W styczniu 1997 roku władze chińskiego miasta Wuhu w prowincji Anhui zainaugurowały państwowe przedsięwzięcie motoryzacyjne o nieokreślonej jeszcze nazwie[1], mające na celu wytwarzać lokalnie rodzimej marki samochody[1]. Już w poprzedzającym roku na przewodniczącego nowej inicjatywy wybrano Yina Tongyuego, dotychczasowego menedżera w niemiecko-chińskiej spółce FAW-Volkswagen[1], a także odkupiono porzuconą, dawną fabrykę cegieł w Wuhu. Dzięki finansowaniu władz prowincji, przystąpiono do jej modernizacji i adaptacji do wytwarzania samochodów, ograniczając się do komponentów i podzespołów[1]. W kolejnym roku zdecydowano się wyłonić oficjalną nazwę handlową firmy i zarazem markę przyszłych samochodów[2], wybierając chińskie słowo "Qirui"[2] (chiń. 奇瑞) oznaczające "nieoczekiwany i pomyślny"[2]. Oficjalną, międzynarodową transkrypcję tej nazwy w 1999 roku przedstawiono jako Cheery[2], wraz z początkami XXI wieku dokonać korekty na stosowane odtąd Chery Automobile[2].
Premiera pierwszego samochodu Chery Automobile miała miejsce równolegle z ogłoszeniem międzynarodowej nazwy firmy, w 1999 roku[1]. Yin Tongyue porozumiał się z hiszpańskim Seatem, który właśnie kończył produkcję pierwszej generacji modelu Toledo[1]. Chery kupiło licencję oraz prawa do kontynuacji produkcji we własnych zakładach w Chinach, wprowadzając w oryginalnym projekcie kosmetyczne modyfikacje wizualne i wykorzystując inny silnik konstrukcji nie Volkswagena, lecz Forda[1]. W rezultacie powstało Chery Fengyun, którego seryjna produkcja rozpoczęła się w połowie grudnia 1999 roku[1]. W ciągu pierwszych 2 lat chińska firma zmagała się jednak z ograniczonym popytem, ponieważ nie uzyskała ona pozwolenia na sprzedaż swoich samochodów na terenie całych Chin i mogła ją prowadzić tylko w rodzimej prowincji Anhui[1]. W rezultacie, Chery nawiązało współpracę w 2001 roku z rodzimym koncernem SAIC Motor, który nabył udziały w niewielkim wówczas przedsiębiorstwie i dał dostęp do ogólnokrajowego rynku[1]. W rezultacie, wielkość produkcji z 2 tysięcy samochodów w 2000 roku wzrosła do 30 tysięcy w 2001, a dwa lata później przekroczyła pułap 100 tysięcy[1].
W maju 2003 roku Chery przedstawiło głęboko zmodyfikowany, nowocześniejszy wariant Fengyuna pod nazwą Chery Cowin[3], a także drugi model w portfolio - małego, 5-drzwiowego hatchbackaChery QQ[4]. Projekt stylistyczny i proporcje pojazdu wywołały kontrowersje, kiedy to tuż po jego premierze amerykańskie General Motors zarzuciło Chery skopiowanie wytwarzanego wówczas przez koncern Daewoo Matiza i w efekcie kradzież własności intelektualnej[5]. W 2005 roku Chery w obliczu sukcesu rynkowego jego produktów wymogło wykupienie pakietu akcji należącego do SAIC w odpowiedzi na naciski koncernu, aby przejąć większą kontrolę nad firmą z Wuhu[1].
Okres ekspansji
W połowie pierwszej dekady XXI Chery przystąpiło do intensywnej rozbudowy swojego portfolio zarówno o samochody miejskie, jak i kompaktowe czy klasy średniej[3]. Kluczowym produktem był przy tym pierwszy SUV Chery w postaci niewielkiego modelu Tiggo[3]. W 2007 roku kompaktowe Chery A3 jako pierwszy chiński samochód zyskał ocenę pięciu gwiazdek w testach bezpieczeństwa China NCAP[3]. W 2009 roku chińska firma wdrożyła strategię wielomarkową, tworząc filię Karry dla samochodów użytkowych oraz kolejne dwie dla większych i droższych produktów: Rely oraz Riich. Rynkowe niepowodzenie tych dwóch ostatnich skłoniło Chery do wycofania ich już w 2012 roku, jedynie tymczasowo upraszczając jednak swoje portfolio markowe[6].
