Chang’e 1

Chang’e 1
Zaangażowani	Chiny
Indeks COSPAR	2007-051A
Rakieta nośna	Chang Zheng 3A
Miejsce startu	Xichang, Chiny
Cel misji	Księżyc
	Orbita (docelowa, początkowa)
Okrążane ciało niebieskie	Księżyc
Perycentrum	200 km
Apocentrum	200 km
Okres obiegu	127 min
Nachylenie	90°
	Czas trwania
Początek misji	24 października 2007 (10:05:04,602 UTC)
Koniec misji	1 marca 2009
	Wymiary
Kształt	sześcienny
Wymiary	kadłub: wys. 2,00 m; głęb. 1,72 m; szer. 2,20 m
Masa całkowita	2350 kg
Masa aparatury naukowej	127 kg

Chang’e 1 (chiń. 嫦娥一号; pinyin Cháng’é Yī Hào) – chińska sonda kosmiczna; sztuczny satelita Księżyca. Pierwsza sonda w ramach planowanego chińskiego programu badań Księżyca (program Chang’e). Nazwa sondy pochodzi od imienia mitologicznej chińskiej bogini żyjącej na Księżycu.

Cele misji

Otrzymanie trójwymiarowych obrazów powierzchni Księżyca.
Wykonanie map rozmieszczenia pierwiastków chemicznych i minerałów na Księżycu.
Zbadanie struktury księżycowego regolitu.
Przeprowadzenie badań środowiska kosmicznego pomiędzy Ziemią i Księżycem.
Testowanie technologii i zebranie doświadczenia niezbędnego do przeprowadzenia kolejnych misji księżycowych.

Konstrukcja sondy

Sonda zbudowana była w oparciu o konstrukcję satelity telekomunikacyjnego typu DFH-3. Kadłub miał wymiary 2,00 × 1,72 × 2,20 m. Energii elektrycznej dostarczały dwa skrzydła baterii słonecznych. Całkowita masa sondy wynosiła 2350 kg, w tym ok. 127 kg aparatury naukowej. Sonda była stabilizowana trójosiowo.

Instrumenty naukowe

stereoskopowa kamera CCD o rozdzielczości 120 m
spektrometr obrazujący
wysokościomierz laserowy
spektrometr promieniowania gamma i rentgenowskiego
radiometr mikrofalowy
detektor wysokoenergetycznych cząstek promieniowania słonecznego
detektor jonów o niskiej energii

Przebieg misji

24 października 2007 sonda Chang’e 1 została wyniesiona z kosmodromu Xichang, w prowincji Syczuan, przy użyciu rakiety nośnej Chang Zheng 3A. Początkowo sonda znajdowała się na orbicie okołoziemskiej o perygeum 205 km, apogeum 50 930 km, nachyleniu 30,95°. Apogeum zostało trzykrotnie podniesione, po czym sonda weszła na orbitę transferową w kierunku Księżyca. Na wstępną orbitę okołoksiężycową sonda weszła 5 listopada 2007. Planowana okołobiegunowa (o nachyleniu 90° w stosunku do płaszczyzny równika Księżyca) orbita robocza była odległa od powierzchni o 200 km.

Precyzyjne przeprowadzenie manewrów orbitalnych pozwoliło sondzie zaoszczędzić około 200 kg paliwa. Dało to możliwość przedłużenia czasu trwania misji z jednego roku, do dwóch lat.

Szczegółowy przebieg misji:

25 października 2007: o godz. 09:55 GMT, wykonano manewr podwyższenia perigeum (do wysokości 600 km; okres orbity 130 minut)
26 października: między 08:50 a 09:44, dokonano pierwszego podwyższenia apogeum, do 71 000 km
29 października: wykonano manewr podwyższenia apogeum do około 120 000 km
31 października: apogeum podwyższono do 380 000 km – sonda weszła na orbitę wiodącą do Księżyca. Manewr trwał od 09:15 do 09:28
2 listopada: o godz. 02:25 wykonano korektę trajektorii – na 8 minut włączono silniki własne sondy
5 listopada: o godz. 03:15 rozpoczął się trwający 22 minuty proces wyhamowania sondy i wejścia na początkową orbitę okołoksiężycową, o parametrach: 200×8600 km; okres 12h
6 listopada: pierwszy manewr obniżania orbity. Trwający od 03:21 do 03:35 manewr zakończył się osiągnięciem orbity o parametrach: 213 × 1700 km; okres 3,5 godz.
7 listopada: osiągnięcie orbity końcowej – między 00:24 a 00:34 drugi manewr obniżania sondy zakończył się osiągnięciem orbity użytecznej o zaplanowanych parametrach: 200×200 km; okres 127 minut
19 listopada 2007: rozpoczęcie obserwacji naukowych

1 marca 2009 o godz. 07:36 UTC Chang’e 1 rozpoczął manewr hamowania, w wyniku czego o godz. 08:13 UTC spadł na powierzchnię Księżyca, w punkcie o współrzędnych 1,50° S i 52,36° E, na obszarze Mare Fecunditatis.

Całkowity planowany koszt misji wynosił 1,4 miliarda RMB (około 187 mln USD). Podczas misji sonda przesłała na Ziemię łącznie 1,37 terabajtów danych^[1].