Gnaszyn Dolny – dawna gromada, czyli najmniejsza jednostka podziału terytorialnego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w latach 1954–1972.
Gromady, z gromadzkimi radami narodowymi (GRN) jako organami władzy najniższego stopnia na wsi, funkcjonowały od reformy reorganizującej administrację wiejską przeprowadzonej jesienią 1954[1] do momentu ich zniesienia z dniem 1 stycznia 1973[2], tym samym wypierając organizację gminną w latach 1954–1972[3][4].
Gromadę Gnaszyn Dolny z siedzibą GRN w Gnaszynie Dolnym (obecnie stanowi część dzielnicy Gnaszyn-Kawodrza w granicach Częstochowy) utworzono – jako jedną z 8759 gromad na obszarze Polski[3] – w powiecie częstochowskim w woj. stalinogrodzkim, na mocy uchwały nr 17/54 WRN w Stalinogrodzie z dnia 5 października 1954. W skład jednostki weszły obszary dotychczasowych gromad[5] Gnaszyn Dolny, Gnaszyn Górny i Liska Dolna ze zniesionej gminy Gnaszyn Dolny w tymże powiecie[6]. Dla gromady ustalono 27 członków gromadzkiej rady narodowej[7].
20 grudnia 1956 województwo stalinogrodzkie przemianowano (z powrotem) na katowickie[8].
1 stycznia 1958 do gromady Gnaszyn Dolny przyłączono obszar zniesionej gromady Łojki (z wyłączeniem wsi Wyrazów) w tymże powiecie[9].
1 stycznia 1960 z gromady Gnaszyn Dolny wyłączono wieś Wydra, włączając ją do gromady Szarlejka w tymże powiecie[10].
31 grudnia 1961 do gromady Gnaszyn Dolny włączono obszar zniesionej gromady Kawodrza Dolna oraz wieś Wydra ze zniesionej gromady Szarlejka w tymże powiecie[11]
Gromada przetrwała do końca 1972 roku, czyli do kolejnej reformy gminnej[12]. 1 stycznia 1973 w powiecie częstochowskim reaktywowano gminę Gnaszyn Dolny[13].
Przypisy
- ↑ Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
- ↑ Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
- ↑ a b Podział administracyjny Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Warszawa: Urząd Rady Ministrów – Biuro do spraw Prezydiów Rad Narodowych, 1956. Brak numerów stron w książce
- ↑ Mała Encyklopedia Powszechna PWN. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1959. Brak numerów stron w książce
- ↑ Gromady istniały także po II wojnie światowej jako jednostka pomocnicza gmin.
- ↑ Uchwała Nr 17/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Stalinogrodzie z dnia 5 października 1954 r. w sprawie podziału na gromady powiatu częstochowskiego; w ramach Zarządzenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Stalinogrodzie z dnia 15 listopada 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Stalinogrodzie z dnia 5 października 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Stalinogrodzie z dnia 1 grudnia 1954 r., Nr. 10, Poz. 54)
- ↑ Uchwała Nr 43/212 Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Częstochowie z 30. IX. 1954 w sprawie ustalenia liczby członków gromadzkich rad narodowych (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Stalinogrodzie z dnia 8 października 1954 r., Nr. 8, Poz. 38)
- ↑ Dz.U. z 1956 r. nr 58, poz. 269
- ↑ Uchwała Nr 19/57 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach z dnia 25 września 1957 r. w sprawie zmian w podziale administracyjnym na gromady; w ramach Zarządzenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach z dnia 7 grudnia 1957 r. w sprawie ogłoszenia Nr 19/57 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach z dnia 25 września 1957 r. w sprawie zmian w podziale administracyjnym na gromady (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach)
- ↑ Uchwała Nr 13/59 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach z dnia 2 września 1959 r. w sprawie zmiany granic gromad Gnaszyn Dolny i Szarlejka w powiecie częstochowskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach z dnia 10 grudnia 1959 r., Nr. 6, Poz. 28)
- ↑ Uchwała Nr 20/61 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach z dnia 4 października 1961 r. (zatwierdzona uchwałą Rady Ministrów Nr 511/61 z dnia 28 listopada 1961 r.) w sprawie zniesienia niektórych gromad w województwie katowickim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach z dnia 30 grudnia 1961 r., Nr. 13, Poz. 64)
- ↑ Wykaz miast, osiedli i gromad: stan z dn. 1 I 1971 r., Cz. 1. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny – Biuro Spisów, 1971. Brak numerów stron w książce
- ↑ Uchwała Nr XX/99/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie katowickim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach z dnia 20 grudnia 1972 r., Nr. 12, Poz. 103)
