World Baseball Classic (bahasa Melayu: 'Klasik Besbol Dunia; WBC) ialah kejohanan besbol antarabangsa yang dipertandingkan oleh pasukan kebangsaan lelaki ahli Konfederasi Besbol Sofbol Dunia (WBSC). Sejak penubuhannya pada 2006, terdapat lima kejohanan diadakan. Kejohanan ini merupakan salah satu acara besbol yang paling banyak ditonton di dunia.[1][2][3]
Ia telah dicadangkan kepada WBSC oleh Major League Baseball (MLB), Persatuan Pemain Major League Baseball (MLBPA), dan liga besbol profesional lain serta persatuan pemain mereka di seluruh dunia. Ia adalah kejohanan besbol senior utama yang dibenarkan oleh WBSC.
Ia sebelum ini wujud bersama besbol Olimpik (sehingga 2008) dan Piala Dunia Besbol (sehingga 2011) ketika Persekutuan Besbol Antarabangsa (IBAF) menghalang kejohanan.[4] Piala Dunia Besbol lelaki terakhir telah diadakan pada tahun 2011. Ia telah dihentikan pada tahun 2013 selepas cadangan MLB untuk menyusun semula kalendar besbol antarabangsa. WBSC menerima cadangan itu selepas mesyuarat eksekutif, memberikan gelaran "Juara Dunia" kepada pemenang WBC dengan syarat Klasik harus mempunyai kelayakan langsung dan mengikuti peraturan antidoping antarabangsa.[5]
Kejohanan ini adalah yang pertama seumpamanya yang mempunyai pasukan kebangsaan persekutuan ahli IBAF menampilkan pemain profesional dari liga utama di seluruh dunia, termasuk Major League Baseball. Selain menyediakan format untuk pemain besbol terbaik di dunia untuk bersaing antara satu sama lain sambil mewakili negara asal mereka, WBC telah dicipta untuk mempromosikan lagi besbol di seluruh dunia.
Selepas jurang tiga tahun antara dua kejohanan pertama kejohanan, rancangan dibuat agar WBC dianjurkan setiap empat tahun selepas acara 2009. Susulan ketiga Klasik telah diadakan pada 2013, dan yang keempat diadakan pada 2017.
Klasik kelima dan terbaharu dijadualkan pada tahun 2021, tetapi ditangguhkan kerana wabak COVID-19. Selepas kelewatan akibat pandemik, Kejohanan Klasik Besbol Dunia 2023 telah diadakan antara 8–21 Mac, dengan Jepun mengalahkan Amerika Syarikat 3–2 dalam permainan kejuaraan.[6][7]
Klasik keenam dan seterusnya dijadualkan pada 2026, dengan kekerapan penjadualan edisi Klasik akan datang tertakluk kepada terma dan syarat yang dipersetujui pada perjanjian penawaran kolektif seterusnya antara MLB dan MLBPA.[8]
Sejarah
Dimodelkan berdasarkan Piala Dunia FIFA dan dianjurkan sebahagian besarnya sebagai tindak balas kepada keputusan Jawatankuasa Olimpik Antarabangsa untuk mengeluarkan besbol sebagai sukan Olimpik pada tahun 2005, WBC telah berkembang menjadi acara sukan utama di seluruh dunia. Siri akhir pada 2006 dan 2009 menjadi antara acara-acara sukan dengan penilaian tertinggi dalam sejarah televisyen Jepun.[9]
World Baseball Classic diadakan pada bulan Mac, bertepatan dengan pramusim latihan musim bunga bagi kebanyakan liga besbol profesional seperti Major League Baseball (MLB), Nippon Professional Baseball (NPB) atau KBO League.[10] Venue terletak sama ada dalam kubah besbol dalaman atau di luaran yang mempunyai suhu sederhana atau sederhana panas semasa awal musim bunga. Walaupun ketiadaan banyak penyerang MLB elit kerana had pendedahan atau penyaman udara yang ditetapkan oleh majikan kelab mereka dan isu pengunderaitan insurans dan ketiadaan piawai,[11][12] kejohanan ini terus menarik pelbagai pemain besbol elit, terutamanya antara pemain kedudukan yang menjadi pemukul yang ampuh.[13]
Padang 16 pasukan untuk kejohanan sulung 2006 telah dipilih terlebih dahulu, menampilkan negara-negara yang dinilai sebagai "negara pemain besbol terbaik" di dunia; tiada pertandingan kelayakan diadakan.[14] Format kejohanan menampilkan permainan kumpulan round-robin pada pusingan pertama dan kedua, diikuti separuh akhir dan akhir penyingkiran tunggal. Perlawanan pertama dalam sejarah WBC menyaksikan Korea Selatan mengalahkan Taipei Cina 2–0, dengan penonton seramai 5,193 orang di Tokyo Dome pada 3 Mac 2006. Korea Selatan terus mara ke separuh akhir dengan rekod 6–0 tetapi tewas kepada Jepun (pasukan yang ditewaskan Korea Selatan dua kali pada pusingan awal) untuk mendapat tempat dalam perlawanan akhir. Sementara itu, Cuba menewaskan Republik Dominika dalam satu lagi separuh akhir. Jepun kemudiannya mengalahkan Cuba 10–6 untuk dinobatkan sebagai juara pertama Klasik Besbol Dunia.
