Zygmunt August i Barbara Giżanka w wyobrażeniu Tadeusza Popiela.Zygmunt August i Barbara Giżanka, Maurycy Gottlieb, olej na płótnie, około 1874 roku.
Życiorys
Według tradycji przyszła na świat w kamienicy przy ulicy Świętojańskiej 5. Pochodziła z warszawskiej rodziny patrycjuszowskiej pochodzącej z Frankonii. Miała siostrę, która była żoną Krzysztofa Szawłowskiego. Wychowywała się w klasztorze panien bernardynek poza Warszawą. Młodą Barbarę poznał królewski pokojowiec, Mikołaj Mniszech. Widzenia z Gizanką ułatwiał mu kupiec żydowski Egidius. Mniszech odwiedzał Barbarę w przebraniu mniszki. Okoliczności w jakich Barbara poznała króla nie są znane. Prawdopodobnie Mniszchowie wykorzystali podobieństwo Gizanki do zmarłej królowejBarbary Radziłłówny, aby zyskać wpływ na króla. Najprawdopodoniej Gizanka poznała Zygmunta pod koniec 1570, jednak według śledztwa przeprowadzonego po śmierci króla, Barbara została przyprowadzona do króla 6 stycznia 1571.
Osiem miesięcy później, 8 września 1571 wydała na świat córkę, Barbarę. Szlachta nie wierzyła w ojcostwo króla, jednak Zygmunt nie zwracał uwagi na głosy przeciwnego mu dworu. Po wydaniu na świat córki, Barbara stała się nieodłączną towarzyszką króla. Jednak mimo związku z Gizanką, król nie zaprzestał romansu z Anną Zajączkowską, która przebywała w Witowie. Król obdarował Gizankę 20 tysiącami czerwonych złotych oraz urządził dla niej pałac w Bronowie.
Przed 14 lipca 1573 Barbara wyszła za mąż za kniazia wołyńskiegoMichała Woronieckiego. Z małżeństwa Gizanki i Woronieckiego pochodziło sześcioro dzieci:
