Amorphis – fińskagrupa muzyczna wykonująca początkowo death doom, obecnie zaś prezentuje muzykę z gatunku melodic death metal. Powstała w 1990 roku w Helsinkach z inicjatywy perkusisty Jana Rechbergera oraz gitarzystów Tomi’ego Koivusaaria i Esy Holopainena.
W 2005 roku z zespołu odszedł wieloletni wokalista Pasi Koskinen, którego zastąpił Tomi Joutsen. Nowy wokalista nie miał wpływu na muzykę na kolejnej płycie. Ta została skomponowana przed jego przybyciem[5]. Do 2023 roku grupa wydała czternaście albumów studyjnych pozytywnie ocenianych zarówno przez fanów, jak i krytyków muzycznych. Zespół Amorphis wystąpił czterokrotnie w Polsce.
Nazwa zespołu Amorphis pochodzi od słowa z języka angielskiego Amorphous, które oznacza bezpostaciowy lub amorficzny. W swej twórczości grupa nawiązuje do takich zagadnień jak śmierć, wojna, lokalnych legend oraz fińskiego poematu epickiego Kalevali[6].
Historia
Grupa powstała w 1990 roku z inicjatywy perkusisty Jana Rechbergera oraz gitarzystów Tomi’ego Koivusaaria i Esy Holopainena[7]. Wkrótce potem do zespołu dołączył basista Olli-Pekka „Oppu” Laine. 4 stycznia 1991 roku ukazało się pierwsze wydawnictwo zespołu – demo pt. Disment of Soul[8]. W czerwcu 1992 roku ukazał się singel pt. Amorphis promujący debiutancki album grupy pt. The Karelian Isthmus, który ukazał się 1 listopada[9]. Również w 1992 roku do zespołu dołączył klawiszowiec Kasper Martenson.
5 grudnia 1993 nakładem Relapse Records roku ukazał się pierwszy minialbum grupy pt. Privilege of Evil. W 1994 roku do zespołu dołączył wokalista Ville Tuomi, odszedł natomiast klawiszowiec Martenson. 1 września tego samego roku nakładem Spinefarm Records ukazał się drugi album grupy pt. Tales from the Thousand Lakes[10]. Wkrótce potem Tuomi odszedł z Amorphis. W 1995 roku nakładem Morbid Noizz Productions ukazał się split album Black Winter Day / Fear z grupą Gorefest. 31 stycznia samego roku nakładem Relapse Records ukazał się również minialbum pt. Black Winter Day. Wkrótce potem do zespołu dołączył wokalista Pasi Koskinen. Tego samego roku z zespołu odszedł współzałożyciel zespołu, perkusista Jan Rechberger, którego zastąpił Pekka Kasari.
14 maja 1996 roku ukazał się trzeci album grupy pt. Elegy[11]. Tego samego roku do zespołu dołączył klawiszowiec Kim Rantala, którego zastąpił Santeri Kallio. 27 maja 1997 roku ukazał się drugi minialbum pt. My Kantele. 6 lutego 1999 roku nakładem Spinefarm i Relapse Records ukazał się singel Divinity promujący czwarty album pt. Tuonela[12]. Wydawnictwo ukazało się 29 marca nakładem Relapse Records. 10 maja 2000 roku ukazała się kompilacja nagrań grupy pt. Story: 10th Anniversary. Wydawnictwo ukazało się z okazji dziesięciolecia działalności artystycznej zespołu[13]. Esa Holopainen skomentował rocznicę w następujący sposób:
Dopiero niedawno zacząłem zdawać sobie sprawę z tego, jak wiele czasu minęło. Tym bardziej, że wiele jest w historii muzyki grup, które przepadają po wydaniu dwóch lub trzech płyt. Nam jakoś udało się przetrwać te wszystkie lata[13].
Tego samego roku z zespołu odszedł basista Olli-Pekka „Oppu” Laine, którego zastąpił Niclas Etelävuori[14]. 1 lutego 2001 roku ukazał się singel Alone promujący piąty album Am Universum, który ukazał się 3 kwietnia[15]. Wydawnictwo powstało we współpracy z producentem muzycznym Simonem Efemy, który pracował dotychczas m.in. z grupami Paradise Lost i Pantera[16]. W 2002 roku grupę opuścił Pekka Kasari, zastąpił go występujący poprzednio w zespole jej współzałożyciel Jan Rechberger[17]. W kwietniu 2003 roku ukazały się singel Day of Your Beliefs, a następnie 26 maja Evil Inside. Utwory promowały szósty album pt. Far from the Sun, który ukazał się również 26 maja nakładem Virgin Records i EMI[18]. Wydawnictwo zostało nagrane w helsińskich studiach Finnvox, zmiksowana przez Hilli’ego Hillesmaę, który współpracował z takimi wykonacwami jak HIM, Sentenced czy Moonspell[19]. Wkrótce potem teledyk do utworu „Evil Inside” został nominowany do nagrody fińskiego MTV w kategorii „Najlepsze fińskie video muzyczne”[20]. 17 czerwca tego samego roku ukazała się druga kompilacja nagrań grupy Chapters. 9 listopada 2004 roku nakładem Relapse Records ukazał się 4 way split Relapse Singles Series Vol. 4 Amorphis wraz z grupami Goreaphobia, Phobia i Exit-13.
W 2005 roku z grupy odszedł jej wieloletni wokalista Pasi Koskinen, który dołączył do grupy Mannhai[21][22]. Ostatni koncert z wokalistą w składzie odbył się 21 września 2004 roku, w ramach fińskiego festiwalu Kontu Rock[23][24]. Zastąpił go Tomi Joutsen z zespołu Nevergreen[25][26]. Oświadczenie zespołu odnośnie do nowego wokalisty Joutsena:
Tomi Joutsen wniósł w nasze szeregi tak wiele energii. Scaliła nas też ostatnia marcowa trasa po USA. Jesteśmy bardzo szczęśliwi z tego, jak ludzie przywitali Tomi’ego w roli nowego wokalisty Amorphis. Przed trasą trochę się denerwował, ale reakcje i wsparcie, które otrzymaliśmy pomogły mu w wykreowaniu brzmienia Amorphis, jakiego wcześniej nie znaliście[27].
4 stycznia 2006 roku ukazał się singel House of Sleep promujący album pt. Eclipse. Wydawnictwo ukazało się 15 lutego nakładem Nuclear Blast Records[28]. Tego samego roku grupa wystąpiła na festiwalu Hunter Fest w Szczytnie[29][30].
7 czerwca ukazał się pierwszy singel pt. The Smoke, promujący nowy album[31]. 27 czerwca 2007 roku ukazał się singel Silent Waters promujący album pt. Silent Waters, który ukazał się 29 października[32][33]. Wydawnictwo zostało zarejestrowane w studiu Sonic Pump[34]. Album został zmiksowany przez Mikko Karmila, który znany jest ze współpracy m.in. z grupami Nightwish i Stratovarius[35]. 22 kwietnia 2009 roku ukazał się singel Silver Bride promujący dziewiąty album pt. Skyforger. Wydawnictwo ukazało się 29 maja, nagrania odbyły się w studiu Sonic Pump[36][37][38]. W ramach promocji albumu został zrealizowany teledysk do utworu „Silver Bride” w reżyserii Owe Lingvalla. 27 października grupa wystąpiła w krakowskim klubie Loch Ness[39][40].