Arneb

Arneb

α Leporis
Położenie gwiazdy w gwiazdozbiorze
Dane obserwacyjne (J2000)
Gwiazdozbiór	Zając
Rektascensja	05^h 32^m 43,812^s[1]
Deklinacja	–17° 49′ 20,17″[1]
Paralaksa (π)	0,00469 ± 0,00097″[1]
Odległość	690 ± 180 ly 213 ± 55[2] pc
Wielkość obserwowana	2,57^m[1]
Rozmiar kątowy	1,77 ± 0,09 mas[3]
Ruch własny (RA)	7,1 ± 1,4 mas/rok[1]
Ruch własny (DEC)	−3,0 ± 1,3 mas/rok[1]
Prędkość radialna	25,10 ± 0,10 km/s[1]
Charakterystyka fizyczna
Rodzaj gwiazdy	nadolbrzym
Typ widmowy	F0 Ib[1]
Metaliczność [Fe/H]	0,08[2]
Wielkość absolutna	−4,07^m[4]
Temperatura	7000 K[5]
Charakterystyka orbitalna
Krąży wokół	Centrum Galaktyki
Alternatywne oznaczenia
Oznaczenie Flamsteeda: 11 Lep Bonner Durchmusterung: BD−17°1166 Fundamentalny katalog gwiazd: FK5 207 Boss General Catalogue: GC 6875 Katalog Henry’ego Drapera: HD 36673 Katalog Hipparcosa: HIP 25985 Katalog jasnych gwiazd: HR 1865 SAO Star Catalog: SAO 150547 NSV 02128

Arneb (Alfa Leporis, α Lep) – najjaśniejsza gwiazda w gwiazdozbiorze Zająca. Znajduje się w odległości około 690 lat świetlnych od Słońca.

Nazwa

Gwiazda ma nazwę własną Arneb, która pochodzi z języka arabskiego. Nazwa ‏أرنب‎ arnab oznacza „zając” i odnosiła się dawniej do całego gwiazdozbioru, a wyobrażenie to zostało przejęte przez Arabów ze starożytnej Grecji^[5][6]. Wcześniej Arabowie widzieli w gwiazdach Zająca krzesło lub tron olbrzyma (Oriona)^[6]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna w 2016 r. formalnie zatwierdziła użycie nazwy Arneb dla określenia tej gwiazdy^[7].

Charakterystyka

Jest to żółtobiały nadolbrzym należący do typu widmowego F0, o temperaturze 7000 kelwinów^[5]. Starsze pomiary paralaksy z sondy Hipparcos sugerowały odległość 670 parseków (ponad 2000 lat świetlnych)^[2], ale pomiary sondy Gaia wskazują, że gwiazda znajduje się bliżej, 213 pc (~690 lat świetlnych) od Słońca^[1].

Alfa Leporis ma dwie optyczne towarzyszki, składnik B o wielkości 11,2^m odległy o 35,5 sekundy kątowej i składnik C o wielkości 11,9^m oddalony o 91″ (pomiary z 2008 roku)^[3]. Składnik B przesunął się względem Arneba o ponad 10″ od 1835 roku^[3] i ich sąsiedztwo na niebie jest najprawdopodobniej tylko przypadkowe^[5].

Zobacz też

• lista gwiazd w gwiazdozbiorze Zająca
• lista największych gwiazd
• lista najjaśniejszych gwiazd w poszczególnych gwiazdozbiorach

Przypisy

1. Arneb w bazie SIMBAD (ang.) [dostęp 2018-08-21]
2. Anderson E., Francis C.: HIP 25985. [w:] Extended Hipparcos Compilation (XHIP) [on-line]. VizieR, 2012. [dostęp 2018-08-21]. (ang.).
3. Mason et al.: WDS J05327-1749A. [w:] The Washington Double Star Catalog [on-line]. VizieR, 2014.
4. Obliczona na podstawie wielkości obserwowanej i paralaksy.
5. Jim Kaler: ARNEB (Alpha Leporis). [w:] STARS [on-line]. 2006-08-17. [dostęp 2018-08-21]. (ang.).
6. Lepus, the Hare. W: Richard Hinckley Allen: Star Names Their Lore and Meaning. Nowy Jork: Dover Publications Inc., 1963, s. 265–269. ISBN 0-486-21079-0. (ang.).
7. Naming Stars. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2018-06-01. [dostęp 2018-08-21].