Provinsar i Iran

Provinsar (farsi استان ostān, fleirtal farsi استان‌ها ostānhā) er det øvste undernasjonale området i Iran, kvar styrt av eit lokalt senter, vanlegvis den største byen i provinsen, som vert kalla hovudstad (farsi مرکز, markaz) i provinsen. Styresmaktene i provinsen vert styrt av ein generalguvernør^[1] (farsi استاندار, Ostāndār), som vert utpeikt av det iranske innanriksdepartementet og vert godkjend i regjeringa.

Noverande provinsar

Provins	Hovudstad	Areal	Folketal[2]	Folketettleik	Shahrestan (fylke)	Merknad	Kart
Alborz	Karaj	5,833 km²	2 712 400	413.6 innb./km²	4	Fram til 23. juni 2010, var Alborz ein del av Teheran-provinsen.
Ardabil	Ardabil	17 800 km²	1 270 420	70.1 innb./km²	9	Fram til 1993, var Ardabil ein del av Aust-Aserbajdsjan.[3]
Aserbajdsjan, Aust-	Tabriz	45 650 km²	3 909 652	82.3 innb./km²	19
Aserbajdsjan, Vest-	Urmia	37 437 km²	3 265 219	78.8 innb./km²	14	During the Pahlavi Dynasty Urmia was known as Rezaiyeh.[4]
Bushehr	Bushehr	22 743 km²	1 163 400	45.4 innb./km²	9	Opphavleg ein del av Fars. Fram til 1977 heite provinsen Khalij-e Fars (Persiabukta).
Chahar Mahaal og Bakhtiari	Shahrekord	16 332 km²	947 763	54.8 innb./km²	6	Fram til 1973 var ein del av Isfahan-provinsen.
Fars	Shiraz	122 608 km²	4 851 274	37.5 innb./km²	23
Gilan	Rasht	14 042 km²	2 530 696	176.7 innb./km²	16
Golestan	Gorgan	20 195 km²	1 868 819	88.0 innb./km²	11	31. mai 1997 var provinsane Aliabad, Gonbad-e-kavus, Gorgan, Kordkuy, Minudasht og Torkaman skild ut frå Mazandaran for å danne Golestan. Gorgan vart kalla Esteraba eller Astarabad fram til 1937.
Hamadan	Hamadan	19 368 km²	1 738 234	90.8 innb./km²	8	Opphavleg ein del av Kermanshah-provinsen.
Hormozgān	Bandar Abbas	70 669 km²	1 776 415	22.3 innb./km²	11	Opphavleg ein del av Kerman-provinsen. Fram til 1977 vart provinsen kalla Banader va Jazayer-e Bahr-e Oman (Hamner og øyar i Omansjøen).
Ilam	Ilam	20,133 km²	580 158	27.7 innb./km²	7	Opphavleg ein del av Kermanshah-provinsen.
Isfahan	Isfahan	107 029 km²	5 120 850	45.6 innb./km²	21	I 1986 vart somme delar av Markazi-provinsen overført til Isfahan, Semnan og Zanjan-provinsane.
Kerman	Kerman	180 836 km²	3 164 718	16.3 innb./km²	14
Kermanshah	Kermanshah	24 998 km²	1 952 434	77.8 innb./km²	13	Mellom 1950 og 1979 vart både Kermanshah-provinsen og byen kalla Kermanshahan og mellom 1979 og 1995 vart dei kalla Bakhtaran.
Khorasan, Nord-	Bojnourd	28 434 km²	863 092	30.5 innb./km²	6	29. september 2004 vart Khorasan delt inn i tre provinsar, Nord-Khorasan, Razavi Khorasan og Sør-Khorasan.
Khorasan, Razavi	Mashhad	118 884 km²	6 434 501	41.4 innb./km²	29	29. september 2004 vart Khorasan delt inn i tre provinsar, Nord-Khorasan, Razavi Khorasan og Sør-Khorasan.
Khorasan, Sør-	Birjand	151 913 km²	768 898	9.5 innb./km²	8	29. september 2004 vart Khorasan delt inn i tre provinsar, Nord-Khorasan, Razavi Khorasan og Sør-Khorasan..
Khuzestan	Ahvaz	64 055 km²	4 710 509	67.8 innb./km²	18
Kohkiluyeh og Buyer Ahmad	Yasuj	15,504 km²	713 052	42.5 innb./km²	5	Opphavleg ein del av Khuzestan-provinsen. Fram til 1990 heitte provinsen Bovir Ahmadi og Kohkiluyeh.
Kurdistan	Sanandaj	29 137 km²	1 603 011	51.3 innb./km²	9	Opphavleg ein del av Gilan.
Lorestan	Khorramabad	28 294 km²	1 760 649	62.0 innb./km²	9	Opphavleg ein del av Khuzestan-provinsen.
Markazi	Arak	29 130 km²	1 429 475	48.5 innb./km²	10	Opphavleg ein del av Mazandaran. I 1986 vart somme delar av Markazi overført til Isfahan, Semnan og Zanjan-provinsen.
Mazandaran	Sari	23 701 km²	3 283 582	129.7 innb./km²	15
Qazvin	Qazvin	15 549 km²	1 273 761	77.3 innb./km²	5	31. desember 1996 vart fylka Qazvin og Takestan skilde ut frå Zanjan-provinsen for å danne provinsen Qazvin.
Qom	Qom	11 526 km²	1 292 283	99.9 innb./km²	1	Fram til 1995 var Qom ein shahrestan i Teheran-provinsen.
Semnan	Semnan	97 491 km²	702 360	6.5 innb./km²	4	Opphavleg ein del av Mazandaran. I 1986, some parts of Markazi province were transferred to Isfahan, Semnan, and Zanjan provinsar.
Sistan og Balutsjistan	Zahedan	181 785 km²	2 775 014	13.9 innb./km²	8	Fram til 1986 vart provinsen kalla Balutsjistan og Sistan.
Teheran	Teheran	18 814 km²	13 267 637	647.6 innb./km²	13	Fram til 1986 var Teheran ein del av Markazi.
Yazd	Yazd	129 285 km²	1 138 533	8.3 innb./km²	10	Opphavleg ein del av Isfahan. I 1986 vart Kerman-provinsen overført til Yazd-provinsen. I 2002 vart Tabas shahrestan (areal: 55 344 km²) overført frå Khorasan-provinsen til Yazd.
Zanjan	Zanjan	21 773 km²	1 057 461	46.6 innb./km²	7	Opphavleg ein del av Gilan. I 1986 vart del av Markazi overført til Isfahan, Semnan og Zanjan-provinsen.
Iran (Totalt)	Teheran	1 628 554 km²	79 926 270	46.1 innb./km²	342

Sjå òg

• Fylke i Iran
• Iransk geografi
• Nord-Iran
• Undernasjonale område i Iran

Kjelder

• Denne artikkelen bygger på «Provinces of Iran» frå Wikipedia på engelsk, den 6. mars 2021.
  • Wikipedia på engelsk oppgav desse kjeldene:

1. IRNA, Online Edition. «Paris for further cultural cooperation with Iran». Arkivert frå originalen 23. oktober 2007. Henta 6. mars 2021. 
2. «National census 2016». amar.org.ir. Henta 6. mars 2021. []
3. Chamber Society, Iranian. «Ardabil-provinsen». Henta 6. mars 2021. ^{[daud lenkje]}
4. «Urmia». Henta 6. mars 2021. 

Bakgrunnsstoff

Commons har multimedium som gjeld: Provinsar i Iran