Centrum Badań Historycznych Polskiej Akademii Nauk w Berlinie (w skrócie: CBH PAN; niem.Zentrum für Historische Forschung Berlin der Polnischen Akademie der Wissenschaften) – jednostka naukowaPolskiej Akademii Nauk (PAN) z siedzibą w Berlinie, utworzona w 2006. Jest jedną z sześciu stacji naukowych PAN za granicą, obok placówek w Brukseli, Kijowie, Paryżu, Rzymie i Wiedniu[1].
W pierwszych latach istnienia CBH PAN zrealizowało projekty, które ugruntowały jego pozycję w berlińskim środowisku naukowym[6] (m.in. My Berlińczycy! Wir Berliner! Polacy w rozwoju Berlina (XVIII–XXI wiek), 2006–2009; „Modi Memorandi”: Interdyscyplinarny leksykon terminów pamięci zbiorowej, 2011–2014; Polsko-niemieckie miejsca pamięci, 2012–2015; Unsettling Remembering and Social Cohesion in Transnational Europe (UNREST) w ramach programu Unii Europejskiej „Horyzont 2020”, 2015–2019)[7][8].
Od 2008 CBH PAN wspólnie z Ambasadą Polski w Berlinie przyznaje corocznie Naukową Nagrodę Ambasadora RP za najlepsze rozprawy doktorskie i prace magisterskie powstałe na niemieckich uczelniach i poświęcone historii i kulturze Polski oraz relacjom polsko-niemieckim[9]. W 2010 CBH PAN zainicjowało comiesięczne otwarte seminaria z cyklu Klaus Zernack Colloquium, odbywające się każdego roku pod innym hasłem[10].
Od 2007 CBH PAN wydaje w języku niemieckim rocznik „Historie”, poświęcony historii polsko-niemieckich oddziaływań[13]. Prowadzi też cztery serie wydawnicze: Fokus. Neue Studien zur Geschichte Polens und Osteuropas, Polen in Europa (obie we współpracy z wydawnictwem Brill), Przełomy i ludzie dialogu. Z historii polsko-niemieckiego porozumienia (samodzielnie) oraz Materiały źródłowe i opracowania do dziejów stosunków polsko-niemieckich w epoce nowożytnej i XIX w. (we współpracy z Muzeum Historii Polski w Warszawie). Od 2017 CBH PAN uczestniczy merytorycznie w publikacji czterotomowego akademickiego podręcznika do historii Polski w języku niemieckim Polen in der europäischen Geschichte. Ein Handbuch in vier Bänden (wyd. Hiersemann Verlag).
Strona edukacyjno-historyczna „CBHist.”
W 2022 CBH PAN uruchomiło edukacyjno-historyczną stronę internetową „CBHist.”, promującą historię Polski wśród niemieckojęzycznych uczniów, studentów i nauczycieli. Strona integruje treści tworzone i współtworzone przez pracowników CBH PAN, w tym e-booki, podcasty, nagrania wideo, opracowania źródeł historycznych i scenariusze lekcyjne do nauki historii[14].
Biblioteka
CBH PAN prowadzi w swojej siedzibie bibliotekę liczącą ok. 12.000 książek i czasopism poświęconych historii Polski i Niemiec. Pozycje udostępniane są w ogólnodostępnej czytelni. Katalog biblioteki powiązany jest z systemami bibliotecznymi: polskim MAK+[15] i niemieckim KOBV[16].
