Brabancja (prowincja)

Brabancja

nld. Provincie Brabant
fr. Province de Brabant
niem. Provinz Brabant

prowincja
flaga Brabancji↗
Państwo	Belgia
Siedziba	Bruksela
Powierzchnia	3357,38
Populacja (1 stycznia 1994) • liczba ludności	2 283 000
• gęstość	680
Położenie na mapie Belgii

Brabancja (nld. Provincie Brabant, fr. Province de Brabant, niem. Provinz Brabant) – dawna prowincja w Belgii, istniejąca w latach 1815–1995, kiedy została podzielona na niderlandzkojęzyczną Brabancję Flamandzką, francuskojęzyczną Brabancję Walońską i dwujęzyczny Region Stołeczny Brukseli^[1]. Była jedyną prowincją w kraju należącą do dwóch stref językowych i trzech regionów.

Została utworzona w 1815 roku pod nazwą Brabancja Południowa^[2] (nld. Provincie Zuid-Brabant, fr. Province du Brabant-Méridional, niem. Provinz Südbrabant) i należała do 1830 roku do Królestwa Zjednoczonych Niderlandów^[3].

Historia

Królestwo Zjednoczonych Niderlandów

Po klęsce cesarza francuskiego Napoleona Bonaparte w bitwie pod Waterloo w 1815 roku, na mocy postanowień kongresu wiedeńskiego utworzono Królestwo Zjednoczonych Niderlandów^[4]. Składało się ono z terytoriów, które zostały wcielone do Francji przez Napoleona: dawnej Republiki Zjednoczonych Prowincji i Niderlandów Południowych. W nowo utworzonym królestwie dawny francuski departament Dyle stał się nową prowincją Brabancja Południowa^[2], w odróżnieniu od Brabancji Północnej (obecnie prowincja na południu Niderlandów).

Gubernatorami Brabancji Południowej w tym czasie byli^{[5][6][7][8][9]}:

• 1815–1818: François Joseph Charles Marie de Mercy-Argenteau
• 1818–1823: Philippe d’Arschot Schoonhoven
• 1823–1828: Leonard du Bus de Gisignies
• 1828–1830: Hyacinthe van der Fosse

Belgia

Schemat belgijskiej prowincji Brabancja, która została podzielona w 1995 roku na Brabancję Flamandzką (kolor jaskrawożółty), Brabancję Walońską (kolor jaskrawoczerwony) i Region Stołeczny Brukseli (kolor pomarańczowy)

Po rewolucji belgijskiej w 1830 roku Niderlandy Południowe (w tym Brabancja Południowa) oderwały się od Królestwa Zjednoczonych Niderlandów i utworzyły Królestwo Belgii^[10] (pięć lat później powstało również Wielkie Księstwo Luksemburga)^[10]. Dawna prowincja Brabancja Południowa pod nazwą Brabancja stała się centralną prowincją Belgii ze stolicą w Brukseli. Składała się ona z trzech okręgów: Bruksela, Leuven i Nivelles.

W latach 1961–1963 ustanowiono granicę językową – prowincję podzielono na regiony niderlandzkojęzyczny, francuskojęzyczny i dwujęzyczną Brukselę. W 1989 roku utworzono Region Stołeczny Brukseli (nadal był on częścią prowincji Brabancja)^[11]. W 1995 roku Brabancja została podzielona na niderlandzkojęzyczną Brabancję Flamandzką, francuskojęzyczną Brabancję Walońską i dwujęzyczny Region Stołeczny Brukseli^[9].

Przypisy

1. La scission de la province de Brabant (1995) [online], connaitrelawallonie.wallonie.be [dostęp 2019-11-11] .
2. Karl Heinrich Ludwig Pölitz:: Die Constitutionen der europäischen Staaten seit den letzten 25 Jahren. Lipsk: 1817, s. 495.
3. Brabant (province), t. Volume 4, 1911 Encyclopædia Britannica [dostęp 2019-11-11] .
4. Uchwalenie aktu końcowego Kongresu Wiedeńskiego – kalendarium [online], web.archive.org, 21 kwietnia 2008 [dostęp 2019-11-11] [zarchiwizowane z adresu 2008-04-21] .
5. Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek (NNBW) [online], resources.huygens.knaw.nl, s. 27–28 [dostęp 2019-11-11] .
6. Mr. Ph.J.M. graaf d' Arschot Schoonhoven [online], parlement.com [dostęp 2019-11-11]  (niderl.).
7. L.P.J. burggraaf Du Bus de Gisignies [online], parlement.com [dostęp 2019-11-11]  (niderl.).
8. H.Ch.G.Gh. (Charles) burggraaf Van der Fosse [online], parlement.com [dostęp 2019-11-11]  (niderl.).
9. Provinces of Belgium [online], worldstatesmen.org [dostęp 2019-11-11] .
10. Alexander Müller: Sammlung aller in den deutschen Staaten in den Jahren 1836 bis 1840 erschienenen Staatsverträge, Gesetze und Verordnungen. 1842, s. 59.
11. A propos de la region [online] .

Kontrola autorytatywna (Podział administracyjny Belgii):

• LCCN: n81005157
• BnF: 12961595c
• BNE: XX455559
• BLBNB: 000069974

Encyklopedie internetowe:

• DSDE: Brabant