Bart Van Loo

Bart Van Loo
Bart Van Loo (2013) Foto: Koen Broos
Algemene informatie
Geboren	1 februari 1973
Geboorte­plaats	Herentals[1][2]
Land	België
Beroep	auteur en conferencier
Werk
Jaren actief	sinds 2006
Periode	21ste eeuw
Genre	non-fictie
Thema's	Frankrijk, Franse geschiedenis en cultuur, geschiedenis van de Lage Landen,
Bekende werken	Chanson / Napoleon / De Bourgondiërs
Uitgeverij	De Bezige Bij
Dbnl-profiel
Website
Portaal    Literatuur

Bart Van Loo (Herentals, 1 februari 1973) is een Vlaams auteur en conferencier. Zijn boeken zijn vaak gerelateerd aan de Franse geschiedenis en cultuur. Met zijn bestseller Chanson. Een gezongen geschiedenis van Frankrijk raakte hij bekend bij het grote publiek.

Van Loo wordt regelmatig in de media opgevoerd als Frankrijkkenner. In het voorjaar van 2012 was hij een centrale gast in De Laatste Show. Later volgde een reeks chansoncolleges in De Wereld Draait Door. Met zijn lezingen, optredens en voorstellingen doorkruist hij Vlaanderen en Nederland.

In 2019 verscheen De Bourgondiërs. Aartsvaders van de Lage Landen.

Levensloop

Studie en debuut

Van Loo studeerde Romaanse filologie aan de Universiteit Antwerpen. Na zijn studie gaf hij enkele jaren Frans in het middelbaar onderwijs. Van Loo was medewerker van Knack, Streven, Tertio en De Leeswolf. Van 2007 tot 2014 was hij bestuurslid van PEN Vlaanderen.

In 2006 werd hij fulltime schrijver en verscheen zijn debuut Parijs retour. Literaire reisgids voor Frankrijk. Voor dit boek kreeg hij de Groene Waterman Publieksprijs. Parijs retour is het relaas van een reis in de sporen van de beroemde auteurs die de Franse 19e eeuw een gezicht gaven: Victor Hugo, Alexandre Dumas, George Sand, Honoré de Balzac, Émile Zola, Alphonse Daudet, Guy de Maupassant en Gustave Flaubert.

Frankrijktrilogie

In april 2008 verscheen Als kok in Frankrijk. Literaire recepten en culinaire verhalen, een ludiek essay over de Franse gastronomie en de culinaire charmes van literaire meesterwerken. Zijn derde boek O vermiljoenen spleet! Seks, erotiek en literatuur volgde in 2010, een geschiedenis van de voornamelijk Franse erotische literatuur. In 2011 bundelde De Bezige Bij zijn drie Frankrijkboeken tot het meer dan duizend bladzijden tellende Eten! Lezen! Vrijen! De Frankrijktrilogie; in 2016 volgde een handzame pocketeditie.

Prille dertigers en zeker jongeren die bij de namen Charles Baudelaire, Émile Zola, Louis-Ferdinand Céline, Georges Brassens, Serge Gainsbourg, Jacques Tati, Louis de Funès of Auguste Escoffier meer kunnen bedenken dan twee trefwoorden zijn dun gezaaid. Dat is spijtig, omdat er veel schoonheid en inzichten dreigen verloren te gaan. Ik wil graag een pleitbezorger zijn voor een cultuur die steeds meer in de verdrukking komt.

— Bart Van Loo

Willem Elsschot & theater

In 2009 schreef hij met Vitalski de dialoog Oot Kwizien Literair. De twee voerden de voorstelling op in de theaterseizoenen 2009-2010 en 2010-2011 - Van Loos eerste theaterproject.

In 2010 publiceerde Van Loo het boek Elsschot, Antwerpen en Coraline. In een mengeling van autobiografie en fictie doet de auteur uit de doeken 'hoe je met het oeuvre van Elsschot een Française kunt verleiden'.

Doorbraak

In het najaar van 2011 volgde Chanson. Een gezongen geschiedenis van Frankrijk, een muzikale slalom door de Franse geschiedenis, een zoektocht naar de ziel van het chanson. Op basis van dit boek maakte hij samen met Claude Blondeel en Warre Borgmans de gelijknamige radioreeks voor Klara. Er volgde een door hem samengestelde dubbel-cd met Franse chansons. Nadien kwamen nog twee compilaties.

In het voorjaar van 2012 verzorgde hij een Frankrijkrubriek in De Laatste Show (Vlaamse televisie). Nadien volgde een chansoncollege in de Nederlandse talkshow De Wereld Draait Door (2012-2013). Samen met Karl Vannieuwkerke trok Van Loo in een oude Citroën DS door Frankrijk, een queeste naar de roots van De Ronde van Frankrijk met ook aandacht voor gastronomie, literatuur en chanson. Dat resulteerde in een reeks van vier afleveringen die uitgezonden werden in juni 2013.

