Andrzej Antoni Ostoja-Owsiany (ur. 16 czerwca 1931 w Warszawie, zm. 9 kwietnia 2008 w Łodzi) – polski polityk i pisarz, działacz opozycji demokratycznej w okresie PRL, przewodniczący Rady Miejskiej w Łodzi I kadencji (1990–1994), poseł na Sejm II kadencji, senator IV kadencji.
Życiorys
Syn Adama i Lucyny. W latach 1943–1945 był łącznikiem Armii Krajowej o pseudonimie „Jędruś”. Od 1945 do 1947 walczył jako żołnierz Konspiracyjnego Wojska Polskiego w oddziale Stanisława Sojczyńskiego (ps. „Warszyc”).
Członek Związku Młodzieży Polskiej w latach 1948–1957[1]. W 1950 zdał maturę w I Państwowym Liceum i Gimnazjum im. Mikołaja Kopernika w Łodzi[2]. W 1957 ukończył studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Łódzkiego. W latach 1956–1957 był współorganizatorem i jednym z przywódców Związku Młodych Demokratów. Działał w Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela, wchodził w skład rady ZINO. Na początku lat 80. członkiem Konfederacji Polski Niepodległej (należał do rady politycznej tej partii). W latach 1980–1981 był doradcą NSZZ „Solidarność” w Łodzi. W latach 1979–1981 współredagował niezależny kwartalnik społeczno-polityczny „Aspekt”. Pod pseudonimem publikował w piśmie KPN „Droga” oraz w piśmie związkowym „Przedświt”. W 1981 został współzałożycielem Społecznego Komitetu Pamięci Marszałka Józefa Piłsudskiego w Łodzi. Wielokrotnie szykanowany przez funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa.
Od 1950 pisywał opowiadania dotyczące okresu okupacji i walk partyzanckich. Jest też autorem powieści science-fiction Aspazja (1958) i Zielona planeta (1973). Należał do Stowarzyszenia Pisarzy Polskich oraz do Związku Literatów Polskich.
W 1989 kandydował (bez powodzenia) z ramienia KPN w wyborach do Senatu. W latach 1990–1994 był pierwszym niekomunistycznym powojennym przewodniczącym Rady Miejskiej w Łodzi[3][4].
Po udzieleniu przez Sejm wotum nieufności rządowi Hanny Suchockiej 28 maja 1993 został zgłoszony został przez KPN jako kandydat na premiera, która to kandydatura została w dniu następnym uznana przez Prezydium Sejmu za niezgodną z regulaminem i niekonstytucyjną[5]. Od 1993 do 1997 sprawował mandat posła na Sejm z listy KPN, wybranego liczbą 14 557 głosów w okręgu łódzkim. Był przewodniczącym Klubu Parlamentarnego tej partii. Następnie do 2001 zasiadał w Senacie, będąc wybranym w województwie łódzkim z ramienia Akcji Wyborczej Solidarność. W 2001 bezskutecznie ubiegał się o reelekcję z ramienia Forum Obywatelskiego Chrześcijańska Demokracja. W latach 2002–2006 był radnym Łodzi z komitetu Jerzego Kropiwnickiego, w 2006 bez powodzenia ubiegał się o reelekcję.
Zmarł 9 kwietnia 2008. Został pochowany na Starym Cmentarzu w Łodzi.
Odznaczenia
W 2007, za wybitne zasługi w działalności na rzecz przemian demokratycznych w Polsce, został odznaczony przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski[6].
Przypisy
- ↑ Encyklopedia Solidarności. Opozycja w PRL 1976–1989. Grzegorz Waligóra (red. nacz.). T. 3. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej, Stowarzyszenie Pokolenie w Katowicach, 2019, s. 389.
- ↑ Nasz Wiek. Gimnazjum i Liceum imienia Mikołaja Kopernika w Łodzi 1906–2006. Zarys historyczny, wspomnienia. Henryk Władysław Skorek (red.). Łódź: I Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Kopernika w Łodzi i Stowarzyszenie Wychowanków Gimnazjum i Liceum im. Mikołaja Kopernika w Łodzi, 2006, s. 494. ISBN 83-908655-0-5.
- ↑ Zmarł Andrzej Ostoja-Owsiany. „Express Ilustrowany”, 11 kwietnia 2008. brak numeru strony
- ↑ Rada Miejska w Łodzi. Informator. Łódź: Urząd Miasta Łodzi, 2020. [dostęp 2021-04-03]. Brak numerów stron w książce
- ↑ Niedoszły kandydat KPN na premiera. rp.pl, 29 maja 1993. [dostęp 2018-06-05].
- ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 16 marca 2007 r. o nadaniu orderów (M.P. z 2007 r. nr 42, poz. 479).
Bibliografia
- Krzysztof Lesiakowski: Andrzej Ostoja-Owsiany. W: Opozycja w PRL. Słownik biograficzny 1956–89. Jan Skórzyński (red.). T. 1. Warszawa: Ośrodek Karta, 2000, s. 282–283.
- Strona sejmowa posła II kadencji. [dostęp 2018-06-05].
- Informacje w BIP IPN. [dostęp 2021-04-18].