Kejohanan 2009 menampilkan 16 pasukan yang sama seperti 2006, tetapi format round-robin yang berkontroversi dari 2006 telah digantikan dengan format penyingkiran ganda dua diubah suai bagi dua pusingan pertama (separuh akhir dan perlawanan akhir kekal dengan format penyingkiran tunggal). Lapan pasukan yang mara dari pusingan pertama adalah sama seperti pada 2006, kecuali persembahan "Cinderella" oleh Belanda, yang dua kali mengalahkan Republik Dominika untuk mara ke pusingan kedua. Pada separuh akhir, Korea Selatan mengalahkan Venezuela manakala Jepun mengalahkan Amerika Syarikat. Jepun kemudiannya muncul sebagai pemenang Klasik kedua berturut-turut, memenangi perlawanan terakhir ke atas Korea Selatan sebanyak 5–3 dalam 10 pusingan.[15]
Pembinaan kejohanan 2013 termasuk pusingan kelayakan buat kali pertama, dengan empat penyudah terendah dari 2009 terpaksa melayakkan diri semula menentang 12 pasukan tambahan. Ini menyebabkan dua negara baharu membuat penampilan pertama mereka di WBC, yakni Brazil dan Sepanyol, masing-masing menggantikan Panama dan Afrika Selatan. Format round-robin dihidupkan semula untuk pusingan pertama kejohanan, manakala pusingan kedua kekal sebagai penyingkiran ganda dua. Itali menjadi pasukan kejutan terbesar pada peringkat awal kejohanan itu dengan mara ke pusingan kedua dengan kemenangan ke atas Kanada dan Mexico. Kejohanan itu berakhir dengan permainan kejuaraan seluruh Caribbean, dengan Republik Dominikan mengalahkan Puerto Rico, yang telah mengecewakan juara dua kali, Jepun, di separuh akhir. Republik Dominika juga menjadi pasukan pertama yang tidak tewas (8–0) melalui kejohanan itu.
Kejohanan 2017 kembali kepada format yang digunakan pada 2006, di mana kedua-dua pusingan pertama dan kedua adalah round-robin, walaupun dengan penambahan permainan pemecah seri jika perlu. Colombia dan Israel layak buat kali pertama, dengan Israel, menggunakan senarai kebanyakan pemain Yahudi Amerika, boleh mara ke pusingan kedua dalam penampilan sulung WBC. Juara bertahan Republik Dominika meneruskan rentak kemenangan WBC kepada 11 perlawanan, sejak kejohanan 2013, sebelum turut tersingkir pada pusingan kedua. Amerika Syarikat memenangi kejuaraan WBC pertamanya, mengalahkan Jepun dan Puerto Rico di separuh akhir dan akhir, masing-masing. Puerto Rico tidak pernah tewas dalam kejohanan itu sebelum tewas di final.
Pada Januari 2020, MLB mengumumkan bahawa WBC 2021 telah dikembangkan kepada 20 pasukan. Empat peserta tambahan akan ditentukan melalui kejohanan kelayakan, yang pada asalnya dirancang untuk berlangsung pada Mac 2020.[16] Bagaimanapun, pada 12 Mac 2020, MLB mengumumkan bahawa edisi 2021 telah ditangguhkan kerana wabak COVID-19.[17]
Bagi kejohanan 2026, 16 pasukan layak dengan berada dalam kelompok empat teratas daripada empat kumpulan masing-masing semasa kejohanan 2023. Empat lagi peserta yang berbaki akan ditentukan melalui kejohanan kelayakan.[23]
Kelayakan
Dua edisi pertama Klasik menampilkan 16 pasukan sama yang dipilih melalui jemputan. Pusingan kelayakan telah ditambah menjelang kejohanan 2013 dan berlangsung pada tahun sebelum kejohanan. Brazil dan Sepanyol merupakan negara baharu pertama yang mendapat tempat di WBC melalui kelayakan, dan setakat ini penambahan kelayakan telah membolehkan tujuh negara beraksi dalam kejohanan itu yang bukan sebahagian daripada 16 negara asal.
Persediaan kelayakan WBC 2013 dan 2017 menampilkan 12 pasukan penamat teratas dari WBC sebelumnya dimasukkan secara automatik dalam edisi berikut, manakala empat penyudah terendah (pasukan yang menamatkan di tempat terakhir dalam kumpulan pusingan pertama mereka) diturunkan ke pusingan kelayakan. Kelayakan terdiri daripada empat kejohanan penyingkiran ganda dua diubah suai empat pasukan, dengan pemenang memperoleh empat slot terakhir dalam kejohanan utama.
Dengan WBC 2023 berkembang kepada 20 pasukan, format kelayakan turut berubah. Kesemua 16 peserta dari WBC 2017 menerima bidaan automatik. Pusingan kelayakan yang disusun semula terdiri daripada sepasang kejohanan penyingkiran ganda dua enam pasukan, yang mana pemenang dan naib juara mara untuk bermain dalam WBC 2023.
Penarafan
WBC adalah salah satu permainan besbol yang paling banyak ditonton di dunia, dan merupakan kejohanan antarabangsa ketiga paling ramai dihadiri di dunia selepas Piala Dunia FIFA 2022 (3.4 juta) dan Piala Dunia Ragbi 2019 (1.7 juta).
Kejohanan 2023 antara Jepun dan Korea merekodkan hampir 65 juta penonton, lebih tinggi daripada Siri Dunia 1980, menjadikannya salah satu acara besbol paling banyak ditonton di dunia dalam sejarah.[24][25][26] Di Jepun, 100 juta orang menonton WBC,[27] dan 61 juta orang di seluruh dunia menyaksikan Shohei Ohtani menyerang Mike Trout.[28][29][30]
^"IBAF World Ranking Notes"(PDF). International Baseball Federation. 13 January 2009. Diarkibkan daripada yang asal(PDF) pada 9 May 2019. Dicapai pada 23 June 2009.