Dom Starościński – zabytkowy budynek znajdujący się w Radomiu, przy ulicy Grodzkiej 8.
Historia
Pierwotny budynek został wybudowany w połowie XIV wieku i był częścią zabudowań Zamku Królewskiego[1]. Znajdowały się w nim pomieszczenia gospodarcze – na parterze dwie kuchnie, zaś na piętrze dwa pomieszczenia, z których jedno połączone było z gankiem prowadzącym do tzw. Domu Wielkiego (którego relikty zachowały się do dziś)[2]. Nazwa budynku pochodzi od jego funkcji z czasów, gdy radomski zamek był królewską rezydencją. W tym okresie właściwy Zamek pełnił rolę mieszkania króla, zaś zamkowa oficyna byłą siedzibą jego przedstawiciela w Radomiu – starosty[1]. Na przestrzeni lat budynek pełnił różne funkcje. W 1827 zajmowała go Fabryka Wyrobów Bawełnianych należąca do Selima Blocha, ojca króla kolei żelaznych, Jana Bogumiła Blocha. Od 1848 roku w budynku mieściła się szkoła elementarna[3]. Pierwotny gmach przetrwał aż do połowy XIX wieku, kiedy rozebrano go, a na jego fundamentach wzniesiono istniejący do dziś budynek[2]. W 1939 roku budynek przez kilka miesięcy był siedzibą Muzeum Miejskiego[4]. Po II wojnie światowej obiekt zajmowany był przez pogotowie opiekuńcze[5]. W 2010 roku rozpoczęto badania archeologiczne i przygotowania do remontu budynku, który zakończono w czerwcu 2012 roku[3][6]. Po remoncie Dom Starościński stał się siedzibą radomskiej placówki badawczej Instytutu Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk, Zespołu Naukowego do Badań Dziejów Radomia oraz Rewitalizacji Sp. z o.o. W średniowiecznych piwnicach urządzono wystawę z eksponatami pozyskanymi w trakcie wykopalisk prowadzonych na obszarze Miasta Kazimierzowskiego[6].
Architektura i otoczenie
Dom Starościński to dwukondygnacyjna, dziewiętnastowieczna kamienica nakryta mansardowym dachem. Fasady zdobi boniowanie oraz gzymsy okienne. Budynek z dwóch stron otaczają skwery, na jednym z nich umieszczono makietę przedstawiającą Zamek Królewski według stanu z XVII wieku[6].
Przypisy
- ↑ a b Z dziejów radomskiego zamku. Gazeta Wyborcza Radom.
- ↑ a b Z. Lechowicz, Zamek Królewski w Radomiu: archeologia i architektura. Badania i interpretacje, Radom 2012, s. 34
- ↑ a b J. Sekulski, Encyklopedia Radomia, Radom 2012, s. 366
- ↑ red. G. Kościelniak, Muzeum im. Jacka Malczewskiego w Radomiu: przewodnik, Radom 2008, s. 5 – 19
- ↑ Niezwykła przemiana Kamienicy Starościńskiej. Echo Dnia Radom.
- ↑ a b c Makieta z brązu i kafle portretowe w kamienicy starościńskiej. Radom24.pl, 18.06.2012.
| Hasła przekrojowe |
|
|---|
| Radom do 1795 |
|
|---|
| Radom pod zaborami |
|
|---|
| Radom od 1918 |
|
|---|
![]()
