De Universiteit Antwerpen is een Vlaamseuniversiteit in Antwerpen. Ze telt 21.428 studenten (september 2022), waarvan 17,5 procent uit het buitenland. Verspreid over negen faculteiten worden er 188 opleidingen aangeboden (34 academische bacheloropleidingen, 83 masteropleidingen, 26 master na masteropleidingen en 21 postgraduaten). De universiteit voorziet verder 75 volledig Engelstalige opleidingen (1 bachelor[2], 24 masters, 14 masters-na-masters en 3 postgraduaten).
De UAntwerpen telt meer dan 80 gebouwen verspreid over vier campussen: campus Drie Eiken in Wilrijk, campus Groenenborger aan de Groenenborgerlaan in Antwerpen en campus Middelheim aan de Middelheimlaan in Antwerpen en de stadscampus in het stadscentrum van Antwerpen met de grootste bibliotheek humane en sociale wetenschappen van België.
Geschiedenis
In 2003 ontstond deze universiteit uit drie Antwerpse universitaire instellingen:
De benamingen Ufsia en RUCA ontstonden in 1965 toen de hogescholen werden omgevormd tot universiteiten. De bestaande economische opleidingen van de jezuïeten en de Rijkshandelshogeschool werden volwaardige faculteiten terwijl andere richtingen beperkt bleven tot de kandidaturen. De meeste Antwerpse studenten moesten een deel van hun universitaire opleiding afwerken in Brussel, Gent of Leuven. In 1971 kwam hier verandering in door de oprichting van de Universitaire Instelling Antwerpen die dienstdeed als een universiteit voor doctoraats- en licentiaatsonderwijs.
Ufsia, RUCA en UIA werkten samen onder een confederaal model, waarvoor in 1973 een vast coördinatiecomité werd opgericht. In 1978 werd de benaming Universiteit Antwerpen bij decreet ingevoerd. Rudi Verheyen was rector-voorzitter (1996-2000) van de toenmalige confederale Universiteit Antwerpen en was een van de belangrijke grondleggers van de eengemaakte Universiteit Antwerpen.
In oktober 2003 werd de confederatie omgevormd tot één universiteit met zeven faculteiten. In oktober 2013 werd het tienjarig bestaan van de eengemaakte universiteit gevierd en kwamen er twee faculteiten bij na de integratie van academische hogeschoolopleidingen: de Faculteit Ontwerpwetenschappen (met de opleidingen productontwikkeling, conservatie-restauratie en architectuur) en de Faculteit Toegepaste Ingenieurswetenschappen (waarin de industrieel ingenieursopleidingen van de Karel de Grote Hogeschool en Artesis Hogeschool Antwerpen samensmolten). De Artesis opleidingen vertalen & tolken en revalidatiewetenschappen & kinesitherapie werden respectievelijk ondergebracht in de faculteit Letteren en Wijsbegeerte en de faculteit Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen.
Campussen & faculteiten
Op 1 oktober 2003 werden de drie universitaire instellingen samengevoegd waarbij:
Door de stapsgewijze totstandkoming en uitbreiding van de Universiteit Antwerpen zitten de negen faculteiten versnipperd over de stadscampus en de drie buitencampussen:
In de raad van bestuur van UAntwerpen, het hoogste beslissingsorgaan van de instelling, zetelen naast professoren ook assistenten, studenten, technisch personeel en externen. Hetzelfde geldt voor vrijwel alle andere commissies, raden en colleges.
Rector-voorzitters van het Gemeenschappelijk Bureau van de Confederale Universiteit Antwerpen (sinds 1978):
De universiteit maakt er werk van om de studenten deel te laten uitmaken van haar beleid. Daarom zijn er op alle niveaus studentvertegenwoordigers die elk jaar democratisch verkozen worden. Het officiële orgaan voor studentvertegenwoordiging is de Studentenraad Universiteit Antwerpen. De studentenraad adviseert de universiteit over alle student- en onderwijsgerelateerde materies, ofwel op vraag van de universiteit ofwel op eigen initiatief.
De Algemene Vergadering van de studentenraad (AV) bestaat uit 35 stemgerechtigde studentenvertegenwoordigers. Dit zijn de 3 rechtstreeks verkozen studenten die in de raad van bestuur (RvB) van de universiteit zetelen, 9 studenten die rechtstreeks uit de faculteiten worden verkozen, de 9 studenten die deel uitmaken van de Onderwijsraad, 5 studenten die vrij over de hele universiteit worden verkozen en de 8 studenten uit de Stuvoraad. Daarnaast zetelen in de AV nog 2 studenten met raadgevende stem: de woordvoerder en vicewoordvoerder van Verenigde UA Studenten. Bovendien kunnen alle studenten de vergaderingen vrij bijwonen op uitnodiging van de voorzitter.
De studentenraad kiest jaarlijks een bureau bestaande uit een voorzitter, een secretaris en een aantal coördinatoren binnen een bepaald domein. De leden van het bureau moeten niet noodzakelijk lid zijn van de AV, indien ze geen lid zijn, zetelen ze enkel met een stem vanaf hun verkiezing. Het aantal coördinatoren en de betreffende domeinen worden door de AV bepaald. Meestal wordt een coördinator aangesteld voor de domeinen Onderwijs, Sociale Zaken, Externe Relaties, Participatie en Communicatie, maar de AV kan ook andere of aanvullende domeinen bepalen. Het bureau houdt zich bezig met het uitvoeren van de beslissingen van de AV en het voorbereiden van vergaderingen.
De studentenraad van de Universiteit Antwerpen is niet hetzelfde als de Verenigde UA Studenten, de overkoepelende organisatie van de aan de universiteit verbonden studentenclubs en studentenverenigingen. Waar de studentenraad de studenten vertegenwoordigt binnen het beleidsniveau, houdt de VUAS zich ook bezig met de vertegenwoordiging van de studentenclubs en studentenverenigingen, de subsidieverdeling onder deze clubs en verenigingen.
Symbolen
De Universiteit Antwerpen heeft een logo dat via de blauwe golf verwijst naar de Schelde. De kleuren van de universiteit zijn donkerrood en donkerblauw, en in 2005 schreef Pieter Embrechts een lied voor de universiteit, genaamd 'U Aan het woord'.
In het academiejaar 2022-2023 worden er 188 opleidingen aangeboden, verspreid over de 9 faculteiten. Hiervan zijn er 34 bacheloropleidingen, 83 masteropleidingen, 26 master-na-masteropleidingen en 21 postdoctoraten. Van de 188 opleidingen, worden er maar liefst 75 volledig in het Engels gegeven (1 bachelor, 24 masters, 14 master-na-masteropleidingen en 3 postdoctoraten).
Centra en instituten
Naast deze faculteiten geeft de Universiteit Antwerpen eveneens onderdak aan een aantal instituten die master-na-masteropleidingen aanbieden. Daarnaast zijn er heel wat grote onderzoekscentra en onderzoeksgroepen.
Bedrijfswetenschappen en Economie · Farmaceutische, Biomedische en Diergeneeskundige Wetenschappen · Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen · Letteren en Wijsbegeerte · Ontwerpwetenschappen · Rechten · Sociale Wetenschappen · Toegepaste Ingenieurswetenschappen · Wetenschappen · Instituut voor Ontwikkelingsbeleid · Antwerp School of Education