Hieronder volgt een lijst van landen van de wereld in 1940.
Uitleg
- Op 1 januari 1940 waren er 65 onafhankelijke staten die door een ruime meerderheid van de overige staten erkend werden (inclusief Andorra[1], exclusief Nieuw-Zeeland[2] en Australië en exclusief vazalstaten). In 1940 verdwenen Nederland, België, Luxemburg, Denemarken, Noorwegen, Frankrijk, IJsland, Estland, Letland en Litouwen als onafhankelijke staten.
- De in grote mate onafhankelijke Britse dominions zijn weergegeven onder het kopje dominions van het Britse Rijk.
- Alle de facto onafhankelijke staten zonder ruime internationale erkenning zijn weergegeven onder het kopje niet algemeen erkende landen.
- Afhankelijke gebieden en gebieden die vaak als afhankelijk gebied werden beschouwd, zijn weergegeven onder het kopje niet-onafhankelijke gebieden. Deze lijst bevat ook vazalstaten en bezette gebieden onder militair bestuur. Geannexeerde gebieden zijn hier niet weergegeven.
- Autonome gebieden en micronaties zijn niet op deze pagina weergegeven.
Staatkundige veranderingen in 1940
Algemeen erkende landen
A
B
C
D
E
Korte landsnaam (Nederlands)
|
Officiële landsnaam (Nederlands)
|
Korte landsnaam (oorspronkelijke taal/talen)
|
Ecuador
|
Republiek Ecuador
|
Spaans: Ecuador
|
El Salvador
|
Republiek El Salvador
|
Spaans: El Salvador
|
Estland (tot 17 juni)
|
Republiek Estland
|
Estlands: Eesti
|
F
Korte landsnaam (Nederlands)
|
Officiële landsnaam (Nederlands)
|
Korte landsnaam (oorspronkelijke taal/talen)
|
Finland[8]
|
Republiek Finland
|
Fins: Suomi Zweeds: Finland
|
Frankrijk[4] (tot 22 juni)
|
Franse Republiek
|
Frans: France
|
G
Korte landsnaam (Nederlands)
|
Officiële landsnaam (Nederlands)
|
Korte landsnaam (oorspronkelijke taal/talen)
|
Griekenland
|
Koninkrijk Griekenland
|
Grieks: Hellas / 'Ελλας
|
Guatemala
|
Republiek Guatemala
|
Spaans: Guatemala
|
H
Korte landsnaam (Nederlands)
|
Officiële landsnaam (Nederlands)
|
Korte landsnaam (oorspronkelijke taal/talen)
|
Haïti
|
Republiek Haïti
|
Frans: Haïti
|
Honduras
|
Republiek Honduras
|
Spaans: Honduras
|
Hongarije
|
Koninkrijk Hongarije
|
Hongaars: Magyarország
|
I
J
L
Korte landsnaam (Nederlands)
|
Officiële landsnaam (Nederlands)
|
Korte landsnaam (oorspronkelijke taal/talen)
|
Letland (tot 17 juni)
|
Republiek Letland
|
Lets: Latvija
|
Liberia
|
Republiek Liberia
|
Engels: Liberia
|
Liechtenstein
|
Vorstendom Liechtenstein
|
Duits: Liechtenstein
|
Litouwen (tot 15 juni)
|
Republiek Litouwen
|
Litouws: Lietuva
|
Luxemburg (tot 10 mei)
|
Groothertogdom Luxemburg
|
Duits: Luxemburg Frans: Luxembourg
|
M
Korte landsnaam (Nederlands)
|
Officiële landsnaam (Nederlands)
|
Korte landsnaam (oorspronkelijke taal/talen)
|
Mexico[3]
|
Verenigde Mexicaanse Staten
|
Spaans: México
|
Monaco[10]
|
Vorstendom Monaco
|
Frans: Monaco
|
N
P
R
Korte landsnaam (Nederlands)
|
Officiële landsnaam (Nederlands)
|
Korte landsnaam (oorspronkelijke taal/talen)
|
Roemenië
|
