Imlaqqam La Celeste, l-Urugwaj huwa t-tim l-iktar titolat fid-dinja b'19-il trofew taħt ismu, fosthom rebbieħ tal-ewwel edizzjoni tat-Tazza tad-Dinja. Fil-lista ta' trofej hemm inklużi żewġ Tazzi tad-Dinja, 15-il Copa América (rekord) u żewġ midalji tad-deheb fil-Logħob Olimpiku. L-Urugwaj iżomm ukoll rekord partikulari tar-rebħ tal-kompetizzjonijiet internazzjonali kollha organizzati fil-pajjiż stess – 8 – li jinkludu Tazza tad-Dinja u seba' Copa Américas. Il-popolazzjoni ta' 1.75 miljun ruħ fl-1930 tagħmlu l-iżgħar pajjiż illi qatt rebaħ it-Tazza tad-Dinja.
Storja
L-era tad-deheb (1916–1930)
It-tim Urugwajan qabel l-ewwel logħba uffiċjali kontra l-Arġentina fl-20 ta' Lulju 1902.
Għalkemm l-ewwel logħba qatt milgħuba minn tim Urugwajan kienet fis-16 ta' Mejju 1901 kontra l-Arġentina, din mhix ikkunsidrata bħala logħba uffiċjali minħabba li ma kinitx organizzata mill-Assoċjazzjoni tal-Futbol tal-Urugwaj imma minn Albion FC fi grawnd ġewwa Paso del Molino. L-ewwel logħba rikonoxxuta ntlagħbet fl-istess grawnd fl-20 ta' Lulju 1902 kontra l-istess Arġentina; l-Arġentina ħarġu rebbieħa 6–0 quddiem folla ta' 8,000 ruħ.[1] Qabel l-1916 l-Urugwaj lagħbu iktar min 30 logħba li kollha kemm huma, apparti waħda, kienu kontra l-Arġentina. L-ewwel edizzjoni tal-Copa América fl-1916 rat lill-Urugwaj jissieltu kontra avversarji differenti, b'rebħiet kontra ċ-Ċili u l-Brażil. L-aħħar logħba kontra l-Arġentina, li ntlagħbet fis-16 ta' Lulju, kellha titwaqqaf wara biss ħames minuti minħabba ġlied bejn il-partitarji. L-irvelli nfirxu fil-grawnd sakemm xi sedili tqabbdu bin-nar. Ir-riżultat tal-logħba ġie kkunsidrat bħala null; il-logħba reġgħet ġiet skedata għall-ġurnata ta' wara fl-Estadio Racing Club u ntemmet b'riżultat ta' 0–0 li kien biżżejjed biex jagħti t-trofew lill-Urugwaj.[2]
Fl-1924, it-tim tal-Urugwaj ivvjaġġa lejn Pariġi biex sar l-ewwel tim tal-Amerka t'Isfel li ħa sehem fil-Logħob Olimpiku. Bi stil ta' futbol ibbażat fuq passaġġi qosra li kien jikkontrasta mal-istil fiżiku tat-timijiet Ewropej ta' dik l-era,[3] huma rebħu kull logħba inkluż il-finali kontra l-Iżvizzera għar-rebħ tal-midalja tad-deheb. Pedro Petrone spiċċa bħala l-aqwa skorer bi 8 gowls. Erba' snin wara, l-Urugwaj reġgħu kisbu l-midalja tad-deheb fl-Olimpjadi tas-sajf tal-1928 meta f'Amsterdam rebħu 2–1 kontra l-Arġentina.[4]
Wara t-trijonf doppju fl-Olimpjadi, l-Urugwaj ġie magħżul bħala l-pajjiż ospitu tal-ewwel Tazza tad-Dinja fl-1930, f'għeluq il-mitt sena anniversarju mill-ewwel kostituzzjoni tal-pajjiż. Matul il-kompetizzjoni, l-Urugwaj rebħu l-logħbiet kollha u qalbu telfa f'rebħa kontra l-Arġentina fl-Estadio Centenario b'riżultat ta' 4–2, quddiem folla ta' 93,000.[5]
Is-sorpriża tal-Maracanã (1931–1959)
Fis-snin wara r-rebħ tat-titlu tat-Tazza tad-Dinja, is-Celeste rari lagħbu. L-animosità bejn il-federazzjonijiet tal-Urugwaj u l-Arġentina kienet tant kibret li l-Copa América kellha titwaqqaf milli ssir għal diversi snin. Għall-edizzjoni tal-1934 tat-Tazza tad-Dinja, l-Urugwaj irrifjutaw li jiddefendu t-titlu mirbuħ fl-edizzjoni preċedenti bħala bojkott kontra diversi timijiet Ewropej li ma kienux ipparteċipaw fl-1930. Din il-protesta ġiet estiża għall-edizzjoni tal-1938, flimkien mal-Arġentina, minħabba li l-FIFA kienet għażlet lil Franza bħala l-ospitu meta pajjiż tal-Amerika t'Isfel kellu jkun magħżul minflok.
It-tim li għeleb lill-Brażil fl-aħħar logħba tat-Tazza tad-Dinja 1950 biex l-Urugwaj kisbu t-tieni Tazza tad-Dinja.