In 2014 volgde de muzikale theatershow Chanson. Une belle histoire, samen met Eddy et les Vedettes, die meerdere seizoenen zou lopen. Nadat hij met zijn chanson-boek voor het eerst als auteur een groot publiek had aangesproken, zou hij vervolgens met de op het boek gebaseerde voorstelling ook doorbreken als podiumartiest.

Napoleon

In Napoleon. De schaduw van de revolutie (2014) verweeft Van Loo het verhaal van de Franse keizer met de woelige geschiedenis van de Franse Revolutie, en schetst hij hem als een ambivalent figuur die zodra hij de absolute macht heeft verworven heel wat idealen van de Revolutie zou verraden. In 2017 volgde de gelijknamige theatervoorstelling waarin Van Loo zijn familiegeschiedenis naast die van Bonaparte legt en speelt met de tegenstellingen die Napoleon nog steeds oproept; met muziek van Geert Hellings en beelden van Koen Broucke.

De Bourgondiërs

In 2019 verscheen het vuistdikke boek De Bourgondiërs^[3]. Aartsvaders van de Lage Landen waarin Van Loo volgens prof. em. Wim Blockmans de recentste stand van het historisch onderzoek naar de Bourgondische tijd verwerkt. Hij beperkt zich niet tot de vermaarde hertogen, maar laat zijn verhaal wortel schieten in de vroege middeleeuwen en trekt door tot aan Karel V, die hij als de laatste Bourgondiër beschouwt. Evenmin beperkt hij zich tot veldslagen en politieke steekspelen, maar gaat hij ook op zoek naar de artistieke ziel van de late middeleeuwen en heeft hij aandacht voor cultuurhistorische elementen als geloof, gastronomie, tijdsbesef etc. Naar eigen zeggen raakte hij al vroeg geboeid in deze periode door de lugubere prent van het door de wolven verscheurde lijk van Karel de Stoute in de sneeuw bij Nancy uit de zesdelige geïllustreerde uitgave 's Lands Glorie (plaat 182, Deel III) van uitgeverij Artis-Historia.^[4] Het boek kadert in het genre Histoire événementielle^[5] en slaagt er snel in veel lezers te bekoren. In de pers wordt er regelmatig naar De Bourgondiërs verwezen, o.a. als een van de mogelijke redenen voor de verhoogde interesse voor geschiedenis bij het grote publiek.^{[6][7][8][9][10][11]}

Datzelfde jaar volgde nog een podcast - zelf verteld door de auteur die nadien ook tekende voor de Franse versie - en vanaf 2020 ook een theatertournee. De rechten van het boek werden verkocht aan tien landen. The Burgundians werd opgenomen in 'Best Books 2021' van The Times. Begin 2023 waren er ruim 330.000 exemplaren van het boek verkocht, waarvan 100.000 in vertaling.

Bibliografie

• Parijs retour. Literaire reisgids voor Frankrijk (2006)
• Als kok in Frankrijk. Literaire recepten en culinaire verhalen (2008)
• O vermiljoenen spleet! Seks, erotiek en literatuur (2010)
• Elsschot, Antwerpen en Coraline (2010, met foto's van Alain Giebens)
• Frankrijktrilogie. Eten! Lezen! Vrijen! (2011, bundeling van eerste drie boeken) - in 2016 volgde een pocketeditie.
• Chanson. Een gezongen geschiedenis van Frankrijk (2011) - in 2012 volgde een geïllustreerde editie Chanson illustrée.
• Bleu Blanc Rouge. Reis door Frankrijk in 80 vragen (2012)
• Napoleon. De schaduw van de revolutie (2014)
• De Bourgondiërs. Aartsvaders van de Lage Landen (2019)
• Mijn Frankrijk: Literatuur, cuisine, erotiek en chanson (2022, bundeling van Van Loo's vier Frankrijkboeken: "Parijs retour", "Als kok in Frankrijk", "O vermiljoenen spleet!" en "Chanson")
• Stoute Schoenen. In de voetsporen van de Bourgondiërs (2024)^[12]

Bestseller 60

Boeken met noteringen in de Nederlandse Bestseller 60	Jaar van verschijnen	Datum van binnenkomst	Hoogste positie	Aantal weken	Opmerkingen[13]
Napoleon. De schaduw van de revolutie	2014	26-11-2014	51	1
De Bourgondiërs	2019	23-01-2019	3	38
Stoute schoenen	2024	11-09-2024	12	9

Theater

• Oot kwisien literair (2009-2010, samen met Vitalski)
• Chanson. Une belle histoire (2014-2015, samen met Eddy et les Vedettes)
• Napoleon. De schaduw van de revolutie (2017-2018, met muziek van Geert Hellings en beelden van Koen Broucke)
• De Bourgondiërs (2021-2023, scenografie Bart De Koster)

Cd's (samensteller)

• Chanson. Een gezongen geschiedenis van Frankrijk (2011, EMI, dubbel-cd, gouden plaat)
• Frankrijktrilogie. Chanson volume II" (2012, EMI, drie cd's)
• Bleu Blanc Rouge. Reis door Frankrijk in 70 chansons (2013, EMI, drie cd's)

