Bitwa pod Broniną – bitwa stoczona 9 września 1939 w okolicach Broniny między oddziałami Wojska Polskiego a oddziałami armii niemieckiej w czasie niemieckiej agresji na Polskę.
Bitwa
Do starcia doszło 9 września 1939 roku na terenie miejscowości Bronina i okolic. 22 Dywizja Piechoty Górskiej, dowodzona przez płk dypl. Leopolda Endel-Ragisa wchodząca w skład Armii „Kraków” stoczyła kilkunastogodzinny bój z Oddziałem Wydzielonym niemieckiego VII Korpusu, powracającym w kierunku Pińczowa po nieudanej próbie przejęcia mostu na Wiśle w Szczucinie dnia 7 września 1939 roku i 27 DP VII Korpusu przybyłą OW na odsiecz z Bogucic koło Pińczowa[1] .
Ocenia się, że bitwa pod Broniną i bitwa polskiego Zgrupowania Południowego Armii Odwodowej Prusy pod Iłżą, w dniach 8-9 września 1939 roku to dwie największe bitwy wojny obronnej 1939 roku na terenie ówczesnego województwa kieleckiego.
W składzie 22 Dywizji Piechoty Górskiej pod Broniną walczyły:
Po ciężkim boju w Broninie dywizja przemieściła się w okolice Stopnicy, gdzie doszło do kolejnego starcia z oddziałami niemieckimi, po którym dywizja dotarła w okolice Rytwian z zamiarem wykonania natarcia pozorującego na Staszów[3].
Straty poniesione w boju pod Broniną przez 22DPG były dotkliwe - szacuje się, że na polu bitwy poległo blisko 200 żołnierzy, w tym kilkunastu oficerów. Było wielu rannych. Ponad 1000 żołnierzy dostało się do niewoli. Artyleria dywizji straciła 13 dział lekkich i 4 ciężkie. Szacunkowe straty niemieckie to około 200 poległych i kilkuset rannych.
Większość poległych polskich żołnierzy spoczywa na cmentarzu w pobliskim Szczaworyżu, pozostali na cmentarzu w Busku-Zdroju i w Szańcu[4].
Broń i uzbrojenie pozostałe po bitwie lub ukryte przez żołnierzy polskich służyło w okresie okupacji niemieckiej partyzantom Batalionów Chłopskich i Armii Krajowej[5].
Upamiętnienie
W okresie Polski Ludowej poległych w bitwie żołnierzy Wojska Polskiego upamiętniono tablicą wmurowaną w ścianę budynku szkoły w Broninie[6].
Przypisy
Bibliografia
- Czesław Czubryt-Borkowski: Przewodnik po upamiętnionych miejscach walk i męczeństwa lata wojny 1939-1945. Warszawa: Wydawnictwo Sport i Turystyka, 1988. ISBN 83-217-2709-3.
- Bogumił Karaszewski: Partyzancka broń. O uzbrojeniu w Batalionach Chłopskich. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1980. ISBN 83-205-3201-9.
- Robert Osiński: Wrzesień 1939 roku na ziemi buskiej. Busko-Zdrój: 1999. ISBN 83-905732-5-3.
- Władysław Steblik: Armia "Kraków" 1939. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1989. ISBN 83-11-07434-8.
- Robert Zwierzyniecki: Zarys historii wsi parafii Szaniec. Kraków: Ridero, 2017. ISBN 978-83-8104-498-1.
Linki zewnętrzne
Wojska | |
---|
Bitwy | z Wehrmachtem | graniczne | |
---|
na głównej linii obrony |
|
---|
wewnątrz kraju |
|
---|
na terytorium Niemiec |
|
---|
|
---|
z Armią Czerwoną |
|
---|
z OUN |
|
---|
|
---|
|