Al-Mahdijja (arab. المهدية, trl. Al-Mahdiyya, trb. Al-Mahdijja; fr.Mahdia) – miasto w północno-wschodniej Tunezji, nad Morzem Śródziemnym, siedziba administracyjna wilai Al-Mahdijja. W 2014 roku liczyło ok. 52 tys. mieszkańców.
Historia
Najazd francuski w roku 1390 na rycinie z kroniki Froissarta
Najstarsza część miasta położonego na wąskim, wysuniętym w morze półwyspie[1], to rzymskie miasto Aphrodisium, później Africa[2][3], na współczesnych mapach cypel nosi nazwę Ras Ifrikijja (Cap Afrique)[4][5][6][7]. Na liście biskupstw tytularnychKościoła znajduje się nieobsadzone biskupstwo Africa[8], konsekrowane prawdopodobnie przez papieża Eugeniusza III w roku 1148. Spis ruchomego inwentarza tego kościoła (inventarium thesauri Africani) znajduje się w archiwum Cappella Palatina w Palermo na Sycylii[9].
Muzułmańska Al-Mahdijja została założona w roku 921 przez kalifaUbajd Allaha al-Mahdiego z dynastii Fatymidów i uczyniona stolicą Ifrikijji. Została wybrana na stolicę ze względu na dostęp do morza i położenie na cyplu, który już od czasów Fenicjan pełnił ważną rolę militarną i był przez wieki nazywany „palcem wskazującym morze”[1].
W 1087 roku miasto zostało zaatakowane przez flotę okrętów z Genui i Pizy; statki muzułmańskie w porcie zostały spalone, co było jednym z kroków do przejęcia kontroli nad zachodnią częścią Morza Śródziemnego i ułatwiło zaopatrywanie drogą morską rycerstwa I wyprawy krzyżowej[10]. Dynastia Zirydów rezydowała tu przez cały XI wiek, ale kres temu położył najazd Normanów, którzy w 1148 zdobyli miasto. Od roku 1160 miasto było we władaniu Almohadów[11].
W XII wieku, za panowania Almohadów, stolicę przeniesiono do Tunisu, który był siedzibą także ich następców, Hafsydów. Niektóre budowle Al-Mahdijji, jak na przykład Wielki Meczet czy kasba, pochodzą z XI i XII wieku i są obecnie atrakcją turystyczną. Na przestrzeni dziejów miasto było celem wielu najazdów. W roku 1390 było bezskutecznie obleganie przez Francuzów. W 1550 zostało zdobyte przez Hiszpanów, którzy okupowali je przez trzy lata, po czym cesarz Karol V zaoferował je Joannitom, którzy władali na Malcie. Zakon odmówił przyjęcia miasta, uznając że byłoby to dla nich zbyt kosztowne. W tej sytuacji Karol nakazał wicekrólowi Sycylii, Juanowi de Vega, zburzenie Al-Mahdijji, mimo że była to ważna strategicznie twierdza. Prace rozbiórkowe prowadził Hernando de Acuña. Wkrótce potem Al-Mahdijja została odbita przez Imperium Osmańskie, ale straciła już handlowe i logistyczne znaczenie i odtąd gospodarczo opierała się na rybołówstwie i tłoczniach oliwy. Tureckie panowanie trwało do XIX wieku[12].
Al-Mahdijja to obecnie niewielka miejscowość turystyczna na wybrzeżu Morza Śródziemnego, niedaleko od Monastyru i Susy. Plaże w miejscowości są czyste, piaszczyste i szerokie.
