Ten artykuł dotyczy dawnej gminy wiejskiej. Zobacz też: Hel – współczesna gmina miejska.
Hel (1945–46 Hel-Jastarnia[2]) – dawna gmina wiejska istniejąca w latach 1934–1954[3] w woj. pomorskim[4]/gdańskim (dzisiejsze woj. pomorskie). Siedzibą władz gminy była wieś Jastarnia (nie Hel)[5][6].
Gmina zbiorowa Hel została utworzona 1 sierpnia 1934 roku w powiecie morskim w woj. pomorskim (II RP) z dotychczasowych jednostkowych gmin wiejskich: Bór, Chałupy, Hel, Jastarnia i Kuźnica oraz z obszaru dworskiego Hel[7]. Gmina obejmowała całą Mierzeję Helską.
Po wojnie (7 kwietnia 1945 roku) gmina wraz z całym powiatem morskim weszła w skład nowo utworzonego woj. gdańskiego[8]. 1 lipca 1951 roku zmieniono nazwę powiatu morskiego na wejherowski[9]. 1 lipca 1952 roku z gminy Hel wyłączono część gromady Chałupy (tzw. Szotland), która weszła w skład nowo utworzonej wiejskiej gminy Władysławowo[10][11]. Według stanu z 1 lipca 1952 roku gmina Hel była podzielona na 5 gromad: Bór, Chałupy, Hel, Jastarnia i Kuźnica[12].
Gmina została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin[13]. Dwa dni później, 1 października, gromady Hel i Jastarnia weszły w skład nowo utworzonego powiatu puckiego[14] a 13 listopada obie gromady otrzymały status osiedli miejskich[15]. Osiedlu Hel status miasta nadano 30 czerwca 1963[16] a osiedlu Jastarni 1 stycznia 1973[17], czyli wraz z reformą znoszącą gromady i osiedla i reaktywującą gminy[18]. Obie jednostki w strukturach nowego podziału administracyjnego zostały zatem gminami miejskimi.
Przypisy
- ↑ W czasie II wojny światowej przejściowo poza administracją polską.
- ↑ Stefan Szulc (red.), Powszechny Sumaryczny Spis Ludności z dn. 14.II 1946 r., Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1947
- ↑ Od 1 sierpnia 1934 do 28 września 1954
- ↑ W woj. pomorskim z siedzibą w Toruniu (1919–39)
- ↑ Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Mapa Gmin Rzeczypospolitej Polskiej - podział administracyjny według stanu z dnia 1.IV 1938 roku, Zakł. Kart. W Cukrzyński, S. Goliński i s-ka, Warszawa 1938
- ↑ Informator adresowy miast i gmin wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa: Instytut Wydawniczy Kolumna, 1948. Brak numerów stron w książce
- ↑ Dz.U. z 1934 r. nr 68, poz. 603
- ↑ Dz.U. z 1945 r. nr 11, poz. 57
- ↑ Dz.U. z 1951 r. nr 35, poz. 270
- ↑ Większa część obszaru, z którego utworzono gminę Władysławowo wyłączono z gminy Strzelno
- ↑ Dz.U. z 1952 r. nr 19, poz. 121
- ↑ Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
- ↑ Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
- ↑ Dz.U. z 1954 r. nr 49, poz. 234
- ↑ Dz.U. z 1954 r. nr 49, poz. 253
- ↑ Dz.U. z 1963 r. nr 23, poz. 132
- ↑ Dz.U. z 1972 r. nr 50, poz. 327
- ↑ Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312