PROFILBARU.COM

Grobowiec Humajuna w Delhi^[1]^[a]
	Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Państwo	Indie
Typ	kulturowy
Spełniane kryterium	II, IV
Numer ref.	232
Region	Azja i Pacyfik
	Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę	1993; na 7. sesji
	Położenie na mapie Delhi Grobowiec Humajuna w Delhi
	Położenie na mapie Indii Grobowiec Humajuna w Delhi
	28°35′35,75″N 77°15′02,17″E/28,593264 77,250603
	↑ Oficjalna nazwa wpisana na listę UNESCO ; ↑ Oficjalny podział dokonany przez UNESCO ;

Grobowiec Humajuna (hindi: हुमायूँ का मकबरा, ang. Humayun’s Tomb, pers. آرامگاه همایون) – kompleks budowli w Nowym Delhi, miejsce pochówku Humajuna (1508–1556), władcy Indii z dynastii Wielkich Mogołów (1530–1540, 1555–1556).

Grobowiec Humajuna został wzniesiony w charakterystycznym stylu architektury Mogołów, łączącym sztukę indyjską ze sztuką perską.

W 1993 roku grobowiec został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO^[2].

Opis

Budowa grobowca rozpoczęła się w 1564 roku^[3], po śmierci Humajuna^[4], a została zakończona w 1572 roku^[a]^[3]. Grobowiec został najprawdopodobniej zaprojektowany przez samego Humajuna^[5]. Pracami budowlanymi kierowała wdowa po Humajunie – Hamida Banu Begum^[4], a prace prowadzone były przez perskiego architekta – Miraka Mirzę Ghijatha^[5].

Budowla powstała z czerwonego piaskowca, a do wykończenia użyto białego marmuru^[4]. Mauzoleum stoi na kwadratowej podstawie^[5], z arkadami z każdej strony i szesnastoma osobnymi wejściami do budynku^[6]. W środku wzniesiono oktagonalną komnatę, nakrytą kopułą – miejsce pochówku Humajuna (1508–1556)^[4] – otoczoną przez mniejsze oktagonalne pomieszczenia^[6], gdzie znajdują się groby Hamidy oraz dziewięciu innych członków rodziny królewskiej^[4]. W środkowej komnacie znajduje się cenotaf^[5].

Grobowiec otaczają ogrody w stylu perskim^[7], założone na planie kwadratu, podzielone na cztery części oddzielone groblami, którymi poprowadzone są wąskie kanały^[5]. Całość otacza mur z dwiema bramami, od południa i od zachodu^[5]. Przy części środkowej muru wschodniego stoi pawilon baradari, a przy środkowej części muru północnego – hammam^[5].

Grobowiec jest jednym z pierwszych założeń ogrodowych wzniesionych przez Mogołów^[4], a ogrody najstarszymi, które zachowały się do dziś na oryginalnym planie^[7]. Reprezentuje on wczesny styl architektury Mogołów, który ewoluował w późniejszym okresie i znalazł zastosowanie przy budowie Tadź Mahal w Agrze^[4].

Grobowiec Humajuna, 1858 rok
Grobowiec Humajuna położony w ogrodzie krajobrazowym, typowym dla architektury Mogołów (por. Tadź Mahal)
Grobowiec Humajuna
Grobowiec Humajuna
Cenotaf Humajuna

Uwagi

↑ Inne źródła podają, ze budowa rozpoczęła się w 1569 roku. Patrz Archaeological Survey of India.

Przypisy

↑ Indie. Polski Komitet ds Unesco. [dostęp 2019-12-18].
↑ UNESCO: Humayun’s Tomb, Delhi. [dostęp 2016-03-23]. (ang.).
↑ ^a ^b Ilustrowana księga świata – skarby świata – Azja. Bielsko-Biała: Pascal, 2002, s. 26. ISBN 83-7304-020-X.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Soma Mukherjee: Royal Mughal Ladies and Their Contributions. Gyan Books, 2001, s. 194. ISBN 978-81-212-0760-7. [dostęp 2016-03-23]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Archaeological Survey of India, Government of India: World Heritage Sites – Humayun’s Tomb. 2011. [dostęp 2016-03-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-04-10)]. (ang.).
↑ ^a ^b ʻAlī Jāvīd, Tabassum Javeed: World Heritage Monuments and Related Edifices in India. Algora Publishing, 2008, s. 262. ISBN 978-0-87586-482-2. [dostęp 2016-03-23]. (ang.).
↑ ^a ^b Soma Mukherjee: Royal Mughal Ladies and Their Contributions. Gyan Books, 2001, s. 209. ISBN 978-81-212-0760-7. [dostęp 2016-03-23]. (ang.).