882 roku leżała w powiecie wilejskim w guberni wileńskiej Imperium Rosyjskiego.

Zgodnie z traktatem ryskim w 1921 roku Hruzdowo znalazło się w granicach II Rzeczypospolitej. W latach 1927–1939, miejscowość była siedzibą wiejskiej gminy Hruzdowo w powiecie postawskim, województwie wileńskim.

Miejscowość podlegała pod Sąd Grodzki w Postawach i Okręgowy w Wilnie; mieścił się tu urząd pocztowy obsługujący znaczną część gminy^[3].

Po agresji ZSRR na Polskę w 1939 roku Hruzdowo weszło w skład Białoruskiej SRR, było wówczas siedzibą sielsowietu. W latach 1941–1944 było pod okupacją niemiecką. Następnie leżało w BSRR. Od 1991 roku w Republice Białorusi.

Obiekty sakralne

• kaplica cmentarna (XIX w.)
• cerkiew prawosławna pw. Narodzenia św. Jana Chrzciciela (2 poł. XIX w.), parafialna
• kościół rzymskokatolicki pw. Podwyższenia Krzyża Świętego, parafialny

Obiekty zniszczone

• kościół

Demografia

Liczba ludności:

• 1921 – 292 mieszkańców
• 1931 – 347 mieszkańców
• 1999 – 179 mieszkańców
• 2010 – 134 mieszkańców

Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku zamieszkiwały tu 292 osoby, 93 było wyznania rzymskokatolickiego, 183 prawosławnego, 1 ewangelickiego, 12 mojżeszowego, a 3 mahometańskiego. Jednocześnie 60 mieszkańców zadeklarowało polską przynależność narodową, a 232 białoruską. Było tu 50 budynków mieszkalnych^[4].

Parafia rzymskokatolicka

Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego w Hruzdowie leży w dekanacie postawskim diecezji witebskiej. Została wydzielona z parafii św. Judy Tadeusza w Łuczaju. Kościół parafialny został przebudowany z administracyjnego budynku i poświęcony przez biskupa Władysława Blina 28 lipca 2001 roku^[5].

Galeria

• 
  Cerkiew i kościół w 1920 roku
• 
  Fasada boczna kościoła w 1930 roku
• 
  Nowy kościół? przed 1939 rokiem
• 
  Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego w 2011 roku

Przypisy

1. Поставское благочиние. eparhia992.by. [dostęp 2021-03-20]. (ros.).
2. Вялікі гістарычны атлас Беларусі Т.2, Mińsk 2013, s. 81.
3. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej z oznaczeniem terytorjalnie im właściwych władz i urzędów oraz urządzeń komunikacyjnych, Przemyśl, Warszawa 1933, s. 541 .
4. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych., t. 7, część 2, 1924, s. 25 .
5. Груздава — парафія Узвышэння Святога Крыжа. Catholic.by. [dostęp 2015-11-20]. (biał.).

Linki zewnętrzne

• Państwowe Centrum kartograficzno-geodezyjnych materiałów i danych Republiki Białorusi
• Hruzdowo (obwód witebski), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 191 .
• Hruzdowo (obwód witebski), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 1: Abablewo – Januszowo, Warszawa 1900, s. 592 .
• Hruzdowo na portalu Radzima.org
• Hruzdowo na portalu Radzima.net