Рафаил I (грчки: Ραφαήλ Α΄) бил Вселенски патријарх од 1475 до 1476. Тој бил Србин и често сметан за натрапник.
Рафаил бил српски монарх. Тој беројатно бил избран и поддржуван како патријарх од страна на Мара Бранковиќ, маќеата на Мехмед II.[1] Рафаил бил успешно прогласен за патријарх во првите месеци на 1475[2] ветувајќи му на султанот годишен надоместок од 2000 златни фиорини (италијански монети) и еднократен подарок од 700 златни фиорини.[3]
Грчката заедница во Цариград не била дел од неговото назначување и жестоко се противела. Митрополитот на Хераклеја, кој традиционално го устоличувал новиот патријарх, одбил да го освети и литургијата била прославена од митрополитот на Ангора.[4] Поради оваа причина тој не бил признат за патријарх од поголемиот дел од грчкото свештенство.
Узворите укажуваат на проширена пристрасност против Рафаил. Тој бил клеветен за несоодветно говорење на грчки јазик и бил симнат од престолот поради неговиот странски акцент, а воедно и поради неговата завист од алкохол. Се зборува дека не умеел да стои за време на церемониите на Велики Петок бидејќи бил пијан.[1]
Рафаил владеел околу една година, сè до почетокот на 1476: на самиот почеток, кога требал да плати надоместок кој го ветил на султанот, тој се обидел да собере пари од неговите верници, а нивната помош ја негирал.[3] Неспособен да го плати данокот, набрзо бил симнат од престолот и затворен. Кратко подоцна тој починал сè уште додека бил во синџири.[5]