Halina Aszkenazy-Engelhardt

Halina Aszkenazy-Engelhardt

Data i miejsce urodzenia	15 kwietnia 1925 Warszawa
Data śmierci	2 października 2016
Zawód, zajęcie	działaczka społeczna
Odznaczenia

Halina Aszkenazy-Engelhardt (ur. 15 kwietnia 1925 w Warszawie, zm. 2 października 2016^[1] w Tel Awiwie) – izraelska działaczka społeczno-kulturalna i autorka wspomnień polsko-żydowskiego pochodzenia, przewodnicząca Związku Żydów Warszawskich w Izraelu.

Życiorys

Urodziła się w Warszawie w zasymilowanej rodzinie żydowskiej. W wieku kilku lat została osierocona przez ojca.

Podczas II wojny światowej wraz z matką została przesiedlona do getta warszawskiego. Utrzymywały się dzięki działającemu w mieszkaniu telefonowi, który wynajmowały szmuglerom kontaktującym się ze stroną aryjską. Pracowały także w szopie szczotkarzy, a Halina wraz z kuzynką Celiną pracowały dodatkowo nocami w kuchni innego zakładu, aby nie umrzeć z głodu^[2].

Dwa tygodnie po wybuchu powstania w getcie wraz ze wszystkimi mieszkańcami małej oficyny przy ulicy Franciszkańskiej trafiła na Umschlagplatz. Wraz z kilkoma młodymi osobami wyskoczyła z pociągu wiozącego Żydów na Majdanek^[2]. Jej i jej koleżance udało się przeżyć i wrócić do Warszawy, gdzie spędziła kilka nocy w noclegowni dla bezdomnych. Następnie uzyskała pomoc od księdza Michała Kubackiego w bazylice Najświętszego Serca Jezusowego^[2]. Stamtąd trafiła do mieszkania zamożnego małżeństwa, u którego pracowała jako pomoc domowa. Po wyjściu na jaw jej pochodzenia była dręczona przez swoją pracodawczynię, a pan domu zażądał od niej, by za milczenie została jego kochanką^[2]. Od lipca 1944 ukrywała się u dawnych sąsiadów, gdzie pracowała jako gosposia. Podczas powstania warszawskiego była łączniczką w Armii Krajowej. Po upadku powstania trafiła do obozu w Pruszkowie, skąd następnie została wywieziona na roboty przymusowe do Niemiec. Pracowała w fabryce Szwarzkopfa w Berlinie^[2].

Po zakończeniu wojny wyemigrowała do Izraela. Była przewodniczącą Związku Żydów Warszawskich w Izraelu. Mieszkała w Tel Awiwie.

W 2008 prezydent RP Lech Kaczyński za wybitne zasługi w rozwijaniu polsko-izraelskiej współpracy odznaczył ją Krzyżem Komandorskim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej^[3].

Twórczość

Napisała kilka książek, w których opisuje swoje wspomnienia z Polski i okresu II wojny światowej:

• 2006: Spotkanie z losem^[4]
• 2005: Dzień, noc, dzień^[5]
• 2004: Warszawa Paryż Tel Awiw^[6]

Przypisy

1. Zmarła Halina Aszkenazy-Engelhardt. sprawiedliwi.org.pl. [dostęp 2016-11-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-11-17)]. (pol.).
2. Kubacki Michał. [dostęp 2015-08-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (8 lipca 2015)]. (pol.).
3. Postanowienie Prezydenta RP z dnia 9 maja 2008 r. o nadaniu orderów i odznaczenia. infor.pl, 2008. [dostęp 2019-05-20].
4. Spotkanie z losem. [dostęp 2009-01-15]. (pol.).
5. Dzień, noc, dzień. [dostęp 2009-01-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (7 grudnia 2008)]. (pol.).
6. Warszawa Paryż Tel Awiw. [dostęp 2009-01-15]. (pol.).

Linki zewnętrzne

• Halina Aszkenazy-Engelhardt. warszawa.getto.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)]. w Internetowej Bazie Danych o Getcie Warszawskim