It-tim Urugwajan irritorna għat-Tazza tad-Dinja tal-1950 li saret fil-Brażil. Minħabba li t-Turkija u l-Iskozja ddeċidew li ma jipparteċipawx, il-fażi ta' kwalifikazzjoni għall-Urugwaj spiċċat f'logħba waħda kontra l-Bolivja li rebħuha bl-iskor kbir ta' 8–0, inkluż tripletta ta' Óscar Míguez. Fil-fażi finali, wara dro ma' Spanja u rebħa fl-aħħar kontra l-Iżvezja, l-Urugwaj kellha taffronta lit-tim nazzjonali Brażiljan fl-aħħar logħba deċiżiva. Il-Brażil kellhom bżonn biss dro sabiex jirbħu t-titlu.[6] Ġewwa l-Maracanã, il-Brażil fetħu l-iskor b'gowl ta' Friaça, però fi spazju ta' ftit minuti l-Urugwaj qallbu r-riżultat b'żewġ gowls tal-emblema Juan Alberto Schiaffino u Alcides Ghiggia. Din ir-rebħa baqgħet deskritta bħala waħda mill-ikbar sorpriżi fl-istorja tat-Tazza tad-Dinja u t-terminu Maracanazo baqa' sinonimu ma' din il-logħba.[7]
Tim fit-tfittxija lejn il-passat (1959–2006)
Wara il-ħamsinijiet, l-Urugwaj sabha diffiċli li jerġa' jitla' fil-quċċata tal-futbol dinji. Apparti mir-raba' post fit-Tazza tad-Dinja tal-1954 u l-1970, it-tim naqas li jħalli impressjoni fejn anke falla mill-kwalifikazzjoni għall-edizzjoni tal-1958, l-1978 u l-1982.
Fil-bidu tas-snin tmenin, l-Urugwaj organizza l-Mundialito, kompetizzjoni ta' ċelebrazzjoni tal-50 sena anniversarju tal-ewwel Tazza tad-Dinja. Il-pajjiżi mistiedna kienu s-sitt rebbieħa, f'ordni kronoloġika, l-Urugwaj, l-Italja, Franza, il-Brażil, l-Ingilterra u l-Arġentina.[8] L-Ingilterra m'aċċettatx l-istedina minħabba kunflitt fil-programm tal-logħob tal-kampjonat nazzjonali u għalhekk l-Olanda ħadet postha minħabba li kienet finalista telliefa fl-edizzjonijiet tal-1974 u l-1978. Fl-ewwel rawnd, l-Urugwaj rebħu kontra l-Olanda u l-Italja bi skor identiku ta' 2–0. Fil-finali kontra l-Brażil, l-Urugwaj rebħu b'riżultat ta' 2–1 grazzi għall-gowls ta' Jorge Barrios u Waldemar Victorino.
Fis-snin ta' wara, l-Urugwaj ra t-tnissil ta' ġenerazzjoni ġdida mmexxija minn Enzo Francescoli, Pablo Bengoechea u Rubén Sosa. Huma rebħu l-Copa América darbtejn – fl-1983 kontra l-Brażil f'finali doppja u fl-1987 kontra ċ-Ċili – u kkwalifikaw għat-Tazza tad-Dinja tal-1986 u l-1990 fejn fit-tnejn li huma ġew eliminati fir-rawnd tal-aħħar sittax mill-Arġentina u l-Italja rispettivament. Fil-Copa América tal-1995 huma rebħu l-14-il titlu tal-kompetizzjoni kontra l-Brażil, biex ugwaljaw ir-rekord tal-Arġentina.
Is-snin ta' wara kienu diżappuntanti fejn apparti minn semifinali kontra l-Awstralja fit-Tazza tal-Konfederazzjonijiet tal-1997 u finali mitlufa kontra l-Brażil fil-Copa América tal-1999, it-tim Urugwajan laħaq is-76 post fil-klassifika tal-FIFA, l-agħar post fl-istorja tagħhom. Wara nuqqas ta' żewġ edizzjonijiet tat-Tazza tad-Dinja, huma rritornaw għat-Tazza tad-Dinja tal-2002 b'rebħa fil-play-off interkontinentali kontra l-Awstralja. F'dan it-turnew naqsu li jimpressjonaw fejn ġew eliminati fil-fażi tal-gruppi, b'telfa kontra d-Danimarka u żewġ dros kontra Franza u s-Senegal.
Il-Proceso (2006–preżent)
Wara l-falliment mill-kwalifikazzjoni għat-Tazza tad-Dinja tal-2006, Óscar Tabárez ġie maħtur bħala kowċ tat-tim nazzjonali għat-tieni darba, wara li serva bejn l-1988 u l-1990. Hu ppreżenta dokument intitolat il-"Proceso de Institucionalización de Selecciones y la Formación de sus Futbolistas" (Proċess ta' Istituzzjonalizzazzjoni tat-Timijiet Nazzjonali u t-Tkabbir tal-Plejers) li elenka mod korrett kif it-timijiet nazzjonali (miż-żgħar sal-kbar) għandhom jiffuzzjonaw. Dan ix-xogħol wera l-frott bil-kwalifikazzjoni għat-Tazza tad-Dinja tal-2010 b'rebħa fil-play-off kontra l-Kosta Rika. Huma spiċċaw l-ewwel fil-fażi tal-gruppi wara dro kontra Franza u rebħiet kontra l-Afrika t'Isfel u l-Messiku. Fir-rawnd tal-aħħar sittax għelbu lill-Korea t'Isfel u reħbu lill-Gana fil-kwarti tal-finali wara l-ħin barrani, f'logħba kontroversjali li rat penalty mitluf minn Asamaoh Gyan wara li Luis Suárez ipprevjena xutt milli jidħol fix-xibka b'idejh.[9] Fl-ewwel semifinali tagħhom f'40 sena, huma tilfu 3–2 kontra l-Olanda, u temmew il-kompetizzjoni fir-raba' post wara telfa identika ta' 3–2 kontra l-Ġermanja.
