Dienis Jurjewicz Ten, ros. Денис Юрьевич Тен (ur. 13 czerwca1993 w Ałmaty, zm. 19 lipca2018 tamże) – kazachskiłyżwiarz figurowy pochodzenia koreańskiego startujący w konkurencji solistów. Brązowy medalista olimpijski z Soczi (2014) i uczestnik igrzysk olimpijskich (2010, 2018), medalista mistrzostw świata, mistrz czterech kontynentów (2015), mistrz igrzysk azjatyckich (2011) oraz pięciokrotny mistrz Kazachstanu.
Zginął tragicznie w wieku 25 lat po ugodzeniu nożem przez złodziei, którzy próbowali okraść jego samochód w Ałmaty[1].
Przez 5 lat uczęszczał do szkoły muzycznej i należał do chóru[3]. W 2002 r. jego grupa zdobyła srebrny medal na Międzynarodowej Olimpiadzie Chórów, która odbyła się w Pusan[3]. Oprócz tego trenował m.in. akrobatykę, karate, pływanie, tenis, taekwondo[4]. W 2004 r. Ten przeniósł się wraz z matką do Moskwy, a następnie w 2010 r. do Kalifornii, podczas gdy jego ojciec i starszy brat Aleksiej pozostali w Kazachstanie. W maju 2014 r. Ten został absolwentem Kazachskiej Akademii Sportu i Turystyki z cum laude, a następnie rozpoczął studia na Kazachstańsko-Brytyjskim Uniwersytecie Technicznym.
Śmierć
Został zamordowany przez dwóch mężczyzn, którzy próbowali ukraść z jego auta lusterka samochodowe[5]. Ten wdał się z nimi w bójkę, podczas której jeden ze złodziei pchnął go nożem w udo. Ten został przyjęty do szpitala w stanie krytycznym, tracąc ok. 3 litry krwi, a lekarze walczyli o jego życie prawie 3 godziny[6]. Zmarł 19 lipca 2018 r. w godzinach popołudniowych w szpitalu w Ałmaty, co potwierdził kazachski minister kultury i sportu Arystanbek Muchamediuły[7]. Dzień później, tj. 20 lipca, władze Kazachstanu poinformowały o zatrzymaniu podejrzanego Nuralego Kijasowa, który w obecności swojego adwokata przyznał się do popełnienia zbrodni, zaś drugi z podejrzanych napastników, Arman Kudajbergenow, był nadal poszukiwany przez policję[8].
21 lipca 2018 hiszpański kolarz Omar Fraile z kazachskiej drużyny kolarskiej Astana Pro Team zadedykował Tenowi zwycięstwo etapowe (etap 14. z Saint-Paul-Trois-Châteaux do Mende) w najbardziej prestiżowym wyścigu kolarskim Tour de France 2018[9].
Kariera
Rozpoczął jazdę na łyżwach na otwartym lodowisku w Ałmaty i lodowisku w galerii handlowej[3]. W 2003 r. wyjechał do Omska na zawody łyżwiarskie, które wygrał. Sędzia główny Alexander Kogan zaprosił go na kolejne zawody w Odincowie, gdzie poznał swoją przyszłą trenerkę Jelenę Bujanową[3]. Po treningach z Bujanową na obozie łyżwiarskim CSKA Moskwa dołączył do jej grupy i rozpoczął regularne treningi łyżwiarskie[3].
Starty w zawodach na arenie międzynarodowej rozpoczął w sezonie 2006/2007 mając 13 lat. Zadebiutował 5 października 2006 r. na zawodach z cyklu Junior Grand Prix w Hadze zajmując 10 miejsce[10]. Ten nie przeszedł eliminacji na mistrzostwach świata juniorów 2007, jednak wygrał zawody juniorskie Dragon Trophy i Haabersti Cup.
W lutym 2009 r. w wieku 15 lat zadebiutował na mistrzostwach czterech kontynentów. Zajął 10. miejsce w programie krótkim[11] i 8. miejsce w programie dowolnym[12], zajmując ostatecznie 9. miejsce w zawodach[13]. Dwa tygodnie później Ten rywalizował na Mistrzostwach świata juniorów, zajmując 4 miejsce. Do brązowego medalu zabrakło mu jedynie 0,63 pkt. Sezon 2008/2009 zakończył na mistrzostwach świata w Los Angeles, gdzie był najmłodszym zawodnikiem. Zajął wysokie 8. miejsce i wywalczył po raz pierwszy w historii, dwie kwalifikacje olimpijskie dla Kazachstanu w łyżwiarstwie figurowym.
W debiucie olimpijskim na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich 2010 w Vancouver zajął 11. miejsce i był pierwszych łyżwiarzem figurowym z Kazachstanu, który wystąpił w zawodach olimpijskich.
W lutym 2014 r., Ten wystartował na Zimowych Igrzyskach olimpijskich 2014, zajmując 9. miejsce w programie krótkim i 3. w programie dowolnym. Ostatecznie w zawodach solistów zdobył brązowy medal, co było największym sukcesem w jego karierze. Był to pierwszy w historii medal olimpijski dla zawodnika z Kazachstanu w łyżwiarstwie figurowym. W Soczi Ten wystartował w butach, które pochodziły z dwóch różnych par[14]. Po wielkim sukcesie kazachski łyżwiarz został ogłoszony Przełomem Roku przez Agencję Sportu i Wychowania Fizycznego Kazachstanu[15] oraz nagrodzony przez burmistrza miasta Ałmaty samochodem[16].
W czerwcu 2018 r. Ten zaprosił do swojej rewii łyżwiarskiej Denis and friends największe gwiazdy łyżwiarstwa figurowego[7]. Rewia zbiegła się z obchodami 20. rocznicy Astany i celebrowaniem 25. urodzin Tena[7]. Jak się później okazało był to ostatni występ Dienisa Tena nazywanego w Kazachstanie „złotym chłopcem” przed jego tragiczną śmiercią w lipcu 2018 r[7].