Estońska Partia Reform

Estońska Partia Reform

Eesti Reformierakond

Państwo	Estonia
Skrót	RE
Lider	Kristen Michal
Data założenia	1994
Adres siedziby	Tallinn
Ideologia polityczna	liberalizm
Barwy	niebieska, żółta
Strona internetowa

Estońska Partia Reform (est. Eesti Reformierakond, RE) – estońska partia polityczna o profilu liberalnym, działająca od 1994.

Historia

Partię założył Siim Kallas, były prezes estońskiego banku centralnego, który bez powodzenia ubiegał się o urząd premiera po dymisji Marta Laara. Do nowej formacji przyłączyła się Liberalno-Demokratyczna Partia Estonii Paul-Eerika Rummo^[1]. Po wyborach w 1995 Partia Reform stała się drugą frakcją w Riigikogu. Od tego czasu pozostaje jedną z głównych sił politycznych w Estonii, wielokrotnie współtworząc koalicje rządzące z szeregiem różnych ugrupowań – w latach 1995–1997, 1999–2001 i nieprzerwanie od 2002.

W okresie 2002–2003 jej przedstawiciel, Siim Kallas, pełnił funkcję premiera. W 2004 po dziesięciu latach zrezygnował z kierowania partią, obejmując stanowisko w Komisji Europejskiej. W 2005 nowy lider Partii Reform Andrus Ansip stanął na czele estońskiego gabinetu, uzyskując reelekcję po wygranych przez RE wyborach w 2007. Partia wygrała także kolejne wybory cztery lata później, utrzymując koalicję rządową z Isamaa ja Res Publica Liit. W 2014 przewodniczący partii zrezygnował z urzędu premiera, stanowisko to objął należący również do RE Taavi Rõivas, zawierając tym razem koalicję z socjaldemokratami. Ponownie reformiści zwyciężyli w wyborach w 2015^[2], a urzędujący premier podpisał nowe porozumienie koalicyjne z chadekami i socjaldemokratami^[3]. Koalicja rozpadła się jednak w listopadzie 2016^[4], na skutek czego liberałowie przeszli do opozycji.

Ugrupowanie, kierowane już przez Kaję Kallas, zwyciężyło także w kolejnych wyborach w 2019^[5]. W styczniu 2021 powróciło do władzy, gdy na czele nowego rządu współtworzonego też przez centrystów stanęła przewodnicząca partii^[6]. Po rozpadzie koalicji partia zawiązała w lipcu 2022 nowy sojusz (z partią Isamaa i socjaldemokratami), który stał się zapleczem drugiego rządu Kai Kallas^[7].

Sukces wyborczy został powtórzony wyborach w 2023, kiedy to partia ponownie zajęła pierwsze miejsce, zwiększając liczbę mandatów^[8][9]. W kwietniu tegoż roku liderka partii utworzyła swój kolejny gabinet (w koalicji z SDE i ugrupowaniem Estonia 200)^[10]. Koalicja ta została utrzymana także w lipcu 2024, gdy nowy rząd stworzył reprezentujący RE Kristen Michal^[11].

Przewodniczący

• 1994–2004: Siim Kallas
• 2004–2014: Andrus Ansip
• 2014–2017: Taavi Rõivas
• 2017–2018: Hanno Pevkur
• 2018–2024: Kaja Kallas
• od 2024: Kristen Michal^[12]

Wyniki wyborcze

Wyniki w wyborach do Zgromadzenia Państwowego^[13]^[14]^[5]

Wybory	Poparcie	Zmiana	Mandaty (Zgromadzenie Państwowe)	Zmiana
1995	16,2%	–	19	–
1999	15,9%	–0,3	18	–1
2003	17,7%	+1,8	19	+1
2007	27,8%	+10,1	31	+12
2011	28,6%	+0,8	33	+2
2015	27,7%	–0,9	30	–3
2019	28,9%	+1,2	34	+4
2023[9]	31,2%	+2,3	37	+3

Wyniki w wyborach do Parlamentu Europejskiego^[13]

Wybory	Poparcie	Zmiana punktów procentowych	Mandaty	Zmiana
2004	12,2%	–	1	–
2009	15,3%	+3,1	1	–
2014	24,3%	+9,0	2	+1
2019	26,2%	+1,9	2	–
2024[15]	17,9%	–8,3	1	–1

Przypisy

1. System partyjny Estonii. eesti.pl, 24 grudnia 2005. [dostęp 2022-06-04].
2. Hääletamis- ja valimistulemus hetkeseisuga. rk2015.vvk.ee, 2 marca 2015. [dostęp 2022-06-04]. (est.).
3. Social Democrats, IRL approve coalition agreement. err.ee, 8 kwietnia 2015. [dostęp 2022-06-04]. (ang.).
4. Prime Minister loses no confidence vote, forced to resign. err.ee, 9 listopada 2016. [dostęp 2022-06-04]. (ang.).
5. Voting and election result. rk2019.valimised.ee, 5 marca 2019. [dostęp 2022-06-04]. (ang.).
6. Gallery: Kaja Kallas’ government takes oath of office. err.ee, 26 stycznia 2021. [dostęp 2022-06-04]. (ang.).
7. Estonian prime minister resigns, disbands government. err.ee, 14 lipca 2022. [dostęp 2022-07-15]. (ang.).
8. Kazimierz Popławski: Partia Reform wygrywa wybory w Estonii. Sześć partii w Riigikogu. przegladbaltycki.pl, 5 marca 2023. [dostęp 2023-03-05].
9. Reform Party weighing four coalition options. err.ee, 6 marca 2023. [dostęp 2023-03-06]. (ang.).
10. The 53rd Government of the Republic of Estonia took office. valitsus.ee, 17 kwietnia 2023. [dostęp 2023-04-17]. (ang.).
11. Estonia’s new government: Who’s who. err.ee, 22 lipca 2024. [dostęp 2024-07-22]. (ang.).
12. Kristen Michal to continue as leader of Reform Party. postimees.ee, 9 września 2024. [dostęp 2024-10-31]. (ang.).
13. Previous elections. valimised.ee. [dostęp 2023-03-06]. (ang.).
14. Parties and Elections in Europe: Estonia. parties-and-elections.eu. [dostęp 2022-06-04]. (ang.).
15. Voting and election result. ep2024.valimised.ee, 10 czerwca 2024. [dostęp 2024-06-10]. (ang.).

Kontrola autorytatywna (partia polityczna):

• VIAF: 313489628
• LCCN: n2015007065

Encyklopedie internetowe:

• Britannica: topic/Estonian-Reform-Party