Aleksander Romanowicz

Aleksander Romanowicz

generał brygady
Data i miejsce urodzenia	1 kwietnia 1871 Olekszyszki
Data i miejsce śmierci	14 listopada 1933 Wilno
Przebieg służby
Lata służby	1890–1921
Siły zbrojne	Armia Imperium Rosyjskiego Wojsko Polskie
Jednostki	7 Brygada Jazdy
Stanowiska	dowódca brygady
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa, wojna polsko-bolszewicka
Odznaczenia

Aleksander Romanowicz (ur. 20 marca^?/1 kwietnia 1871 w majątku rodowym Olekszyszki, w pow. lidzkim, zm. 14 listopada 1933 w Wilnie) – polski Tatar, muzułmanin, generał major Armii Imperium Rosyjskiego, generał brygady Wojska Polskiego.

Życiorys

Aleksander Romanowicz urodził się 1 kwietnia 1871 w majątku rodowym Olekszyszki, w powiecie lidzkim, w rodzinie Romualda, kapitana rosyjskiej artylerii, i Emilii z Jakubowskich. Żonaty z Joanną z Bazarewskich, z którą miał czworo dzieci: Stefana, Zofię, Marię i Helenę.

W 1890 ukończył Korpus Kadetów w Połocku, potem Oficerską Szkołę Kawalerii. Od 1892 oficer zawodowy rosyjskiej kawalerii. W 1914 jako dowódca pułku jazdy walczył w kampanii pruskiej. Uratowany z pogromu na Mazurach objął dowództwo kaliskiego pułku strzelców pogranicznych. W 1916 zatruty niemieckimi gazami bojowymi. Po wyleczeniu uzyskał stopień generała majora i do 1917 dowodził Dywizją Pograniczną w Finlandii.

3 lutego 1920 został przyjęty do Wojska Polskiego z warunkowym zatwierdzeniem posiadanego stopnia generała podporucznika i mianowany dowódcą Pułku Jazdy Tatarskiej im. Mustafy Achmatowicza^[1].

22 kwietnia 1920 powołany na stanowisko dowódcy 7 Brygady Jazdy. lipiec 1920 - marzec 1921 w dyspozycji Ministra Spraw Wojskowych, po czym służył w Centralnej Stacji Zbornej Oficerów w Warszawie. Uczestnik wojny bolszewickiej. 26 stycznia 1921 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu generała podporucznika, w grupie oficerów byłych Korpusów Wschodnich i byłej armii rosyjskiej^[2].

Nie potrafił przystosować się do nowego środowiska i podał się do dymisji. Z dniem 1 kwietnia 1921 został przeniesiony w stan spoczynku, w stopniu generała podporucznika^[3]. 26 października 1923 Prezydent RP Stanisław Wojciechowski zatwierdził go w stopniu generała brygady^[4]. Będąc na emeryturze rozwinął ożywioną działalność społeczną i religijną wśród gminy muzułmańskiej, której prezesował. Osiadł w Wilnie, gdzie zmarł 14 listopada 1933. Pochowany w grobie rodzinnym na cmentarzu w Niekraszuńcach, w powiecie lidzkim^[5].

Awanse

W czasie służby w armii rosyjskiej awansował na kolejne stopnie:

• korneta (ros. Корнет) – 4 sierpnia 1892,
• porucznika (ros. Поручик) – 4 sierpnia 1896,
• sztabsrotmistrza (ros. Штабс-ротмистр) – 4 sierpnia 1900,
• rotmistrza (ros. Ротмистр) – 4 sierpnia 1904,
• pułkownika (Полковник) – 6 grudnia 1913,
• generała majora (ros. Генерал-майор) – 11 sierpnia 1917^[6] .

Zobacz też

• Tatarzy w Polsce

Przypisy

1. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 14 lutego 1920 roku, s. 81.
2. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 5 lutego 1921 roku, s. 196.
3. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 26 lutego 1921 roku, s. 329.
4. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 70 z 7 listopada 1923 roku, s. 738.
5. Słownik biograficzny Tatarów polskich XX wieku. s. 149.
6. Likhotvorik 2012 ↓.

Bibliografia

• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2020-03-31].
• Henryk Piotr Kosk: Generalicja polska. Popularny słownik biograficzny. T. 2 M-Ż. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 2001. ISBN 83-87103-81-0.
• Tadeusz Kryska-Karski, Stanisław Żurakowski: Generałowie Polski niepodległej. Warszawa: Editions Spotkania, 1991.
• Piotr Stawecki: Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918-1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1994. ISBN 83-11-08262-6.
• Alexey Likhotvorik: Романович Александр Ромуальдович. Русская армия в Первой мировой войне, 2012. [dostęp 2021-06-28]. (ros.).