Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny (ang. The European Economic and Social Committee; EESC) – organ doradczy i opiniodawczy Unii Europejskiej, powołany do życia w 1957 na mocy traktatu rzymskiego. Reprezentuje na forum unijnym przedstawicieli szeroko rozumianego zorganizowanego społeczeństwa obywatelskiego, wywodzących się z różnych grup zajmujących się działalnością gospodarczą i społeczną. Są to m.in. pracodawcy, związki zawodowe, rolnicy, konsumenci i pozostałe grupy interesów. Głównym zadaniem Komitetu jest sprawowanie funkcji doradczej wobec Rady Unii Europejskiej, Parlamentu Europejskiego i Komisji Europejskiej w kwestiach dotyczących polityki gospodarczej i społecznej.
Komitetu nie można traktować jako lobby. Jest on stworzony do osiągania kompromisu między poszczególnymi grupami ekonomiczno-społecznymi i wydawania w miarę możliwości wspólnej opinii, nie zaś do promowania rozwiązań korzystnych tylko dla jednej strony.
Funkcje
Trzy podstawowe funkcje Komitetu Ekonomiczno-Społecznego zostały określone w następujący sposób:
- Komitet przedstawia swoją opinię Radzie, Komisji i Parlamentowi Europejskiemu albo na ich wniosek, albo z własnej inicjatywy. Przeciętnie EESC opiniuje 170 dokumentów rocznie (około 15% z własnej inicjatywy). W niektórych kwestiach instytucje są zobowiązane do zasięgania opinii Komitetu np. wtedy gdy chodzi o swobodny przepływ ludzi, swobodę osiedlania się, współpracę w kwestiach socjalnych, zagadnieniach związanych z oświatą, ochroną zdrowia i praw konsumenta, a także ochroną środowiska i rozwoju regionalnego, polityką zatrudnienia, ustawodawstwem społecznym i równouprawnieniem płci. Opinie Komitetu nie są dla nich wiążące, mają wyłącznie charakter doradczy. Często są traktowane jako miernik społecznej akceptacji danego projektu.
- zachęca społeczeństwo obywatelskie do większego angażowania się w kształtowanie polityki UE
- wzmacnia rolę społeczeństwa obywatelskiego w krajach nienależących do UE oraz pomaga tworzyć struktury doradcze.
Skład
Do czasu przystąpienia nowych państw członkowskich do UE, Komitet liczył, podobnie jak Komitet Regionów, 222 członków. Po pierwszym maja 2004, zgodnie z ustaleniami Traktatu Nicejskiego, skład Komitetu nie powinien przekraczać liczby 350 członków. Tylu też członków liczył Komitet do czasu Brexitu. Obecnie w Komitecie zasiada 329 reprezentantów. Polsce przyznano 21 miejsc. Liczba członków z każdego państwa UE odzwierciedla zazwyczaj wielkość jego populacji. Kandydatów na członków Komitetu przedstawiają państwa członkowskie w drodze konsultacji z narodowymi organizacjami obywatelskimi. Następnie członkowie, nazywani odtąd doradcami, sprawują funkcje przez okres 5 lat (od października 2010). Ich mandat może być przedłużony. Choć członkowie Komitetu są powoływani przez państwa członkowskie, ich decyzje są niezawisłe i nie ograniczone instrukcjami państw, które ich powołały.
Liczba reprezentantów poszczególnych państw[1]:
- Francja, Niemcy, Włochy – każde państwo posiada 24 reprezentantów
- Hiszpania i Polska – 21
- Rumunia – 15
- Austria, Belgia, Bułgaria, Czechy, Grecja, Holandia, Portugalia, Szwecja, Węgry – 12
- Chorwacja, Dania, Irlandia, Finlandia, Litwa, Słowacja – 9
- Łotwa, Słowenia, Estonia – 7
- Cypr, Luksemburg – 6
- Malta – 5
Struktura
Członkowie wybierają spośród siebie przewodniczącego i dwóch wiceprzewodniczących, których kadencja wynosi dwa i pół roku. Członkowie tworzą trzy grupy, które reprezentują pracodawców, pracowników oraz różnorodne grupy interesów w dziedzinach gospodarczej i społecznej.
W skład Grupy Pracodawców wchodzą członkowie z prywatnych i publicznych sektorów przemysłowych, małe i średnie przedsiębiorstwa, izby handlowe, a także przedstawiciele handlu hurtowego i detalicznego, bankowości i ubezpieczeń, transportu i rolnictwa.
Grupa Pracowników obejmuje zatrudnionych wszystkich kategorii, od pracowników fizycznych po kadrę kierowniczą. Członkowie tej Grupy wywodzą się z krajowych organizacji związków zawodowych.
Trzecia grupa reprezentuje różnorodne grupy interesów: organizacje pozarządowe, organizacje rolnicze, małe przedsiębiorstwa, rzemiosło i ludzi wolnych zawodów, spółdzielnie i zrzeszenia o charakterze niezarobkowym, organizacje konsumenckie i na rzecz ochrony środowiska, naukowe i akademickie społeczności i stowarzyszenia reprezentujące rodzinę, kobiety, niepełnosprawnych itp.
Komitet obraduje na Zgromadzeniu Plenarnym. Debaty oraz projekty opinii są przygotowywane przez komisje zwane sekcjami, z których każda zajmuje się określonymi obszarami polityki. Obecnie istnieje sześć takich sekcji:
- sekcja unii gospodarczej i walutowej oraz spójności ekonomicznej i społecznej (ECO),
- wspólnego rynku, produkcji i konsumpcji (INT),
- transportu, energetyki, infrastruktury i społeczeństwa informacyjnego (TEN),
- zatrudnienia, spraw socjalnych i obywatelstwa (SOC),
- rolnictwa, rozwoju obszarów wiejskich i ochrony środowiska (NAT),
- oraz sekcja stosunków zewnętrznych (REX).
Na podstawie opinii opracowanych na posiedzeniach sekcji, członkowie Komitetu uchwalają zwykłą większością głosów opinie, które są następnie przekazywane Radzie, Komisji i Parlamentowi a także publikowane w Dzienniku Urzędowym Wspólnot Europejskich.
Współpraca z innymi organizacjami
EESC utrzymuje regularne powiązania z radami ekonomiczno-społecznymi państw członkowskich. Powiązania te polegają głównie na wymianie informacji i wspólnej dyskusji na temat konkretnych problemów. EESC bierze także udział w pracach rad ekonomiczno-społecznych i podobnych organizacji w czasie międzynarodowych spotkań organizowanych co dwa lata.
EESC współpracuje z ekonomicznymi i społecznymi grupami interesów w licznych państwach niebędących członkami UE, w szczególności z państwami partnerstwa eurośródziemnomorskiego (EUROMED), z państwami Afryki, Karaibów i Pacyfiku (AKP), państwami Europy Środkowej i Wschodniej, z państwami Mercosuru, Ameryki Łacińskiej i EFTA.
Przewodniczący
Pierwszym przewodniczącym komitetu był Roger De Staercke[2].
Przewodniczący od 2000[3]:
Wiceprzewodniczący z Polski
Przypisy
Bibliografia
Linki zewnętrzne
| Instytucje UE |
|
|---|
| Grupa EBI |
|
|---|
| Organy doradcze |
|
|---|
| Organy międzyinstytucjonalne |
|
|---|
| Zdecentralizowane |
|
|---|
| Prawo |
|
|---|
| Inne |
|
|---|
.svg){kind=logo}
