Nigerian National Order of Merit Award (1979) St. Louis Literary Award (1999) The Man Booker International Prize (2007) The Dorothy and Lillian Gish Prize (2010)
Chinua Achebe urodził się 16 listopada 1930 i został ochrzczony jako Albert Chinụalụmọgụ Achebe[1]. Jego ojciec, Isaiah Okafo Achebe, ochrzczony w kościele św. Szymona, w pobliżu miasteczka Ogidi[2] był nauczycielem i ewangelizatorem. Matka Chinua nazywała się Janet Anaenechi Iloegbunam. Dziadek od strony matki był kowalem z Awky[3], liderem lokalnej społeczności i rolnikiem[4][5]. Ojciec Chinua był bratankiem lidera Ogidi, Udoh Osinyi. Isaiah, osierocony za młodu, został chrześcijaninem, jednym z pierwszych w Ogidi[6]. Janet miała do czynienia z chrześcijaństwem i tradycyjną lokalną kulturą, co miało duży wpływ na ich przyszłe dzieci: Franka Okwuofu, Johna Chukwuemeka Ifeanyichukwu, Zinobie Uzoma, Augustine Ndubisi, Grace Nwanneka i na samego Chinua[2]. Jego rodzice zostali członkami nigeryjskiegoprotestanckiegoChurch Mission Society (CMS)[7]. W związku z tym Isaiah przestał praktykować tradycyjne wierzenia Odinani, lecz nie porzucił związanych z nimi tradycji. Po tym, jak na świat przyszła najmłodsza córka, rodzina przeniosła się do Ogidi.
Opowiadanie historii było filarem i niezbędnym elementem tradycji Igbo. Chinua słuchał ich zarówno od swojej matki, jak i siostry Zinobii. Chłopak czytał znajdujące się w domu almanachy i książki, m.in. prozatorską adaptację szekspirowskiegoSnu nocy letniej i lokalną wersję Wędrówki PielgrzymaJohna Bunyana[8]. Achebe uczestniczył również w tradycyjnych wiejskich wydarzeniach, takich jak ceremonie maskarady, które opisywał później w swoich powieściach[8].
Twórczość
Studiował na uniwersytecie w Ibadanie, działalność publicystyczną rozpoczął od radiostacji w Lagos[9]. Pisał w języku angielskim, tematyką jego powieści była Afryka, a zwłaszcza problemy społeczne, polityczne i kulturowe, tuż po odzyskaniu niepodległości. Zwany był ojcem nowoczesnej literatury afrykańskiej. Był najczęściej tłumaczonym pisarzem afrykańskim (przekłady polskie poezji w Antologii poezji afrykańskiej, 1974; prozy wymienione niżej). Uhonorowany nagrodą literacką Man Booker International Prize 2007.
Dzieła
Things Fall Apart, 1958; wyd. pol. Świat się rozpada, tł. Małgorzata Żbikowska, 1989 ; Wszystko rozpada się, tł. Jolanta Kozak, 2009
No Longer at Ease, 1960; wyd. pol. Nie jest już łatwo, 2011
The Sacrificial Egg, and Other Stories 1962, opowiadania
Arrow of God, 1964; wyd. pol. Boża strzała 1966
A Man of the People, 1966; wyd. pol. Czcigodny kacyk Nanga 1968
Beware, Soul-Brother, 1971, poezja
Girls at War, and Other Stories, 1972, opowiadania
↑Thomas JayT.J.LynnThomas JayT.J., Chinua Achebe and the politics of narration. Envisioning language, Cham 2017, ISBN 978-3-319-51331-7, OCLC994221067 [dostęp 2022-11-26]. Brak numerów stron w książce
↑Thomas JayT.J.LynnThomas JayT.J., Chinua Achebe and the politics of narration. Envisioning language, Cham 2017, ISBN 978-3-319-51331-7, OCLC994221067 [dostęp 2022-12-06]. Brak numerów stron w książce
↑ abEzenwa-Ohaeto, Chinua Achebe. A biography, Bloomington: Indiana University Press, 1997, ISBN 0-253-33342-3, OCLC36589272 [dostęp 2022-12-06]. Brak numerów stron w książce
↑Leksykon pisarzy świata XX wiek (autor hasła Wacław Sadkowski), Fundacja „Literatura Światowa” Warszawa 1993 s. 8 ISBN 83-900273-2-1.