Трчање[1][2] — начин на земно движење што им овозможува на луѓето и животните да се движат многу брзо. Трчањето е вид одење што се одликува со воздушна фаза, при која стапалата се над земјата, иако постојат исклучоци.[3] Ова е спротивно на одењето, каде едното стапало е секогаш во допир со земјата, нозете вообичаено се одржуваат исправени, додека тежиштето е над лакот на стапалото во стил на превртено нишало.[4] Посебна особина на телото за време на трчањето од гледна точка на промена на кинетичката и потенцијалната енергија во чекорот, што се јавува истовремено, додека чувањето на енергија се исполнува со флексибилни тетиви и еластичност на неактивните мускули.[5] Поимот трчање може да се однесува на која било варијанта на движење со поголема брзина од вообичаеното одење, од џогирање до спринт.
Се проценува дека предците на современите луѓе развиле способност да трчаат пред околу 2,6 милиони години, веројатно со цел да ловат животни.[6] Трчањето во натпреварувачка смисла се развило на бројни верски празници. Првиот запис за натпреварување во трчање датира од Талтанските игри во Ирска во 1829 г. пр. н. е.,[7] додека на Олимписките игри трчањето за прв пат било воведено во 776 г. пр. н. е. Трчањето е опишано како најдостапен спорт.[8]
Се смета дека човечкото трчање се развило пред најмалку четири и пол милиони години откако еволуирало од мајмуни, бидејќи австралопитекот, раниот предок на луѓето, развил способност да оди исправено на две нозе.[9]
Предложената теорија претпоставува дека еволуцијата на трчањето кај раните луѓе се развила преку практиката на ловење животни, активно следење и бркање додека пленот не стане премногу исцрпен за да избега, подлегнувајќи на „гонење на миопатија “; на овој начин, луѓето ги развиле нухалниот лигамент, потната жлезда, Ахиловата тетива, зглобот на коленото и најголемиот мускул на грбот, на кои настанале промени поради таквите дејности.[10][11][12] Прво предложената теорија користела споредбени физиолошки докази и природни навики на животните додека трчаат, што укажува на веројатноста за оваа активност како успешен метод на лов. Идните докази од набљудувањата на современите практики на лов, исто така, укажуваат на оваа веројатност.[12][13] Според Серс (страница 12), научните истражувања на скелетите обезбедиле идни докази за таа теорија.[14]
Натпреварувачкото трчање се развило на верски празници во неколку области, како што се Грција, Египет, Азија и Источноафриканскиот Расед во Африка. Талтанските игри, ирски спортски настан во чест на богот Талту, датираат од 1829 година пр. н. е. и се едно од најраните натпреварувања во кои се појавило трчањето.[7] Потеклото на трчањето на Древните олимписки игри и маратонот е обвиткано со митови и легенди, а првиот забележан натпревар во трчање на античките игри датира од 776 пр. н. е.[15]
Трчањето може да се подели во две фази во однос на долниот екстремитет: став и замав.[16][17][18][19] Тие можат дополнително да се поделат на апсорпција, погон, почетен замав и завршен замав. Поради непрекинатата природа на трчањето, ниедна точка не се претпоставува дека е почеток. Сепак, за едноставност, ќе се претпостави дека апсорпцијата и ударот го означуваат почетокот на циклусот на трчање во тело кое веќе е во движење.
Удар на стапалото настанува кога плантарниот дел од стапалото ќе дојде до првичен допир со земјата. Вообичаени видови на удари на стапалата се видови на удари со прстите, средниот дел на стапалата и петиците [20][21][22] Нив ги одликува првичен допир на прстите, средниот дел и петицата на стапалото. За тоа време, зглобот на колкот поминува низ екстензија од максималната флексија од претходната фаза на замав. За правилна апсорпција на силата, зглобот на коленото треба да се свитка при ударот на стапалото, а глуждот треба да биде малку пред телото.[23] Со ударот на стапалото започнува фазата на апсорпција, бидејќи силите од почетниот допир се трошат низ долниот екстремитет. Апсорпцијата на силите продолжува додека телото преминува од удар на стапалото до средното стапало поради вертикалниот погон на прстите за време на претходниот циклус на одење.
Неодамнешните истражувања, особено во врска со расправата за ударот со стапало, се сосредоточиле исклучиво на фазите на апсорпција со цел идентификација и превенција од повреди. Погонската фаза на трчање вклучува движење кое почнува од средината сè додека прстите не се одвојат.[17][18][24] Меѓутоа, од моделот на полна должина на чекорот, компонентите на замав и удар на стапалот можат да помогнат во погонот.[19][25] Поставувањето за погон започнува на крајот на завршниот замав додека зглобот на колкот се свива, создавајќи максимален опсег на движење за екстензорите на колкот да забрзаат и да произведат сила. Како екстензорите на колкот преминуваат од реципрочни инхибитори во примарни придвижувачи на мускулите, долниот екстремитет се враќа кон земјата, иако во голема мера му помогаат рефлексот на истегнување и гравитацијата.[19] Фазите на удар на стапалото и апсорпција се случуваат потоа со два вида исходи. Оваа фаза може да биде само продолжение на замавот од рефлексната реакција на флексијата, гравитацијата и лесно продолжување на колкот со ударотна петицата, што придонесува малку за апсорпција на сила низ зглобот на глуждот.[24][26][27] Со удар средниот дел на предниот дел од стапалото, оптоварувањето на гастро-солеус комплексот од апсорпцијата на шокот ќе послужи како помош во плантарната флексија од средината до ножниот прст.[27][28] Како што долниот екстремитет влегува во средината, започнува правиот погон.[24] Екстензорите на колкот продолжуваат да се собираат, потпомогнати од забрзувањето на гравитацијата и рефлексот на истегнување што преостанува од максималната флексија на колкот во текот на фазата на завршен замав. Проширувањето на колкот ја повлекува земјата под телото, повлекувајќи го тркачот напред. Во текот на средниот дел, коленото би требало да биде во некој степен на флексија на коленото заради еластичното оптоварување од фазата на апсорпција и фазата на удар на стапалото за да се зачува замавот нанапред.[29][30][31] Зглобот на глуждот е во дорзална флексија во овој миг под телото, било еластично оптоварен со ударот на средниот дел на предниот дел на стапалото или се подготвува за независна концентрична плантарна флексија.
|date=