Koninkrijk Roemenië
|
Roemeens: România
|
S
Korte landsnaam (Nederlands)
|
Officiële landsnaam (Nederlands)
|
Korte landsnaam (oorspronkelijke taal/talen)
|
San Marino
|
Republiek San Marino
|
Italiaans: San Marino
|
Saoedi-Arabië
|
Koninkrijk Saoedi-Arabië
|
Arabisch: al-ʿArabiya as-Saʿūdiyya / العربيّة السعودية
|
Sovjet-Unie[3][8]
|
Unie van Socialistische Sovjetrepublieken (USSR)
|
Russisch: Sovjetski Sojoez / Советский Союз
|
Spanje[4]
|
Spaanse Staat
|
Spaans: España
|
T
Korte landsnaam (Nederlands)
|
Officiële landsnaam (Nederlands)
|
Korte landsnaam (oorspronkelijke taal/talen)
|
Thailand
|
Koninkrijk Thailand
|
Thai: Prathet Thai / ประเทศไทย
|
Turkije
|
Republiek Turkije
|
Turks: Türkiye
|
U
Korte landsnaam (Nederlands)
|
Officiële landsnaam (Nederlands)
|
Korte landsnaam (oorspronkelijke taal/talen)
|
Uruguay
|
Republiek ten oosten van de Uruguay
|
Spaans: Uruguay
|
V
Z
Dominions van het Britse Rijk
De dominions van het Britse Rijk hadden een grote mate van onafhankelijkheid. Met het Statuut van Westminster (1931) werden de dominions onafhankelijk van het Verenigd Koninkrijk, maar in onderstaande dominions was het statuut nog niet geratificeerd door de lokale parlementen. Newfoundland was de jure ook een dominion van het Britse Rijk, maar had in 1934 het zelfbestuur opgegeven.
Korte landsnaam (Nederlands)
|
Officiële landsnaam (Nederlands)
|
Korte landsnaam (oorspronkelijke taal/talen)
|
Australië[3][4]
|
Gemenebest Australië
|
Engels: Australia
|
Nieuw-Zeeland[4]
|
Dominion Nieuw-Zeeland
|
Engels: New Zealand
|
Niet algemeen erkende landen
In onderstaande lijst zijn landen opgenomen die een ruime internationale erkenning misten, maar wel de facto onafhankelijk waren en de onafhankelijkheid hadden uitgeroepen.
Korte landsnaam (Nederlands)
|
Officiële landsnaam (Nederlands)
|
Korte landsnaam (oorspronkelijke taal/talen)
|
(tot 30 juni) Mongolië[12] (vanaf 30 juni)
|
Volksrepubliek Mongolië
|
Mongools: Mongol Uls / Монгол Улс /
|
Tibet[13]
|
Tibet
|
Tibetaans: Bod / བོད་
|
Niet-onafhankelijke gebieden
Hieronder staat een lijst van afhankelijke gebieden inclusief Åland en Spitsbergen.
Amerikaans-Britse condominia
Amerikaanse niet-onafhankelijke gebieden
De Amerikaanse Maagdeneilanden, de Filipijnen en Puerto Rico waren organized unincorporated territories, wat wil zeggen dat het afhankelijke gebieden waren van de Verenigde Staten met een bepaalde vorm van zelfbestuur. Daarnaast waren er nog een aantal unorganized unincorporated territories: Amerikaans-Samoa, Baker, Guam, Howland, Jarvis, Johnston, Kingman, Midway, Navassa, de Panamakanaalzone, de Petreleilanden, Quita Sueño, Roncador, Serrana, Serranilla, de Swaneilanden en Wake. Deze gebieden waren ook afhankelijke gebieden van de VS, maar kenden geen vorm van zelfbestuur. Alaska en Hawaï waren als organized incorporated territories een integraal onderdeel van de VS en zijn derhalve niet in onderstaande lijst opgenomen.