W 2009 roku Chery wzbogaciło swoją ofertę o pierwszy samochód elektryczny oparty na modelu QQ o nazwie eQ, a rok później utworzyło specjalny oddział Chery New Energy skoncentrowany na dalszym rozwoju oferty zelektryfikowanych pojazdów[7]. W 2012 roku firma nawiązała pierwszą współpracę na zasadzie spółki typu joint-venture z zagranicznym producentem samochodów. W rezultacie powstało Chery Jaguar Land Rover, które rozpoczęło w Chinach produkcję wybranych modeli obu brytyjskich marek koncernu[8],[9].
W tym 2012 roku Chery zatrudniło pierwszego zagranicznego stylistę - byłego projektanta General Motors, Jamesa Hope'a[10], z kolei w 2013 roku do zespołu dołączył także były projektant Porsche Hakan Saracoglu[11]. Zatrudnienie tego drugiego przez chiński koncern miało za zadanie poprawić wizerunek Chery Automobile opartego dotąd na tanich kopiach zagranicznych produktów[12].
W 2014 roku Chery na nowo przeszło do stretegii rozbudowy marek w swoim portfolio, poczynając od Cowin skoncentrowanej na tanich samochodach[13]. Kolejnym krokiem w tej strategii było utworzenie w 2017 roku nakierunkowanej na produkty premium marki Exeed[14] i rok później jeszcze jednej filii Jetour, tym razem skoncentrowanej na dużych SUV-ach[15].
W 2018 roku do Chery dołączył Kevin Rice, były dyrektor ds. projektowania Mazda Europe, aby kierować nowo powstałym, pierwszym europejskim centrum projektowym firmy w Raunheim w Niemczech[16]. W tym samym roku Chery zdecydowało się ponownie wprowadzić zmiany w swoim portfolio markowym, sprzedając innym chińskim podmiotom zarówno budżetowe Cowin, jak i mającego za sobą nieudany europejski debiut Qorosa[6].
Dalszy rozwój
Przełom drugiej i trzeciej dekady XXI wieku przyniósł zmianę orientacji Chery z producenta tańszych i mniejszych samochodów na firmę specjalizującą się w większych sedanach oraz przede wszystkim SUV-ach i crossoverach. Wyrazem tego było oparcie portfolio na dwóch głównych liniach modelowych "Arrizo" oraz "Tiggo"[6]. W 2021 roku Chery ogłosiło strategię „Double 50” na lata 2021–2025, planując osiągnięcie w tym okresie poziomu eksportu 500 000 pojazdów rocznie. Już w 2023 roku firma przekroczyła te cele, eksportując wtedy 937 148 pojazdów[17].
Wpływ na wzrost eksportu Chery miała ofensywa rynkowa z 2023 roku, kiedy to firma wprowadziła na rynek trzy kolejne marki. Pierwsza z nich, iCar, skoncentrowała się na niewielkich samochodach elektrycznych nawiązujących wzorncitwem do samochodów terenowych i powstała z myślą o rynku rodzimym[18]. Kolejne dwie, Jaecoo oraz Omoda, utworzono z kolei wyłącznie na potrzeby rynków eksportowych[19]. Ponadto, pod koniec 2023 Chery przywróciło do użytku nazwę "Chery Fulwin", jednak tym razem nie dla taniego modelu, lecz całej linii produktowej skoncentrowanej na zelektryfikowanych wariantach istniejących już modeli firmy, jak i nowych produktach[20]. Równolegle, Chery zostało też partnerem motoryazacyjnego przedsięwzięcia HIMA koncernu technologicznego Huawei, dostarczając technologię oraz moce produkcyjne dla modeli nowej marki Luxeed[21].
