Roland Mark Schoeman (Pretoria, 3 juli1980) is een Zuid-Afrikaansezwemmer en een van de leden van het team dat goud won op de 4x100 meter vrije slag tijdens de Olympische Spelen van Athene. Schoeman was de wereldrecordhouder op de 50 meter vrije slag kortebaan.
Twee jaar later maakte hij zijn olympische debuut in Sydney met een tiende plaats op de 50 meter vrije slag en een vijftiende plaats op de dubbele afstand. Met de 4x100 meter vrije slag estafette was een elfde plaats in de series het eindstation.
In 2001 nam hij deel aan het wereldkampioenschappen zwemmen 2001 in Fukuoka waar hij de bronzen medaille opeiste op de 50 meter vrije slag. Daarnaast bereikte hij nog de vierde plaats op de 50 meter vlinderslag en de zeventiende op de 100 meter vrije slag.
Bij de Gemenebestspelen 2002 in Manchester won Roland Schoeman zijn eerste internationale gouden medaille, op de 50 meter vrije slag. Hij ging uiteindelijk met drie medailles naar huis doordat hij zilver won op zowel de 50 meter vlinderslag en de 4x100 meter vrije slag.
De wereldkampioenschappen zwemmen 2003 in Barcelona was geen groot succes na uitschakeling in de series van zowel de 50 als de 100 meter vrije slag. Een vijfde plaats op de 50 meter vlinderslag was zijn beste resultaat, daarnaast hij met de 4x100 meter vrije slag estafette als achtste.
Op de wereldkampioenschappen zwemmen 2005 in het CanadeseMontreal won Schoeman zijn eerste mondiale titels op de 50 meter vrije slag en de 50 meter vlinderslag, op die laatste afstand brak hij ook het wereldrecord. Hij pakte net als een jaar eerder tijdens de Spelen het zilver op de 100 meter vrije slag ditmaal achter Filippo Magnini.
Van de Gemenebestspelen 2006 in MelbourneAustralië kwam hij thuis met drie maal goud, op de 50 meter vrije slag, 50 meter vlinderslag en de 4x100 meter vrije slag estafette. Op het koningsnummer, de 100 m vrije slag, behaalde hij de bronzen medaille.
Twaalf maanden later ging Schoeman terug naar Melbourne voor de wereldkampioenschappen zwemmen 2007. Ditmaal kwam hij thuis met eenmaal goud op de 50 meter vlinderslag, daarnaast werd hij zevende op de 50 en de 100 meter vrije slag. Met de estafette ploeg 4x100 meter vrije slag werd hij vierde.
De Olympische Zomerspelen 2008 leverde Schoeman geen medailles op, twee zevende plaatsen op de 50 meter en 4x100 meter vrije slag waren zijn prestaties in Peking.
2009-heden
Op de wereldkampioenschappen zwemmen 2009 in Rome werd de Zuid-Afrikaan uitgeschakeld in de halve finales van zowel de 50 meter vrije slag als de 50 meter vlinderslag, op de 100 meter vrije slag kwam hij niet door de series. Samen met Lyndon Ferns, Graeme Moore en Darian Townsend eindigde hij als vijfde op de 4x100 meter vrije slag.
In Irvine nam Schoeman deel aan de Pan Pacific kampioenschappen zwemmen 2010. Op dit toernooi veroverde hij de bronzen medaille op de 50 meter vlinderslag, op zowel de 50 als de 100 meter vrije slag strandde hij in de series. Op de 4x100 meter vrije slag legde hij samen met Lyndon Ferns, Gideon Louw en Graeme Moore beslag op de bronzen medaille. Tijdens de Gemenebestspelen 2010 in Delhi sleepte de Zuid-Afrikaan de zilveren medaille op de 50 meter vrije slag en de bronzen medaille op de 50 meter vlinderslag in de wacht. Samen met Graeme Moore, Gideon Louw en Darian Townsend veroverde hij de bronzen medaille op de 4x100 meter vrije slag. Op de wereldkampioenschappen kortebaanzwemmen 2010 in Dubai eindigde Schoeman als vierde op de 50 meter schoolslag, op zowel de 50 meter vrije slag als de 50 meter vlinderslag werd hij uitgeschakeld in de series.
In Shanghai nam de Zuid-Afrikaan deel aan de wereldkampioenschappen zwemmen 2011. Op dit toernooi strandde hij in de halve finales van zowel de 50 meter vrije slag als de 50 meter vlinderslag.
