Директива за идната дејност на Организацијата

Директива за идната дејност на Организацијата со Упатства кон Директивата се програмски документи кој произлегле од радикално-реформската струја^[1][2][3] на Македонската револуционерна организација.

Софиските советувања

Македонска револуционерна организација (МРО)
Мото Слобода или смрт Македонија на Македонците Самостојна македонска држава
Псевдоним Подземна република
Институти Централен комитет Задгранично претставништво Четнички институт Полиција Пошта Окрузи Пунктови Правосудство
Статути Прв устав Прв правилник Устав на ТМОРО Правилник на ТМОРО Правилник за четите на ТМОРО Устав на ВМОРО Правилник на ВМОРО Правилник за селски чети
Конгреси Ресенско советување Солунски конгрес од 1896 Солунски конгрес од 1903 Смилевски конгрес Конгрес на Петрова Нива Струмички конгрес од 1904 Прилепски конгрес Скопски конгрес Солунски конгрес од јуни 1905 Солунски конгрес од август 1905 Струмички конгрес од 1905 Серски конгрес Рилски конгрес Ќустендилски конгрес Мајски конгрес
Весници Бунтовник Право Дело Револуционерен лист Автономија (1898 - 1902) Илинден Автономија (1903) Слобода или смрт Револуција Единство
Непријатели Османлиско Царство Грчка пропаганда Бугарска пропаганда Српска пропаганда Бугарска егзархија Егзархиска групација Македонски комитет Врховизам БТРБ Цончевисти Елиномакедонски комитет Српско четничко движење
Сојузници МТРК Гемиџии
Хронологија Основање Јануарска средба Стамболовштината Терористичка дејност Неделно училиште Училиштен кружок Велигденска мисија Односите помеѓу ТМОРО И ВМК Смрта на Делчев Илинденско востание Крушевска Република Крушевски манифест Мирцштешки реформи Борба за Македонија Директива Основите од Брут Расцеп Возобновување
Афери Донева афера Виничка афера Валандовска афера Битолска афера Солунска афера Иванчова афера Струмичка афера Афера Мис Стон Крушевска афера Грабнувањето на Даме Груев Мацанова афера
Фракции Конзервативна струја Реформска струја Серска група Струмичка група Сарафисти
Битки Битка кај Готен Битка кај Могила Битка кај Трсје Битка кај Слива Битка кај Арменско Битка кај Гандач Битка кај Локвата и Вињари Битка кај Маргара Битка на Ножот Битка кај Баница Битка за Мехомија Битка кај Аржинското блато Битка кај Ѓуришкиот манастир Битка кај Мечкин Камен
Aпостоли Даме Груев Гоце Делчев Ѓорче Петров Пере Тошев
Поврзано Историја на Македонија Историја на македонскиот народ Македонско национално движење
Кутијава: преглед разговор уреди

По Илинденското востание во Софија се одржале првите повостанички советувања на Организацијата. Овие средби се случувале од декември 1903 до февруари 1904 година, на нив учествувале истакнати раководители, војводи и началници, главно прашање кое било разгледувано е каков да биде правецот на делување по неуспешното востание.

На овие советувања дошло до оформување на две гледишта, од кои подоцна ќе прозлезат две струи. Едната концепција била претставена од Христо Матов, кој се залагал за зачувување на централистичкиот принцип, а другата струја се залагала за децентрализација и демократизација на Организацијата.

На овие советувања преовладува концепцијата за децентрализација и демократизација предводена од серчани ^[4], отука произлегла Директивата за идната дејност на Организацијата со Упатства кон Директивата.

Директивата за идната дејност на Организацијата

Овие документи биле изработени од страна на една комисија во која влегле Димо Хаџи Димов, Димитар Мирасчиев и Димитар Стефанов. Директивата претставува прва пишана програма, политичка декларација за карактерот, структурата и целите на Македонската револуционерна организација. Во неа се одразени погледите на струјата која се залагала за децентрализација на Организацијата. Директивата се состои од III одредби кон кои се придодадени упатства за спроведување на самите одредби, додека пак упатствата се состојат од 12 точки во кои се истакнати самостојноста, независноста и демократијата како основни фактори за дејствување по Илинденското востание.

Одредба I

Востанието не треба да се преодредува и натура од одделни личности, тоа треба да се диктира, главно, од внатрешните услови на развојот на организацијата.^[3]

Одредба II

Во иднина, без да се определува моментот на Востанието, треба да се работи за закрепнување и засилување на Организацијата.^[3]

Упатства

Решението на македонското прашање се гледа преку оформување на Македонија како самостојна политичка единица во рамките на една балканска федерација, затоа да се агитира врз меѓународна основа и да се неутрализираат пропагандите, обединување на населението во Македонија околу идеалите на Организацијата со што ќе се отстрани опасноста од поделба на Македонија од страна на балканските држави.^[3]

Значење

Директивата не била обврзувачки документ меѓутоа таа имала големо влијание во понатамошните случувања во самата Организација, а овој документ ќе биде основата околу кој ќе се обедини и дејствува реформската струја.

Извори

1. Христо Силянов, "Освободителнитѣ борби на Македония", том II Следъ Илинденското възстание, Издателство на Илинденската организация, София, 1943. (бугарски)
2. Во постарата литература првата групација се нарекува левица, а втората како десница.
3. Димо Хаџи Димов, Одбрани дела, уредник Манол Пандевски, Скопје, 1984.
4. Димитар Димески, „Македонската револуционерна организација по Илинден (во пресрет на окружните конгреси)“, Годишен зборник на Филозофски факултет, книга, 19 (45), Скопје, 1992.