W marcu 2024 Chery odkupiło rodzime, podupadłe przedsiębiorstwo Soueast od koncernu Fujian Motors Group i reaktywowało je jako kolejną markę w ramach swojego portfolio na potrzeby rynków eksportowych[22]. Z kolei w czerwcu tego samego roku Jaguar Land Rover i Chery podpisały list intencyjny w sprawie współpracy w zakresie rozwoju przyszłych pojazdów elektrycznych. JLR udzieliło licencji na stosowaną przez niego w przeszłości nazwę "Freelander" w celu produkcji nowej marki pojazdów elektrycznych opartych na technologii Chery w ramach platformy "E0X"[23]. W październiku tego samego roku Chery nawiązało kolejne partnerstwo, tym razem z południowo koreańskim KG Mobility, udostępniając platformę do rozwoju kolejnych modeli te firmy[24].
Zasięg rynkowy
Eksport samochodów Chery poza granice Chin rozpoczął się już 2 lata po rozpoczęciu produkcji, w 2001 roku, kiedy to syryjski przedsiębiorca po wizycie na targach w Szanghaju wyraził zainteresowanie lokalną dystrybucją modelu Fengyun[6]. Samochód zdobył popularność, co zachęciło syryjską firmę do poszerzenia działalności o inne kraje Bliskiego Wschodu[6]. W 2006 roku Chery rozpoczęło oficjalnie sprzedaż swoich samochodów w Rosji[25] i Ukrainie[26] w 2007 roku poszerzyło działalność o Amerykę Łacińską poczynając od Chile[27], za to w 2008 roku - o RPA[28], Turcję i Argentynę[29].
Pierwszym europejskim rynkiem, gdzie trafiły do sprzedaży samochody Chery, zostały Włochy, gdzie lokalne przedsiębiorstwo DR Automobiles rozpoczęło montaż nieznacznie zmodyfikowanych chińskich modeli pod własną marką[30]. W latach 2010-2011 polskie media spekulowały, jakoby to Chery miało odkupić znajdujące się wówczas w schyłkowej erze dawne zakłady Fabryki Samochodów Osobowych w Warszawie, mając tam rozpocząć produkcję kompaktowego Chery A3[31][32][33][34]. Do transakcji jednak nie doszło, a w zakładach powstał tylko próbny egzemplarz[35].
W 2011 roku Chery podjęło się pierwszej próby sprzedaży swoich samochodów poza rynkami rozwijającymi się, rozpoczynając sprzedaż w Australii. Już 4 lata później chińska firma musiała wycofać się stąd po tym, jak jej produkty przestały spełniać nowsze normy bezpieczeństwa, sprzedając przez ten czas przy tym tylko 4,6 tysiąca pojazdów[36]. Niepowodzeniem zakończyło się też utrzymanie operacji w drugiej dekadzie XXI wieku m.in. w RPA, Turcji, Indonezji, Malezji czy czy na Bliskim Wschodzie. W międzyczasie, w 2014 roku Chery otworzyło pierwszą fabrykę w Ameryce Południowej, inaugurując działalnośc zakładu w Jacareí w Brazylii[37].
Przyjęcie strategii o zintensyfikowaniu obecności Chery na za rynkach zagranicznych i podwojenie eksportu po 2021 roku doprowadziło zarówno do poszerzenia zasięgu o nowe kraje, jak i powrotu na rynki, gdzie firma przed dekadą poniosła porażkę. W 2021 firma ponownie rozpoczęła dystrybucję w RPA[38], z kolei rok później - także w Indonezji, wraz z budową lokalnej fabryki[39]. W tym samym roku Chery oficjalnie rozpoczęło działalność w Meksyku, gdzie zmuszone było do nietypowej, lokalnie ograniczonej korekty nazwy. Amerykański przedsiębiorca Malcolm Bricklin w 2005 roku zyskał prawa do używania marki "Chery" w Ameryce Północnej i pomimo upadku jego pomysłu w 2008[40] zachował je przez kolejne lata w tym regionie. Co za tym idzie, chińska firma chcąc uruchomić dystrybucję w Meksyku musiała przemianować się tam na Chirey[41]. W 2023 roku Chery powróciło oficjalnymi kanałami dystrybucji do działalności w Australii[42], Turcji[43] i Malezji[44]. W tym też roku spośród ponad 1,8-miliona sprzedanych samochodów - 52% trafiły na eksport[45]. W 2024 roku Chery po raz pierwszy oficjalnie rozpoczęło dystrybucję swoich samochodów w Europie włącznie z rynkiem polskim, korzystając jednak ze swoich eksportowych marek Jaecoo i Omoda[46].