Diverse eilandgebieden werden door de Verenigde Staten geclaimd als unorganized unincorporated territories, maar werden door andere landen bestuurd. De eilandgebieden Birnie, Caroline, Fanning, Flint, Funafuti, Gardner, Kersteiland, Malden, McKean, Nukufetau, Nukulaelae, Niulakita, Phoenix, Starbuck, Sydney, Vostok en Washington vielen onder het bestuur van het Verenigd Koninkrijk (als onderdeel van de Gilbert- en Ellice-eilanden). De eilandgebieden Manihiki, Penrhyn, Pukapuka en Rakahanga vielen onder het bestuur van de Nieuw-Zeeland (als onderdeel van de Cookeilanden); en de eilandgebieden Atafu, Bowditch en Nukunonu vielen onder het bestuur van Nieuw-Zeeland (als onderdeel van de Unie-eilanden, die bestuurd werden vanuit West-Samoa).
Australisch-Brits-Nieuw-Zeelandse niet-onafhankelijke gebieden
Australische niet-onafhankelijke gebieden
De externe territoria van Australië werden door de Australische overheid gezien als een integraal onderdeel van Australië, maar werden vaak toch beschouwd als afhankelijke gebieden van Australië.
Belgische niet-onafhankelijke gebieden
Brits-Franse condominia
Britse niet-onafhankelijke gebieden
In onderstaande lijst zijn onder meer de Britse (kroon)kolonies en protectoraten weergegeven. Jersey, Guernsey en Man hadden als Britse Kroonbezittingen niet de status van kolonie, maar hadden een andere relatie tot het Verenigd Koninkrijk. Bhutan, Brunei, de Gefedereerde Maleise Staten, Johor, Kedah, Kelantan, Perlis, Sarawak, Terengganu en Tonga stonden als protected states onder Britse protectie, maar waren, in tegenstelling tot daadwerkelijke protectoraten, grotendeels autonoom aangaande interne aangelegenheden. De Britse Salomonseilanden, Canton en Enderbury (een Amerikaans-Brits condominium), Fiji (inclusief de Pitcairneilanden), de Gilbert- en Ellice-eilanden, de Nieuwe Hebriden (een Brits-Frans condominium) en Tonga werden door één enkele vertegenwoordiger van de Britse Kroon bestuurd onder de naam Britse West-Pacifische Territoria, maar zijn wel apart in de lijst opgenomen. Basutoland, Beetsjoeanaland en Swaziland werden door een vertegenwoordiger bestuurd onder de naam High Commission Territories, maar zijn ook apart in de lijst opgenomen. Bahrein, Koeweit, Muscat en Oman, Qatar en de Verdragsstaten waren protected states en vielen als zodanig onder de Persian Gulf Residency. Ook deze landen zijn apart in de lijst opgenomen. Newfoundland was de jure een onafhankelijk dominion, maar had in 1934 het zelfbestuur opgegeven. Brits-Indië is de term die refereert aan het Britse gezag op het Indische subcontinent. Het bestond uit gebieden die onder direct gezag vielen van de Britse Kroon (het eigenlijke Brits-Indië) en vele semi-onafhankelijke vorstenlanden (princely states) die door hun eigen lokale heersers werden bestuurd, maar onderhorig waren aan de Britse kolonisator. Deze vorstenlanden staan niet in onderstaande lijst vermeld, maar zijn weergegeven op de pagina vorstenlanden van Brits-Indië. Noord-Borneo viel officieel onder de suzereiniteit van het Sultanaat Sulu, maar stond onder Britse protectie en is derhalve wel opgenomen in onderstaande lijst. Het Koninkrijk Egypte was sinds 1922 de jure onafhankelijk van het Verenigd Koninkrijk, maar stond tot aan de staatsgreep door de Vrije Officieren in 1952 onder grote Britse invloed.
