Ara kasztanowoczelna (Ara severus) – gatunek dużego ptaka z rodziny papugowatych (Psittacidae), podrodziny papug neotropikalnych (Arinae). Zamieszkuje północną połowę Ameryki Południowej oraz wschodnią Panamę. Nie jest zagrożona wyginięciem.
Taksonomia
Po raz pierwszy gatunek opisał Karol Linneusz w 1758 na podstawie holotypu z okolic Amazonki. Nowemu gatunkowi nadał nazwęPsittacus severus[3]. Obecnie (2017) Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny umieszcza arę kasztanowoczelną w rodzaju Ara. Uznaje gatunek za monotypowy[4]. Niektórzy autorzy dzielą arę kasztanowoczelną na dwa podgatunki, ptaki z zachodnich części zasięgu umieszczając w podgatunku A. s. castaneifrons. Są one większe od ptaków ze wschodu, jednak zmiany te mają charakter ekokliny[3].
Morfologia
Długość ciała wynosi 46–51 cm, masa ciała 285–387 g (według innego źródła średnia masa ciała to 430 g)[3]. Upierzenie głównie zielone. Pióra na ciemieniu. Czoło, broda i obszar wokół nagiej skóry na policzku kasztanowe. Zgięcie skrzydła, okolice nadgarstka i pokrywy skrzydłowe mniejsze czerwone. Sterówki czerwonobrązowe z niebieską końcówką. Tęczówka żółta. Przód głowy nagi, jedynie z wąskimi czarnymi pasami z piór[5].
Środowiskiem życia ar kasztanowoczelnych są lasy, roślinność wtórna i plantacje. Odnotowywane były do 1500 m n.p.m. Przebywają w parach lub małych grupach; większe stada tworzą podczas nocnego spoczynku[6]. Żywią się nasionami, owocami i kwiatami[5].
Lęgi
Okres lęgowy w Panamie przypada na luty, w Kolumbii i Surinamie trwa od marca do maja, w południowo-centralnej Brazylii od września do grudnia lub później. Ary kasztanowoczelne gniazda najchętniej umieszczają w wysokich, martwych palmach[3]. Zniesienie liczy 2–3 jaja o wymiarach blisko 38,5 na 30,5 mm[5].
Status
IUCN uznaje arę kasztanowoczelną za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988 (stan w 2017)[7]. Trend liczebności populacji uznaje się za spadkowy[2].
Przypisy
↑ abAra severus, [w:] Integrated Taxonomic Information System(ang.).
↑ abAra severus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species(ang.).
↑ abcdeCollar, N., Boesman, P. & Sharpe, C.J.: Chestnut-fronted Macaw (Ara severus). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (eds.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. 2017. [dostęp 2017-03-04].
↑Frank Gill & David Donsker: Parrots & cockatoos. IOC World Bird List (v7.1), 8 stycznia 2017. [dostęp 2017-03-04].