Gustav Maria Leonhardt (ur. 30 maja 1928 w 's-Graveland[1][2] , zm. 16 stycznia 2012 w Amsterdamie[2] [3] ) – holenderski klawesynista, organista, dyrygent, muzykolog i wykładowca akademicki; jeden z pionierów wykonawstwa historycznego koncertujący w Europie i Ameryce Północnej[1][2] . Uznawany jest za autorytet w zakresie wykonawstwa muzyki dawnej, a jego repertuar obejmował większość literatury klawesynowej epok renesansu i baroku[4]. Dokonał nagrania ponad 150 albumów, w tym 70 z muzyką solową[5] zawierającą m.in. kompozycje Johanna Sebastiana Bacha takie jak Suity angielskie i partity (dwukrotnie) czy Wariacje Goldbergowskie (trzykrotnie)[6].
Życiorys
Pochodził z muzycznej rodziny; jego ojciec był członkiem lokalnego Towarzystwa Bachowskiego. W wielu 6 lat rozpoczął naukę gry na fortepianie i wiolonczeli, a cztery lata później na klawesynie[7]. W latach 1947–1950 studiował grę na organach i klawesynie u Eduarda Müllera w Schola Cantorum Basiliensis w Bazylei[1][2] , gdzie utrzymywał kontakt z zespołem Augusta Wenzingera[2] , a od 1950 do 1951 kształcił się w zakresie dyrygentury u Hansa Swarowsky’ego na Uniwersytecie Wiedeńskim[1][2] . Debiutował w Wiedniu, gdzie w 1950 wykonał Sztukę fugi J.S. Bacha.
W latach 1952–1955 prowadził klasę klawesynu w wiedeńskiej Musikaakademie, od 1954 zaś także w konserwatorium w Amsterdamie. W tym samym mieście piastował stanowisko organisty w Kościele Walońskim[2] . W 1962 i 1969 wykładał na Uniwersytecie Harvarda[1][2] jako profesor wizytujący[2] .
W 1980 został, razem z Nikolausem Harnoncourtem, laureatem Nagrody Erazma[8] za nagranie kantat J.S. Bacha, za które uhonorowani zostali również nagrodą Gramophone Special Achievement. Odznaczony komandorią francuskiego Orderu Sztuki i Literatury (2007) oraz komandorią belgijskiego Orderu Korony (2008)[9]. 12 grudnia 2011 po koncercie w paryskim Théâtre des Bouffes du Nord ogłosił wycofanie się z życia koncertowego[5].
Był żonaty ze skrzypaczką Marie Leonhardt (1928-2022[10])[2] .
Działalność
W 1955 założył Leonhardt Consord – zespół grający muzykę XVII i XVIII wieku na instrumentach dawnych[1][2] . W latach 1972–1990[2] dokonał, wspólnie z Harnoncourtem, nagrań wszystkich Bachowskich kantat[1][11], które zostały wydane przez Teldec (wśród wykonawców-solistów w nagraniach wziął udział m.in. René Jacobs)[11]. Leonhardt był również kolekcjonerem klawesynów[1] i samodzielnie dobierał instrument do nagrań[1][2] . Jako solista wykonywał przeważnie utwory J.S. Bacha, Louisa Couperina, Johanna Jakoba Frobergera Girolama Frescobaldiego. W nagraniach muzyki kameralnej współpracował m.in. z Fransem Brüggenem, Annerem Bylsmą, Nikolausem Harnoncourtem oraz braćmi Sigiswaldem, Bartholdem i Wielandem Kuijken[1][2] . Był także redaktorem m.in. wydania dzieł Jana Pieterszoona Sweelincka[1][2] oraz dokonywał nagrań na historycznych organach w Holandii i Niemczech. Jako dyrygent prowadził wykonaniami m.in. L'Europe galante André Campry, Mieszczanina szlachcicem Jeana-Baptiste’a Lully’ego oraz Pigmaliona Jeana-Philippe’a Rameau. Wykonywał również partię klawesynu w dużych kompozycjach J.S. Bacha takich jak Msza h-moll, Oratorium na Wielkanoc czy Pasja według św. Mateusza[2] .
W 1968 zagrał rolę Bacha w filmie Jeana-Marie Strauba pt. Chronik der Anna Magdalena Bach[2] [3] [6].
Uczniowie
Wśród uczniów Leonhardta znaleźli się m.in.:
Przypisy
Bibliografia
Linki zewnętrzne
1950–1959 |
|
---|
1960–1969 |
|
---|
1970–1979 |
|
---|
1980–1989 |
|
---|
1990–1999 |
|
---|
2000–2009 |
|
---|
2010–2019 |
|
---|
2020–2029 |
|
---|