Deense niet-onafhankelijke gebieden
Faeröer was een provincie van Denemarken en was dus eigenlijk een integraal onderdeel van dat land. Op 9 april werd Denemarken door Duitsland bezet. De Deense overzeese gebieden Faeröer en Groenland werden hierdoor zichzelf besturende gebieden. De Faeröer werden echter op 12 april door de Britten bezet.
Duitse niet-onafhankelijke gebieden
Finse niet-onafhankelijke gebieden
Åland maakte eigenlijk integraal onderdeel uit van Finland, maar heeft sinds de Vrede van Parijs (1856) een internationaal erkende speciale status met grote autonomie.
Korte landsnaam (Nederlands)
|
Status
|
Korte landsnaam (oorspronkelijke taal/talen)
|
Åland
|
Autonoom gebied
|
Zweeds: Åland
|
Franse niet-onafhankelijke gebieden
Het Europese deel van Frankrijk stond vanaf 1940 onder Duitse bezetting of de vazalregering van Vichy-Frankrijk. De Franse overzeese gebiedsdelen stonden ook onder controle van Vichy-Frankrijk, met uitzondering van Frans-Equatoriaal-Afrika (vanaf augustus), Frans-Kameroen (vanaf 28 augustus), Frans-Indië (vanaf 9 september), Nieuw-Caledonië (vanaf 24 september) en Frans-Oceanië (vanaf 2 september), die onder controle stonden van de Vrije Fransen. De Franse Antillen en Guyana bestonden uit Frans-Guyana, Inini, Saint-Pierre en Miquelon, Martinique en Guadeloupe. Frans-West-Afrika was een federatie van Franse koloniën bestaande uit Dahomey, Frans-Guinea, Frans-Soedan, Ivoorkust, Mauritanië, Niger en Senegal. Frans-Equatoriaal Afrika was een kolonie die bestond uit vier territoria: Gabon, Midden-Congo, Oubangui-Chari en Tsjaad. De Unie van Indochina, ofwel Frans-Indochina, was een federatie die bestond uit het Protectoraat Cambodja, het Koninkrijk Laos, het Protectoraat Annam, het Protectoraat Tonkin en de kolonie Frans-Cochin-China. Het Frans Mandaat voor Syrië en Libanon was een mandaatgebied dat bestond uit Libanon en Syrië. De onderdelen van dit mandaat zijn echter wel afzonderlijk weergegeven. Algerije werd, met uitzondering van de zuidelijke territoria, bestuurd als een integraal onderdeel van Frankrijk en stond vanaf 1940 onder controle van Vichy-Frankrijk, maar is wel apart in de lijst opgenomen.
Internationale niet-onafhankelijke gebieden
Korte landsnaam (Nederlands)
|
Status
|
Korte landsnaam (oorspronkelijke taal/talen)
|
Tanger (tot 14 juni)
|
Militaire bezetting
|
Arabisch: Ṭanjah / طنجة Spaans: Tánger
|
Italiaanse niet-onafhankelijke gebieden
Japanse niet-onafhankelijke gebieden
Nederlandse niet-onafhankelijke gebieden
Tijdens de Duitse bezetting van Nederland stonden de Nederlandse koloniën onder gezag van de Nederlandse regering in ballingschap.
Nieuw-Zeelandse niet-onafhankelijke gebieden
Noorse niet-onafhankelijke gebieden
Spitsbergen maakte eigenlijk integraal onderdeel uit van Noorwegen, maar had volgens het Spitsbergenverdrag een internationaal erkende speciale status met grote autonomie. Jan Mayen viel niet onder het Spitsbergenverdrag, maar werd wel bestuurd door de gouverneur van Spitsbergen. Tijdens de Duitse bezetting van Noorwegen stond Jan Mayen niet onder Duitse bezetting.
Portugese niet-onafhankelijke gebieden
Niet-onafhankelijke gebieden van de Sovjet-Unie
Spaanse niet-onafhankelijke gebieden
Zuid-Afrikaanse niet-onafhankelijke gebieden
Zie ook
Bronnen, noten en referenties
Lijsten van landen naar jaar