भारतीय चित्रपट आणि दूरदर्शन संस्था, पुणे (इंग्रजी: Film and Television Institute of India, फिल्म अँड टेलिव्हिजन इन्स्टिट्यूट ऑफ इंडिया ; लघुरूप: FTII, एफ.टी.आय.आय.) ही महाराष्ट्रातल्या पुणे शहरात असलेली चित्रपट व दूरचित्रवाणी माध्यमांविषयीचे प्रशिक्षण देणारी संस्था आहे. ही संस्था भारत सरकारच्या माहिती आणि प्रसारण मंत्रालयाची एक स्वायत्त संस्था आहे. ही संस्था पूर्वीच्या प्रभात फिल्म्स कंपनीच्या प्रांगणात वसलेली आहे. इ.स. १९६० साली ह्या संस्थेची स्थापना करण्यात आली. ही संस्था सायलेक्ट [१] ह्या जागतिक दर्जाच्या संस्थेशी संलग्न आहे.
सद्याचे अध्यक्ष बी.पी.सिंग आहेत.
इतिहास
संस्थेची स्थापना १९६० मध्ये झाली आणि १९६१ मध्ये तिचे अभ्यासक्रम सुरू झाले. पूर्वी नवी दिल्ली येथे कार्यरत असलेली दूरचित्रवाणी प्रशिक्षण शाखा १९७४ मध्ये पुण्यात स्थलांतरित झाली. त्यानंतर, संस्थेला माहिती आणि प्रसारण मंत्रालयाकडून पूर्णपणे मदत मिळाली. जुलै २०११ मध्ये माहिती आणि प्रसारण मंत्री अंबिका सोनी यांनी सांगितले की FTII ला 'सेंटर ऑफ एक्सलन्स' म्हणून विकसित करण्यासाठी संसदेत एक विधेयक सादर केले जाईल. यामुळे संस्थेला विद्यापीठाचा शैक्षणिक दर्जा आणि विशेषाधिकारांचा आनंद घेता येईल.
फेब्रुवारी २०१५ मध्ये, गजेंद्र चौहान यांची संस्थेच्या अध्यक्षपदी नियुक्ती करण्यात आली, [२] ज्याने संस्थेतील विद्यार्थ्यांनी निषेध केला.
१८ ऑगस्ट २०१५ रोजी, पोलिसांनी - रात्रीच्या वेळी केलेल्या कारवाईत - FTII संचालक प्रशांत पाठराबे आणि इतर कर्मचाऱ्यांना त्यांच्या कार्यालयात आठ तास कोंडून ठेवलेल्या संप करणाऱ्या विद्यार्थ्यांना अटक केली. विद्यार्थ्यांनी आपला छळ केला आणि मानसिक छळ केला, असा दावा दिग्दर्शकाने केला आहे. विद्यार्थ्यांची जामिनावर सुटका करण्यात आली. विद्यार्थ्यांनी संचालकाला घेराव घालत आणि आरडाओरडा करतानाचा व्हिडिओ व्यवस्थापनाने जारी केला. प्रत्युत्तरादाखल, विद्यार्थ्यांनी संचालकांच्या कार्यालयात विद्यार्थ्यांना मारहाण करताना आणि काचा फोडल्याचा एक अप्रसिद्ध व्हिडिओ जारी केला. पुणे पोलिसांनी मध्यरात्री येऊन विद्यार्थ्यांना अटक करण्याच्या कृत्याचा प्रहार विद्यार्थ्यांनी तीव्र शब्दात निषेध केला. [३] [४]
व्यवस्थापन
FTII १८६० च्या सोसायटी नोंदणी कायद्यांतर्गत नोंदणीकृत आहे. सोसायटीचे अध्यक्ष अध्यक्ष असतात, जे गव्हर्निंग कौन्सिल, शैक्षणिक परिषद आणि स्थायी वित्त समितीचे अध्यक्ष म्हणूनही काम करतात. गव्हर्निंग कौन्सिलची स्थापना सोसायटीच्या सदस्यांमधून निवडून केली जाते. गव्हर्निंग कौन्सिल ही FTII ची सर्वोच्च संस्था आहे आणि संस्थेचे सर्व प्रमुख धोरणात्मक निर्णय घेण्यासाठी ती जबाबदार आहे. परिषद, त्या बदल्यात, शैक्षणिक परिषद आणि स्थायी वित्त समितीची नियुक्ती करते, या दोघांचे सदस्य शैक्षणिक व्यवहार आणि आर्थिक बाबींशी संबंधित धोरणात्मक बाबींमध्ये FTII ला सल्ला देण्यासाठी जबाबदार असतात. [५] [६]
एक संचालक संस्थेचा कार्यकारी प्रमुख म्हणून काम करतो आणि त्याची धोरणे आणि कार्यक्रम राबवतो. भारतीय माहिती सेवा (IIS) चे १९९२ बॅचचे अधिकारी प्रशांत पाठराबे यांना डीजे नारायण यांचा कार्यकाळ संपल्यानंतर संचालक म्हणून तात्पुरता पदभार देण्यात आला आहे. [७] गजेंद्र चौहान, गव्हर्निंग कौन्सिलचे पदसिद्ध अध्यक्ष, त्यांच्या नियुक्तीच्या विरोधामुळे, अद्याप सामील झालेले नाहीत. [८] ९५ दिवसांहून अधिक काळ विरोध सुरू आहे, परंतु नियुक्तीबद्दलचा गोंधळ अद्यापही कायम आहे. [९]
उल्लेखनीय प्राध्यापक
फिल्म अँड टेलीव्हिजन इंस्टिट्युट ऑफ इंडियाचे काही प्रसिद्ध विद्यार्थी
संदर्भ व नोंदी
बाह्य दुवे