Radio

• Chanson. Een gezongen geschiedenis van Frankrijk (2011, Radio Klara, 16 uur radio, met Warre Borgmans en Claude Blondeel, reeks geproduceerd door Rolly Smeets en Annick Lesage, genomineerd voor de Prix Europa.^[14])
• Franse rubriek tijdens de Ronde van Frankrijk (2015, 2016, 2017, 2018 en 2019 op Radio 2)
• Zie ook bij "Podcast"

TV

• Wekelijkse Frankrijkrubriek in De Laatste Show (Eén, voorjaar 2012)
• Maandelijks chansoncollege in De Wereld Draait Door (Nederland 3, 2012-2013)
• God in Frankrijk (met Karl Vannieuwkerke, 4 afleveringen, Eén, juni 2013)

Podcast

• De Bourgondiërs (Klara, 2019, productie: Rolly Smeets en Annick Lesage).
  • Bestaat ook in het Frans: Les Téméraires (RTBF, 2021, La Première).

Varia

• Nawoord bij De Nekslag (2003) van Émile Zola (vertaling van L'assommoir door Hans van Cuijlenborg.
• Sluiertijd (2012), Citybook over Chartres.
• Liner notes bij een compilatie chansons van Charles Aznavour (2015).
• Voorwoord bij Arsène Lupin gentleman inbreker (2016) van Maurice Leblanc (vertaling van Gentleman cambrioleur door Lidewij van den Berg).
• Voorwoord bij In het land van de eeuwige zomer. Reportages uit Frankrijk (2017) van Joseph Roth (samengesteld en vertaald door Els Snick).
• Voorwoord bij een nieuwe uitgave van Boerenpsalm (2022, oorspronkelijk 1935) van Felix Timmermans (met illustraties van Koen Broucke en een nawoord van Gaston Durnez).

Onderscheidingen

•  België: Commandeur in de Kroonorde (2022)^[15]
•  Frankrijk: Chevalier dans l'Ordre des Arts et des Lettres (2022)^[16]

Externe link

• Website van Bart Van Loo

Bronnen, noten en/of referenties

1. http://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb162580605; BnF-normbestand; geraadpleegd op: 1 september 2021; BnF-identificatiecode: 162580605.
2. http://www.dbnl.org/auteurs/auteur.php?id=loo_084; Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren; geraadpleegd op: 1 september 2021; DBNL-identificatiecode voor auteur: loo_084.
3. Pearce, Joseph, ‘De Bourgondiërs’, het nieuwe meesterwerk van Bart Van Loo. De Morgen (16 januari 2019). Geraadpleegd op 24 februari 2023.
4. Peter Jacobs, Dallas in de middeleeuwen, in: De Standaard, 18 januari 2019, blz L4 en L5.
5. Katrien Steyaert, Schrijvend kluizenaar en rondreizend minstreel, in: De Standaard, 8 maart 2019, blz L 10 t.e.m. 12.
6. Pauli, Walter, ‘Het verhaal van Vlaanderen’: ook het verhaal van de N-VA?. Knack (10 januari 2023). Geraadpleegd op 25 februari 2023.
7. Peuteman, Jeroen de Preter en Ann, Jan Dumolyn (UGent): ‘Op een Belgische canon was nooit zo veel kritiek gekomen’. Knack (15 november 2022). Geraadpleegd op 24 februari 2023.
8. Abbeloos, Jan-Frederik, ‘Historici moeten meer doen dan de wijsneus uithangen’. De Standaard. Geraadpleegd op 24 februari 2023.
9. Preter, Jeroen de, Bruno De Wever en Naïma Lafrarchi lanceren geschiedenisprijs: ‘Sommigen zullen dit pretpedagogie noemen’. Knack (24 januari 2023). Geraadpleegd op 24 februari 2023.
10. (fr) Hermans, Jacques, "Het verhaal van Vlaanderen", cette émission à la télé flamande qui cartonne mais divise la Flandre. La Libre.be. Geraadpleegd op 24 februari 2023.
11. Pauli, Walter, Waarom we Bart De Wever moeten bedanken voor de volle geschiedenisaula's. Knack (2 oktober 2023). Geraadpleegd op 2 oktober 2023.
12. Stoute schoenen - Bart van Loo. Stoute schoenen - Bart van Loo. Geraadpleegd op 17 december 2024.
13. De Bestseller 60 | Bart Van Loo. DeBestseller60.nl (2014). Geraadpleegd op 11 december 2024.
14. Chanson-reeks op Klara genomineerd voor Prix Europa, De Bezige Bij Antwerpen, 7 september 2012.
15. België heeft er 10 baronnen bij: zij kregen adellijke titel of ereteken van koning Filip. Het Nieuwsblad. Geraadpleegd op 20 juli 2022.
16. Bart Van Loo mag zich ‘chevalier’ noemen. De Standaard (8 december 2022). Geraadpleegd op 8 december 2022.