PROFILBARU.COM

Plooivleugelwespen
	Duitse wesp (Vespula germanica)
Taxonomische indeling
Rijk:	Animalia (Dieren)
Stam:	Arthropoda (Geleedpotigen)
Klasse:	Insecta (Insecten)
Orde:	Hymenoptera (Vliesvleugeligen)
Onderorde:	Apocrita
Superfamilie:	Vespoidea (Wespachtigen)
Familie
	Vespidae;
	Afbeeldingen op Wikimedia Commons
	Plooivleugelwespen op Wikispecies
Portaal	Biologie ; Insecten

De plooivleugelwespen (Vespidae) zijn een familie van de wespachtigen (Vespoidea). De familie komt over de hele wereld voor en telt duizenden soorten. Vrijwel alle bekende sociale (kolonievormende) wespensoorten behoren tot de plooivleugelwespen. Van de soorten die in gematigde gebieden leven, blijft aan het eind van de zomer alleen een bevruchte koningin achter; de rest van het nest sterft.

Kenmerken

Plooivleugelwespen danken de naam aan de geplooide vleugels, deze worden opgevouwen in rust waardoor het lijkt of de vleugels erg smal zijn. De lichaamslengte varieert van 0,4 tot 3,6 cm. Ze zijn bijna allemaal zwart met gele dwarsbanden en ze kunnen pijnlijk steken.

Leefwijze

De larven worden gevoed met fijngeknaagde insecten, de larven geven een zoete vloeistof af die wordt opgenomen door de wespen. De meeste soorten maken het nest van zand, maar sommige soorten, zoals de papierwespen en de veldwespen, maken een nest van gekauwde plantenvezels. Ze vliegen vaak ver van het nest, op zoek naar prooidieren.

Verspreiding en leefgebied

Deze familie komt wereldwijd voor in allerlei habitats.

Indeling

Eumeninae: Leem- of metselwespen
Euparagiinae: Een kleine groep van 9 soorten uit zuidelijk Noord-Amerika
Masarinae: Honingwespen
Polistinae: Veldwespen
Stenogastrinae: Hangwespen, komen voor in Azië
Vespinae: Papierwespen

Geslachten

(Indicatie van aantallen soorten per geslacht tussen haakjes)

Alastor (5)
Allodynerus (6)
Ancistrocerus (25)
Antepipona (8)
Brachyodynerus (1)
Celonites (6)
Cephalochilus (1)
Ceramius (8)
Cyrtolabulus (1)
Chlorodynerus (1)
Delta (1)
Discoelius (2)
Dolichovespula Rohwer, 1916 (7)
Eumenes Latreille, 1802 (13)
Eumicrodynerus (2)
Euodynerus (15)
Eustenancistrocerus (3)
Gymnomerus (1)
Hemipterochilus (3)
Ischnogasteroides (1)
Jucancistrocerus (1)
Jugurtia (1)
Katamenes (5)
Leptochilus (31)
Microdynerus (22)
Odynerus Latreille, 1802 (20)
Onychopterocheilus (6)
Parachartergus (2)
Paragymnomerus (3)
Pareumenes (1)
Parodontodynerus (1)
Polistes (11)
Pseudepipona (11)
Psiliglossa (1)
Pterocheilus (1)
Quartinia (6)
Raphiglossa (1)
Rhynchium (1)
Stenancistrocerus (1)
Stenodynerus (15)
Symmorphus (10)
Syneuodynerus (1)
Tachyancistrocerus (2)
Tropidodynerus (3)
Vespa Linnaeus, 1758 (4)
Vespula Thomson, 1869 (4)
Zethus Fabricius, 1804 (1)

In Nederland waargenomen soorten

Genus: Allodynerus
- Allodynerus delphinalis
- Allodynerus rossii
Genus: Ancistrocerus
- Ancistrocerus antilope
- Ancistrocerus auctus
- Ancistrocerus claripennis
- Ancistrocerus dusmetiolus
- Ancistrocerus gazella
- Ancistrocerus ichneumonideus
- Ancistrocerus nigricornis
- Ancistrocerus oviventris
- Ancistrocerus parietinus
- Ancistrocerus parietum - (Gewone muurwesp)
- Ancistrocerus scoticus
- Ancistrocerus trifasciatus
Genus: Delta
- Delta esuriens
Genus: Discoelius
- Discoelius dufourii
- Discoelius zonalis - (Behangerswesp)
Genus: Dolichovespula
- Dolichovespula adulterina - (Gewone koekoekswesp)
- Dolichovespula media - (Middelste wesp)
- Dolichovespula norwegica - (Noorse wesp)
- Dolichovespula omissa - (Boskoekoekswesp)
- Dolichovespula saxonica - (Saksische wesp)
- Dolichovespula sylvestris - (Boswesp)
Genus: Eumenes
- Eumenes coarctatus
- Eumenes coronatus
- Eumenes papillarius
- Eumenes pedunculatus
Genus: Euodynerus
Genus: Gymnomerus
- Gymnomerus laevipes
Genus: Microdynerus
- Microdynerus exilis
- Microdynerus nugdunensis
- Microdynerus timidus - (Kleine dwergleemwesp)
Genus: Odynerus
- Odynerus melanocephalus
- Odynerus reniformis
- Odynerus spinipes - (Gewone schoorsteenwesp)
Genus: Polistes
- Polistes biglumis - (Bergveldwesp)
- Polistes dominula - (Franse veldwesp)
- Polistes gallicus - (Cryptische of Gallische veldwesp)
- Polistes nimpha - (Groefkopveldwesp)
Genus: Pseudepipona
- Pseudepipona herrichii - (Rode metselwesp)
Genus: Pterocheilus
- Pterocheilus phaleratus - (Baardwesp)
Genus: Stenodynerus
Genus: Symmorphus
- Symmorphus angustatus
- Symmorphus bifasciatus
- Symmorphus connexus
- Symmorphus crassicornis
- Symmorphus debilitatus
- Symmorphus fuscipes
- Symmorphus gracilis
- Symmorphus murarius
Genus: Vespa
- Vespa crabro - (Europese hoornaar)
- Vespa velutina - (Aziatische hoornaar)
Genus: Vespula
- Vespula austriaca - (Oostenrijkse wesp)
- Vespula germanica - (Duitse wesp)
- Vespula rufa - (Rode wesp)
- Vespula vulgaris - (Gewone wesp)

Externe links

Overzicht Vespidae op waarneming.nl

Bronnen, noten en/of referenties

David Burnie (2001) - Animals, Dorling Kindersley Limited, London. ISBN 90-18-01564-4 (naar het Nederlands vertaald door Jaap Bouwman en Henk J. Nieuwenkamp).