4 pułk piechoty sformowany był głównie z rekrutów departamentów warszawskiego i płockiego. W 1808 stacjonował w Płocku[1]. Po kampanii galicyjskiej włączono doń dużą grupę rekrutów z departamentu lubelskiego oraz kilkuset Polaków z Galicji, którzy uciekli ze służby austriackiej bądź zostali wzięci do niewoli w 1809. W pułku służyło też kilkudziesięciu Czechów, Węgrów, Ślązaków i Niemców, wziętych do niewoli w walkach z Austriakami w 1809[2]. Według etatu z 1810 roku, pułk składał się ze 27 osobowego sztabu i trzech batalionów piechoty po 6 kompanii. Sztaby batalionów liczyć miały 4 osoby, a kompanie 136 żołnierzy. W sumie w pułku powinno służyć 2487 żołnierzy. Faktycznie stan osobowy oddziału był nieco mniejszy[3].
W pierwszej wojnie polskiej epoki napoleońskiej świeżo sformowany 4. pułk brał w sile jednego batalionu udział od 1 maja do 9 lipca 1807 roku w oblężeniu twierdzyGrudziądz bronionej przez wojska pruskie.
Pod koniec 1809 roku pułk liczył 2241 żołnierzy[8].
4 pułk piechoty stoczył bitwę pod Fuengirolą na wybrzeżu Morza Śródziemnego w pobliżu Malagi. Wydarzenia te rozegrały się jesienią 1810, kiedy to Brytyjczycy (m.in. 89 Pułk Piechoty im. Księżnej Wiktorii) podjęli próbę dywersji, by powstrzymać francuską ofensywę w Portugalii. Czterystu żołnierzy 4 pułku piechoty musiało stawić czoła siedmiokrotnie liczniejszemu przeciwnikowi, który dysponował potężnym wsparciem artylerii okrętowej i mógł liczyć na pomoc hiszpańskich partyzantów[2].
W drugiej części wojen napoleońskich(1811-1814), w roku 1811 bierze udział w bitwach i potyczkach:
bitwa pod Albuerą (udział 2 kompanii grenadierskich w batalionie kombinowanym).
W 1812 pułk nie wszedł w skład polskiego V Korpusu Wielkiej Armii ks. Józefa Poniatowskiego, lecz jako jednostka Wielkiej Armii, pozostająca na żołdzie francuskim został przydzielony do 28 dywizji generała Jeana Girarda w IX Korpusie marszałka Claude Victor-Perrin. Z tego powodu był przydzielony do ochrony szlaków komunikacyjnych, stacjonując w Smoleńsku. Bił się w ostatniej części kampanii rosyjskiej 1812 roku w:
bitwie pod Czaśnikami,
bitwie pod Siennem,
bitwie pod Smolańcami,
Kampania w państwach niemieckich
W kampanii 1813 odtworzony pułk wszedł w skład dywizji gen. Dąbrowskiego. Walczył:
Po abdykacji Cesarza Francuzów Napoleona Bonaparte wrócili do Kraju, niosąc 2 sztandary i stanowiąc trzon dla 4 Pułku Piechoty Liniowej Królestwa Polskiego.
Czwartacy
Dowódcy pułku
płk Feliks Potocki (1 stycznia 1807, wziął dymisję latem 11 sierpnia 1809)[9]
Bławat z tkaniny jedwabnej karmazynowej o wymiarach 43 cm x 42 cm. Pośrodku haftowany nićmi jedwabnymi białymi orzeł polski z dziobem i nogami haftowanymi złotem oraz koroną, berłem i jabłkiem haftowanym nićmi srebrnymi. Pod orłem napis haftowany złotem: "Pułk 4".
Odwrotna strona chorągwi z tkaniny jedwabnej niebieskiej. Orzeł ma głowę zwróconą odwrotnie. U dołu napis haftowany złotem: "Pułk 4". Na brzegu przeciwległym do drzewca napis drobnymi literami: "Szyte ręką Zofii Potocki Żony Pierwszego Pułkownika Regimentu". Z trzech stron frędzla srebrna.
Odznaczenia czwartaków
Pierwsze odznaczenia wręczono w 1808 roku podczas uroczystości w Płocku. Odznaczono żołnierzy pułku 4-go Krzyżami Wojskowymi Polskimi (Virtuti Militari).
Żołnierzy pułku 4-go odznaczano także Legią Honorową Francuską, między innymi za bitwę pod Fuengirolą i bitwę narodów pod Lipskiem.
Tradycje i rekonstrukcja
GRH Pułk 4 Piechoty, rekonstrukcja bitwy pod Raszynem z 2006 r.GRH 4 Pułk Piechoty, rekonstrukcja bitwy pod Raszynem z 2006 r.
Począwszy od 3 maja 2005 staraniem Fundacji 4 Pułku Piechoty Księstwa Warszawskiego z siedzibą w Rogowie pułk 4 piechoty jest rekonstruowany przez Grupę Rekonstrukcji Historycznej, skupiającą pasjonatów z całej Polski, początkowo z Łodzi i Warszawy a następnie od 2006 z Polic i od 2007 z Ostrołęki. Grupa należy do CENS (Centralno Europejskiego Stowarzyszenia Napoleońskigo) z siedzibą w Brnie w Czechach.
W 2006 Grupa Rekonstrukcji Historycznej Pułk 4 Piechoty Księstwa Warszawskiego otrzymała z rąk gen. Tadeusza Polki replikę historycznego sztandaru 4 Pułku Piechoty, znajdującego się w zbiorach Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie. Sztandar ten poświęcił w płockiej katedrze 3 maja 2007 Jego Eminencja ksiądz biskup Roman Marcinkowski.
3 maja 2010 Grupa Rekonstrukcji Historycznej Pułk 4 Piechoty Księstwa Warszawskiego otrzymała z rąk burmistrza Polic, Władysława Diakuna, replikę drugiego historycznego sztandaru 4 Pułku Piechoty, znajdującego się w zbiorach Muzeum Książąt Czartoryskich w Krakowie. Sztandar ten poświęcono w kościele Świętego Kazimierza w Policach 3 maja 2010
.png)
