Regiony Kondrackiego-hipsometria, Sudety, Góry Wałbrzyskie
Góry Wałbrzyskie (332.42 , niem. Waldenburger Bergland , też Waldenburger Gebirge ) – pasmo górskie w Sudetach Środkowych , w całości w Polsce ; najwyższy szczyt – Borowa , 853 m n.p.m.
Opis
Przebiegają na długości 35 km z północnego zachodu na południowy wschód, od doliny Bobru do doliny Bystrzycy [1] [2] .
Położenie
Od południa – poprzez dolinę Leska , Kotlinę Wałbrzyską oraz dolinę Rybnej – graniczą z Górami Kamiennymi . Od zachodu, od Gór Lisich , będących grzbietem Rudaw Janowickich , oddziela je Bóbr . Na północnym zachodzie docierają aż do Gór Kaczawskich . Na północy przechodzą płynnie w Pogórze Wałbrzyskie , a na wschodzie łączą się z Górami Sowimi w dolinie Bystrzycy [2] .
Rzeźba terenu
Góry Wałbrzyskie składają się z kilku części. Są to:
Szczyty
Najwyższym szczytem jest Borowa (853 m n.p.m. ). Do wyróżniających się w krajobrazie szczytów należy zaliczyć także Trójgarb . Inne szczyty to: Kozioł (774 m n.p.m.), Wołowiec (776 m n.p.m.), Mały Wołowiec (720 m n.p.m.).
Budowa geologiczna
Góry Wałbrzyskie leżą na obszarze zewnętrznej, północnej części niecki śródsudeckiej , w której warstwy skalne zapadają ku środkowi (tutaj ku południu). Zbudowane są ze skał osadowych , głównie piaskowców , zlepieńców i łupków oraz wulkanicznych – porfirów , melafirów i ich tufów . Skały te powstały w karbonie i permie . W górnym karbonie powstały złoża węgla kamiennego , a w mezozoiku – żyłowe złoża barytu . Powierzchnie wysoczyzn pokrywają plejstoceńskie lessy , natomiast zbocza gór plejstoceńskie i holoceńskie rumosze skalne i gliny zboczowe [2] .
Wody
Teren Gór Wałbrzyskich należy w całości do dorzecza Odry . Oprócz Bobru i Bystrzycy , których tylko niewielkie odcinki znajdują się na granicy Gór Wałbrzyskich, najważniejszymi rzekami są Pełcznica i Lesk . Znajdują się tu także źródłowe odcinki Strzegomki i Nysy Szalonej (północny zachód Gór Wałbrzyskich) oraz Ścinawki (południowy wschód)[2] .
Miejscowości
Głównym miastem na tym obszarze jest Wałbrzych ; poza tym mniejsze miasta to: Boguszów-Gorce , Szczawno-Zdrój i Jedlina-Zdrój . Wsie gminne: Stare Bogaczowice , Czarny Bór [2] .
Ochrona przyrody
Dzielnica Wałbrzycha
Podzamcze (po lewej) i Góry Wałbrzyskie, widok z miejscowości
Cieszów
Przypisy
Bibliografia