Żeleźnik

Żeleźnik

wieś
Pałac w Żeleźniku
Państwo	Polska
Województwo	dolnośląskie
Powiat	strzeliński
Gmina	Strzelin
Liczba ludności (2011)	161[2]
Strefa numeracyjna	71
Kod pocztowy	57-100[3]
Tablice rejestracyjne	DST
SIMC	0880722
Położenie na mapie gminy Strzelin Żeleźnik
Położenie na mapie Polski Żeleźnik
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego Żeleźnik
Położenie na mapie powiatu strzelińskiego Żeleźnik
50°44′30″N 17°10′43″E[1]

Zobacz w indeksie Słownika geograficznego Królestwa Polskiego hasło Żeleźnik

Żeleźnik (niem. Eisenberg) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie strzelińskim, w gminie Strzelin.

Podział administracyjny

W latach 1975−1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa wrocławskiego.

Zabytki

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są^[4]:

• kościół filialny pw. Matki Bożej Szkaplerznej, zbudowany przed rokiem 1377 - XIV w. w stylu gotyckim, w połowie XVII w. Na początku XVIII wieku został gruntownie przebudowany w stylu barokowym. Portal z czasów budowy świątyni, gotycki. Wyposażenie wnętrza głównie barokowe, liczne epitafia gotyckie i renesansowe z XV i XVI w., m. in.:
  • Leonhardta von Bischofsheimb (zm. 1556) z ośmioma herbami,
  • Evy von Bischofsheimb, (zm. 1583), żony Karla von Sobottendorf z ośmioma herbami^[5].
• zespół pałacowy:
  • pałac, barokowy zbudowany na początku XVIII w., przebudowany w następnym stuleciu w latach 1910-1920. Pomimo zniszczeń z roku 1945 posiada dekoracje stiukowe wnętrz
  • gołębnik
  • altana, z końca XIX w.
  • spichlerz murowany z końca XVIII w., przebudowany w pierwszych latach XX w.
  • park i plac wokół kościoła, z XVIII w., zmiany w drugiej połowy XIX w.

inne zabytki:

• brama kościelna z attyką, z XVII w.
• oranżeria pałacowa
• figura św. Donata z XVIII w.
• obelisk ku czci żołnierzy Armii Czerwonej z 1945 r.

Szlaki turystyczne

• Nowina - Rozdroże pod Mlecznikiem - Raczyce - Henryków - Skalice - Skalickie Skałki - Skrzyżowanie nad Zuzanką - Bożnowice - Ostrężna - Miłocice - Gromnik - Jegłowa - Żeleźnik - Wawrzyszów - Grodków - Żarów - Starowice Dolne - Strzegów - Rogów - Samborowice - Szklary - Wilemowice leśniczówka - Biskupi Las - Dębowiec - Ziębice^[6]

Zobacz też

• Żeleźniki
• Żeleźnikowa Mała
• Żeleźnikowa Wielka

Przypisy

1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 163621
2. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1644 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
4. Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 149. [dostęp 2012-10-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)].
5. Żeleźnik (Eisenberg). [dostęp 2024-10-24].
6. Informacje zawarte na stronie PTTK Strzelin; dostęp: 9.07.2017

Bibliografia

• Czesław Cetwiński, 1987. Zabytki architektury w województwie wrocławskim. Wyd. Urzędu Wojewódzkiego we Wrocławiu.